Begin deze zomer promoveerde Shruti Ullas op haar onderzoek; niet traditioneel in de statige aula van de universiteit, maar gewoon thuis, via Zoom.
Nog een paar maanden en dan zit het promotietraject van Shruti Ullas erop. NEMO Kennislink volgde haar tijdens haar onderzoek. Hoe past ons brein zich aan aan variatie in uitspraak?
Een geluidsopname houdt de gemoederen op de sociale media al enkele dagen bezig. Zegt de spreker nu ‘laurel’ of ‘yanny’? Hoe kan het dat de ene luistereraar iets heel anders hoort dan de andere?
Hoor jij het verschil tussen het Engelse ‘celery’ en ‘salary’? En tussen ‘full’ en ‘fool’? Nijmeegse taalwetenschappers ontwikkelden de app Vowel Space Travel, waarmee je deze subtiele klankverschillen beter leert onderscheiden.
De proefpersonen van Shruti Ullas deden heel netjes wat ze verwachtte. Maar eenmaal in de hersenscanner levert dezelfde taak ineens heel andere resultaten op. Hoe kan dat? NEMO Kennislink spreekt opnieuw met de promovendus uit het Language in Interaction-project.
Niemand spreekt precies hetzelfde Nederlands. Sommige mensen spreken met een regionaal accent, anderen slissen misschien een beetje. En toch kunnen we iedereen verstaan. Promovenda Shruti Ullas onderzoekt hoe ons brein zich instelt op deze uitspraakvariatie.
Veel mensen denken dat een logopedist alleen helpt bij spraakproblemen. Maar het vak omvat veel meer dan dat. Kinderen met een taalontwikkelingsstoornis hebben bijvoorbeeld vaak moeite met het maken van zinnen of met verhaalstructuur. De logopedist helpt ze daarbij. En ook acteurs die een bepa...
Is Marokkaans Nederlands een eigen variant van het Nederlands? Of dikken jongeren hun Marokkaanse accent alleen aan in bepaalde situaties? Om daar achter te komen onderzoekt Khalid Mourigh Marokkaans Nederlands aan de Universiteit Leiden.
12 november is de Dag van de Franse Taal. Speciaal voor de gelegenheid liet onze taalredacteur zich in de collegebanken onderdompelen in het Frans. Universitair docent Jenny Doetjes gaat tijdens dit college in op de klankstructuur van het Frans. Welke klanken kunnen we onderscheiden en hoe ged...
Welke accenten hoor je in Nederland? En wat is hun imago? Een nieuwe app, vanaf december te downloaden, gaat deze vragen beantwoorden. De app is ontwikkeld door de NTR en taalwetenschappers uit Amsterdam, Utrecht en Nijmegen. Niet eerder werd de diversiteit van het Nederlands op zo’n gro...
Het Nederlands kent een grote variatie aan r’en. In zijn promotieonderzoek vond Koen Sebregts zelfs twintig verschillende. Toch zijn er maar een paar die genoeg van elkaar verschillen om voor gewone sprekers hoorbaar te zijn, zoals de tongpunt-r en de huig-r. En natuurlijk de Gooise r, die de ...
Etske Ooijevaar doet promotieonderzoek naar de Nederlandse uitspraak van de r en de l. Daarvoor gebruikt ze een wel heel bijzonder instrument: een ultrasound-apparaat, dat met behulp van echografie de tongbewegingen van de spreker laat zien.
Taalkundige Jan Stroop werd in de jaren ’90 bekend als ontdekker van het Poldernederlands: het verschijnsel dat de tweeklanken ei/ij, ui en au/ou door steeds meer Nederlanders uitgesproken worden met wijd gesperde mond, wat resulteert in aai, ou en aau. Ook daarna bleef hij volop publice...
Friesland is één van de weinige provincies waar de Gooise r nauwelijks voorkomt, maar ook hier wint hij aan populariteit. Sprekers van de Gooise r worden gezien als mooi, slim en rijk.
Recent onderzoek toont aan dat het Poldernederlands niet zozeer de taal is van vrouwen, als wel van de elite. Met name hoger opgeleiden spreiden de mond wijd open bij het uitspreken van de ei, ui of au.
De uitspraak van de koningin verandert, net als bij de rest van de Nederlanders. Door kersttoespraken van de koningin met elkaar te vergelijken ontdekte taalkundige Marc van Oostendorp dat Beatrix de r aan het einde van woorden steeds minder uitspreekt.
Prinsjesdag. Wat zal de derde dinsdag in september deze keer brengen? Misschien iets meer jip-en-janneketaal? Of toch weer gewoon die ellenlange opsomming van beleidsvoornemens, waarbij we hoogwaardigheidsbekleders in de Ridderzaal steevast zien wegdutten? Hoe de troonrede zo heeft kunnen word...
Praten mensen uit de Randstad sneller dan Limburgers? Klopt het cliché dat vrouwen radder van tong zijn dan mannen? En praten ouderen langzamer dan jongeren? Wetenschappers zochten het uit.
Een van de grootste taalergernissen is de ‘Gooise r’, vooral bekend van Kinderen voor kinderen, maar ook van het journaal. Het lijkt erop dat deze ‘ej’ zich in een razend tempo over Nederland verspreidt. Is dat zo? En zal het een blijvertje zijn?
Het Groot Dictee der Nederlandse Taal in december is altijd goed voor een robbertje vechten tussen Vlaanderen en Nederland. Er kan immers telkens maar één winnaar zijn, en als dat een Vlaming is, is de conclusie vlug getrokken: in Vlaanderen beheersen ze het Nederlands beter dan in Nederland. ...
Het Poldernederlands is zo ongeveer de bekendste nieuwe taalvariant. Toch is er nog maar weinig onderzoek naar gedaan. Spreken intellectuele vrouwen de klinker ‘ei’ echt uit als [aai], zoals Jan Stroop beweert? Metingen verschaffen duidelijkheid.
Volgens sommigen wordt er almaar slechter en slordiger gesproken. Die mensen hebben ongelijk: er wordt niet slechter gesproken dan vroeger en er is zelfs veel moois te horen. Als je er maar naar wilt luisteren.
De metgezel van Winnie de Poeh is een tijger die Teigetje heet, Amsterdam wordt vaak uitgesproken als ‘Amsedam’, en burgemeester was ooit burgermeester. Het lijkt wel of de r na een klinker en voor een medeklinker aan het verdwijnen is. Is dat ook zo?
In Nederland wordt de nieuwslezer gezien als dé autoriteit op het gebied van het ABN. Dit heeft alles te maken met de onpersoonlijkheid en accentloosheid van de nieuwslezer. Ook de Nederlander zelfs spreekt liever zonder accent.
De Nederlandse groep Treble zingt deze week tijdens het songfestival het lied Amambanda in een zelfbedachte taal. Die taal lijkt in sommige opzichten op de ‘talen’ van schizofrenen en van leden van de pinkstergemeente van over de hele wereld. Wie betekenisloze klanken uitstoot, gri...