In een burgerberaad praat een door loting gekozen groep inwoners mee over beleid. Hoe werkt deze democratische vernieuwing? Bestuurskundigen en politicologen geven tips.

Waarom lijkt het soms alsof linkse en rechtse kiezers van verschillende planeten komen? Jonathan Haidt verklaart het vanuit de werking van het brein.

Het nieuwe boek ‘Populisme’ van Cas Mudde en Cristóbal Rovira Kaltwasser geeft niet alleen een veelzijdig beeld van wat populisme nu eigenlijk is, maar het laat ook zien wat het begrip zo vaag maakt. Het is geen lichte kost, maar voor de lezer met doorzettingsvermogen biedt het nie...

De meerderheid van de bevolking moet soms inschikken na luidkeelse protesten van een enkeling of een kleine groep. Dat is niet altijd een goede zaak. Niet alleen voor de meerderheid van de bevolking, maar soms ook niet voor de minderheden zelf.

Met de Brexit stappen de Britten uit de EU, maar ook in de rest van Europa is het gemopper op de EU al jaren niet van de lucht. En dat terwijl wij Europeanen dankzij de EU nu al weer jarenlang in vrede met elkaar leven. Hoe ondankbaar en verwend kun je zijn?

Een meerderheid in de tweede kamer stemt in met de verklaring die premier Rutte aan het EU-associatieverdrag met Oekraïne wil toevoegen. Hij hoopt zo tegemoet te komen aan de nee-stemmers bij het referendum over dit verdrag. Lees hier meer over de voors en tegens van referenda.

De Nobelprijs voor de Vrede gaat dit jaar naar vier Tunesische organisaties: vakbond UGTT, een mensenrechtenorganisatie, een werkgeversorganisatie en een Orde van Advocaten. Zij ontvangen de prijs voor hun inzet bij het realiseren van een vreedzame overgang naar een democratie in Tunesië.

Op 19 maart zijn er weer gemeenteraadsverkiezingen. Onderzoeksbureau TNS-Nipo becijferde dat minder dan de helft (42 procent) van de kiesgerechtigden van plan is te gaan stemmen. De bereidheid om te gaan stemmen voor de lokale politiek daalt al jaren. Zijn we al dat delibereren en meebeslissen...

De antieke wereld is doorspekt met mythes en legenden. Hoe verder je terug in de tijd gaat, hoe moeilijker het soms is om mythen en geschiedenis elkaar te scheiden. Veel verhalen zijn in de loop van de eeuwen een eigen leven gaan leiden. Sommige ontwikkelingen uit de oudheid worden te makkelij...

Voor het NWO-project ‘Omstreden Democratie’ deden de afgelopen zeven jaar tientallen wetenschappers onderzoek naar het wel en wee van onze democratie. Wat voor nieuwe inzichten heeft dit opgeleverd? Kennislink sprak enkele belangrijke conclusies door met initiatiefnemer Remieg Aert...

Vaak wordt gedacht dat vrij en actief burgerschap zoals wij dat kennen zijn wortels heeft in de allereerste democratie: die van Athene. Maar actief burgerschap bij de oude Grieken had veel meer de kenmerken van een cultische religie, zoals die al eeuwen in gebruik was.

Tegenwoordig staat Nederland internationaal bekend als een van de minst corrupte landen. Maar in zijn proefschrift laat historicus Ronald Kroeze (VU) zien dat de ontwikkeling van goed bestuur in ons land gepaard ging met corruptie en vriendjespolitiek.

De laatste jaren gaan er regelmatig stemmen op om de politiek dichter bij de burger te brengen. Maar is dat wel zo verstandig? Politicoloog Wouter Veenendaal deed onderzoek naar politiek en democratie in microstaten, zoals San Marino, en St. Kitts en Nevis. Hij promoveerde op 10 april aan de U...

In het ongebruikelijke Amerikaanse kiesstelsel wordt ‘de hoogste baas’ niet rechtstreeks door het volk gekozen, maar middels een kiescollege van 535 mannen en vrouwen. Dat systeem is al zo oud als de VS zelf, maar waar komt het eigenlijk vandaan?

Op 12 september zijn er weer verkiezingen. Democratie lijkt een vanzelfsprekendheid, maar is dat niet. Ook in ons land is op hoog niveau flink geflirt met antidemocratische denkbeelden.

Islam en democratie: gaat dat wel samen? Jazeker! Uit vergelijkend onderzoek onder Europese gelovigen blijkt een Islamitische geloofsovertuiging goed te combineren met democratische principes. Moslims komen zelfs als meest democratische gelovigen uit de bus.

Sociale media lijken aan te slaan als nieuwe manier om politiek actief te zijn. Zowel politici als burgers proberen via Twitter, Hyves of Facebook elkaars aandacht te trekken voor hun politieke standpunten. Maar heeft dat wel effect?

De snelle opkomst van Pim Fortuyn als politicus – nu tien jaar geleden – is vaak toegeschreven aan zijn bijzondere persoonlijke eigenschappen en uitstraling. Maar eigenlijk, zo stelt socioloog Jasper Muis, was het eerder de intense media-aandacht die Fortuyns politieke carrière lanceerde.

Nu steeds meer aanhangers van de Occupy beweging hun tenten moeten afbreken én de actiegroep nog altijd geen duidelijk doel heeft, wordt er in de media druk gespeculeerd over het einde van deze sociale beweging. Maar haar nu al afschrijven lijkt voorbarig.

Zwijgt het verkiezingsprogramma van de PvdA over de verzorgingsstaat? Dan is de kans groot dat de partij daar op zal gaan bezuinigen, als ze eenmaal in het pluche zit.

Waar hangen studenten aan de lippen van hun docent, en waar vallen ze in slaap? Kennislink neemt de proef op de som en gaat terug naar de collegebanken. Deze keer bij Menno Fenger, bestuurskundige aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. “De waarde van hoorcolleges wordt overschat. Slechts...

‘We passen een politiek bestel toe dat niet de instellingen van de buurvolkeren nabootst. We zijn eerder een voorbeeld dan dat we anderen imiteren. De naam? Doordat de macht niet bij enkelen, maar bij meer berust, heet het systeem volksmacht (dèmokratia).’ Aldus sprak de Atheense leider Pericl...

Politici framen: ze geven een gebeurtenis een bepaalde duiding. Zonder goede frames lijkt het vrijwel onmogelijk de steun van burgers voor politieke standpunten of partijen te winnen.

Maanden duurde het, voordat ons huidige minderheidskabinet op het bordes stond. Eén van de redenen voor deze moeizame coalitievorming is dat regeringsdeelname eigenlijk helemaal niet zo aantrekkelijk meer is. Aldus Rudy Andeweg.

De overlegdemocratie lijkt achterhaald.

De Nederlandse politiek lijkt op drift. Opinieleiders als Maurice de Hond menen dat de Nederlandse parlementaire democratie op haar laatste benen loopt. Maar langlopend kiezersonderzoek laat een ander beeld zien: het valt wel mee met al die zwevende, cynische en wantrouwende kiezers.

Dit is hoe we denken dat het 9 juni gaat: we maken een rationele afweging van de argumenten van politici en stemmen vervolgens op de beste partij. Maar zijn we wel zo verstandig? Heeft de vrije wil eigenlijk wel iets te zeggen in het stemhokje?

Nederland gaat naar de stembus. Laten we ons verleiden door een charismatische lijsttrekker of door een solide verkiezingsprogramma? Is democratie eigenlijk wel eerlijk? En hoe ‘hard’ zijn de verschillende peilingen? Lees er alles over in Kennislinks verkiezingsdossier.

Het is geen nieuws dat er een kloof gaapt tussen politiek en burger. Maar wel dat, in een poging die kloof te overbruggen, er een tweede kloof is ontstaan: die tussen de politiek en de politicus. Met de Tweede Kamerverkiezingen in aantocht vraagt cultuursocioloog Dick Houtman zich af: wie houd...

Partijen die zich stevig afzetten tegen de bestaande politiek, zijn in staat hun politieke agenda uit te voeren. Dat kan alleen als de gevestigde en de nieuwe partijen zich aan elkaar aanpassen. Goed nieuws voor de PVV dus.