Walvisvaarders in de ontdooiende permafrost2 september 2022Klimaatverandering stelt archeologen voor duivelse dilemma’sHonderden Nederlandse walvisvaarders vonden in de zeventiende en achttiende eeuw op Spitsbergen hun laatste rustplaats. De bevroren bodem heeft hen al die tijd beschermd, maar de eilanden warmen op...
Hoe de eik, de rups en de koolmees elkaar nu net mislopen7 september 2022Een verhaal over mismatch in de aanpassing aan klimaatveranderingElke dier- en plantensoort reageert op zijn eigen manier om te overleven in een warmer klimaat. Daarbij zijn dieren ook afhankelijk van het aanpassingsvermogen van de soorten die voor hen als voeds...
De tweedeling stopt bij 78243 juni 2016Hardnekkig getalprobleem eindelijk opgelostEen supercomputer heeft het ‘Boolese Pythagoreïsche Drietallenprobleem’ opgelost. Wie het bewijs wil controleren, zal zich door een bestand van 200 terabyte heen moeten ploegen, een record. Of je g...
Opgedoken jurk heeft onderzoek nodig21 april 2016Onderzoek naar unieke kledingvondst gaat nu echt beginnenHet is sinds een week groot nieuws: een – letterlijk – opgedoken jurk uit de zeventiende eeuw. Het onderzoek naar het kledingstuk moet grotendeels nog beginnen, maar gespeculeerd wordt er alom. Wie...
Pluto is alles behalve een saaie dwerg15 april 2016De spectaculaire landschappen door de ogen van New HorizonsRuimtesonde New Horizons vloog negen maanden geleden langs dwergplaneet Pluto en stuurt nog steeds nieuwe data naar de aarde. De betrokken wetenschappers zijn inmiddels druk bezig met het interpret...
Verstilde schoonheid7 april 2015Een handleiding voor sangaku’sEen sangaku is een diagram dat zonder tekst of formules een meetkundige stelling uitbeeldt. Tabletten met sangaku’s hangen in Japanse tempels, een traditie die uit de zeventiende eeuw dateert. Een ...
Gekibbel over Chinese vuistbijlen1 februari 2015Maakten mensachtigen uit zuidoost China 800.000 jaar geleden al geavanceerd gereedschap?Zijn de vuistbijlen uit Bose in China 800.000 jaar oud, of is daar helemaal geen bewijs voor? Wetenschappers zijn het er niet over eens. De ouderdom van het gereedschap kan ons meer vertellen over de ...
Aan de slag met vraag 7 van de Wetenschapsquiz11 december 2014Vereist deze opgave een Penrose-betegeling?In de Wetenschapsquiz van 2014 moet je uitvinden welke aantallen van twee soorten tegels je nodig hebt om een vlak te bedekken. Het verschil tussen periodieke en niet-periodieke betegelingen werpt ...
Nederlandse bobslee met vleugels13 februari 2014Innovatief bobslee-ontwerp voor Sotsji door onder andere TU DelftMet snelheden oplopend tot wel 150 kilometer per uur roetsjen de bobsleeërs razendsnel naar beneden. Niet alleen puike stuurmanskunst, maar ook het materiaal maakt daarbij het verschil. Nando Timme...
Kiemen voor de Syrische burgeroorlog (deel 1)10 september 2013Deel 1 van een tweeluikSinds de Syrische bevolking begin 2011 in opstand kwam tegen het regime van president Assad is het geweld razendsnel geëscaleerd. Wie tegen wie vecht en waarom precies wordt steeds ingewikkelder. D...
Irrationale getallen1 oktober 2002Irrationale getallenGetallen die je als een breuk kunt schrijven, heten rationale getallen. Getallen zoals wortel 2 of pi, waarvoor dat niet kan, heten irrationale getallen. In dit artikel zullen we van een aantal get...
Neanderthalers maakten vuur met hun vuistbijlen19 juli 2018Neanderthalers maakten vuur met hun vuistbijlenNeanderthalers sloegen met een ijzerhoudend mineraal op hun vuistbijl om vuur te maken. Na veelvuldig sporenonderzoek is dit de verrassende conclusie van een Leidse archeoloog. Hiermee vond hij de ...
Aids en een stad in doodsangst6 juli 2018Tentoonstelling Aids in Amsterdam 1981-1996 in het Stadsarchief"Deze week vindt de Internationale AIDS Conferentie plaats. Kennislinkredacteur Marjolein Overmeer bezocht de fototentoonstelling _Aids in Amsterdam 1981-1996_ in het Stadsarchief en schreef het volge...
'Van NSB-propagandafilms werd je niet meteen extreemrechts'1 juni 2018Propagandafilms NSB zijn online beschikbaar gemaaktVanaf deze week zijn de propagandafilms van de NSB openbaar en voor iedereen online te bekijken. Erg opruiend zijn ze niet: de filmpjes laten vooral de tijdsgeest en de id...
Het platte vlak heeft minstens vijf kleuren nodig3 mei 2018Eindelijk stap vooruit in zeventig jaar oud wiskundeprobleemHoeveel kleuren zijn minimaal nodig om een plat vlak in te kleuren, onder voorwaarde dat geen twee punten op onderlinge afstand 1 dezelfde kleur hebben? Al bijna zeventig jaar is bekend, dat dit me...
'Zwaartekrachtgolven voelden te mooi om waar te zijn'25 april 2018Hoe een kosmische knal Barry Barish een Nobelprijs opleverdeDe eerste detectie van zwaartekrachtgolven in 2015 leverde twee jaar later al een Nobelprijs op. Toch was de aanloop naar de spectaculaire ontdekking lang, zo vertelt prijswinnaar Barry Barish.
De allereerste beelden van de Nederlandse diepzee22 februari 2018Nederlandse diepzeefauna: haaien en reuze-pissebedden op de SababankWat is er te zien op de allereerste beelden van het kleine stukje diepzee dat Nederland rijk is? Marien ecologen Jimmy van Rijn, Furu Mienis en Gerard Duineveld onderzoeken wat er leeft op de Sabab...
Vogels tellen in de nietsontziende zon30 januari 2018Vogels tellen in de nietsontziende zonVier weken lang, twaalf uur per dag, telde zee-ecoloog Jaap van der Meer op volle zee vogels, hoog bovenin onderzoeksschip de Pelagia, in de verzengende hitte.