Wat is belangrijker in de evolutie: gevoelig zijn voor genetische veranderingen of juist een beetje robuust? Een groot experiment in gist laat zien dat de meest succesvolle stammen ook steeds kwetsbaarder worden voor schadelijke mutaties.
Een virus zoals Ebola of HIV is moeilijk te bestrijden, omdat virussen veel sneller muteren dan planten of dieren. Dat maakt het lastig om hun DNA af te lezen. Wiskundige Jasmijn Baaijens ontwierp het eerste algoritme dat de genetische samenstelling van een onbekend virus ‘vanaf nul̵...
Jaren voordat mensen met een erfelijke vorm van frontotemporale dementie klachten krijgen, beginnen hun hersenen en cognitieve vaardigheden al te veranderen.
Zonder degelijk wetenschappelijk onderzoek zou het onmogelijk zijn geweest om een goede hielprikscreening op te zetten, de resultaten te interpreteren, of een perspectief te geven aan patiënten over hun toekomst. Wetenschappelijk onderzoek kan ook nieuwe wegen openen naar meer begrip en missch...
Een baby zonder ernstige erfelijke afwijkingen. Welke ouders willen dat nou niet? Sinds vorig jaar kunnen Nederlandse en Belgische ouders hun DNA op tientallen ziektes laten testen. Nog voordat het kind in de baarmoeder zit.
Roken, ‘foute’ genen en kankerverwekkende virussen zijn bewezen oorzaken van kanker. Maar vaak is kanker krijgen niet meer dan domme pech. In 2015 stelden twee statistici dat ‘toeval’ zelfs de belangrijkste oorzaak van kanker is, wat veel ongeloof en kritiek opriep. Maa...
Eén mutatie in de genen van onze voorouders is mogelijk verantwoordelijk voor de grote hersenen die mensen hebben. Die ene verandering zorgde voor een twee keer zo grote hersenschors en daarmee wat de mensaap transformeerde tot mens. Het gen komt in deze variant alleen voor bij de moderne mens...
Hoewel men in het verre verleden nog niet precies wist wat een infectie was, werden wel bepaalde ziektebeelden herkend, zoals een wond waar pus uit kwam waarna iemand koorts kreeg en stierf, óf beter werd. Dat laatste probeerde men te versnellen door natuurlijke preparaten toe te dienen, bijvo...
Eind mei werd de landelijke campagne ‘doodgezwegen.nl’ gelanceerd, een campagne om geld op te halen voor onderzoek naar de ziekte van Huntington. Doel is om binnen tien jaar een medicijn te ontwikkelen. Hoe realistisch is dat doel?
Ouders geven meer door aan hun kinderen dan hun eigen genen. Ze geven ook nieuwe variaties in het DNA mee via veranderingen in hun sperma- of eicellen. Deze zogeheten de novo mutaties kunnen grote gevolgen hebben. Onderzoekers van het Radboud UMC in Nijmegen publiceerden gisteren in <...
Aan het rijtje landbouwgewassen waar we het DNA van kennen is onlangs de wortel toegevoegd. Nu is duidelijk hoe het kan dat de wortel ook onder de grond doorgaat met de productie van de oranje kleurstof. Normaal gesproken is daar licht voor nodig. Door een mutatie reageert de aanmaak niet meer...
Klonterende eiwitten worden vaak in verband gebracht met ziekten zoals Alzheimer of Parkinson. Maar ook bij kanker kunnen ze voor een hoop narigheid zorgen. Dat ontdekten onderzoekers van de Universiteit Utrecht. Het tegengaan van klontering kan een manier zijn om tumoren aan te pakken.
Mensen met het syndroom van Werner verouderen twee keer sneller dan normaal. Dat komt door een mutatie in het WRN-gen. Een team van Amerikaanse en Chinese onderzoekers nam de functie van dit gen onder de loep en ontdekte dat het codeert voor een eiwit dat het DNA in de celkern stabiliseert. Mo...
Kankercellen kunnen zich voortdurend blijven delen. Zo groeien ze uit tot een tumor. Medicijnen kunnen deze groei remmen. Welke medicijnen dat zijn, verschilt per persoon. Hoogleraar René Bernards zoekt naar de manier om het juiste medicijn bij de juiste persoon te krijgen.
Van één, naar twee, vier, acht, zestien enzovoorts. De moleculen van Sijbren Otto van de Rijksuniversiteit Groningen kunnen zichzelf voortplanten. Hij wil de moleculen zo ver krijgen dat zo net als organismen aan evolutie doen volgens de regels van Charles Darwin.
Griepvirussen veranderen snel, maar verrassend genoeg ligt aan de grootste veranderingen vaak maar één mutatie ten grondslag. Dat blijkt uit onderzoek van viroloog Björn Koel en zijn collega’s van het Erasmus MC Rotterdam. Hun conclusie: het griepvirus is voorspelbaarder dan tot nu toe werd ge...
Het gen waar het leven van een man vanaf hangt is veel onstabieler dan gedacht. De werking is vaak net genoeg om een embryo uit te laten groeien tot een jongen, maar mutaties kunnen voor cruciale veranderingen zorgen.
Bij kinderen met een vader van 40 jaar of ouder komen meer nieuwe DNA-mutaties voor dan bij kinderen met een jongere vader. Die stijging van het aantal mutaties verhoogt wellicht het risico op ziekten als autisme en schizofrenie.
Amerikaanse artsen zijn er met behulp van gentherapie in geslaagd om dove muizen van hun gehoorverlies af te helpen. Daarmee zijn zij de eersten die het lukt om een aangeboren vorm van doofheid bij proefdieren te behandelen. De resultaten kunnen van grote betekenis zijn voor mensen die door ee...
De vogelgriep is in Nederland weer gesignaleerd. Het doodt veel vogels. Voor mensen is het minder gevaarlijk, maar ze kunnen wel ziek worden van contact met zieke vogels. We belichtten eerder een rampscenario, waarbij vogelgriep van mens op mens overdraagbaar wordt.
Taaie kost, die planten. Cellulose in de celwanden maakt dat ze zo moeilijk verteerbaar zijn. Maar door cellulose genetisch te veranderen, wordt het afbreken van planten een peulenschil, ontdekten Britse onderzoekers. En planten met zulk aangepast cellulose, zouden efficiënter omgezet kunnen w...
Wetenschappers van het Nederlands Kanker Instituut (NKI) hebben ontdekt dat tumorcellen zonder het gen DCC sneller uitzaaien dan tumorcellen die dat gen wel bezitten. Dat schrijven zij deze week in het blad Nature.
René Bernards behoort tot de internationale top van zijn vakgebied, het achterhalen van de functie van genen die betrokken zijn bij kanker. Zes jaar geleden ontving hij de Spinozapremie voor zijn grensverleggende onderzoek. Kennislink was benieuwd: wat heeft het hem sindsdien opgeleverd?
Mannen die op het eerste gezicht gezond sperma produceren, zijn soms toch verminderd vruchtbaar. Amerikaanse wetenschappers hebben een genetische mutatie gevonden die dat kan verklaren. Door de mutatie missen spermacellen een eiwit dat nodig is om de slijmvliezen in de baarmoederhals te passer...
Het gebeurt niet vaak: een werkstuk van tweedejaarsstudenten dat het tot review weet te schoppen in een wetenschappelijk tijdschrift. Eva Klaver en Marja Versluijs analyseerden samen met Ronald Wilders van het Hartfalencentrum de recente wetenschappelijke literatuur over wiegendood. Bij één op...
Een kip, een kalkoen, een kruising? De naked neck chicken is een vreemde vogel. Deze kip verloor de veren in zijn nek door een genetische mutatie. In PLoS Biology leggen Britse wetenschappers precies uit hoe dat in elkaar zit.
Een verrassende ontdekking laat zien dat ziekmakende bacteriën lastiger te bestrijden zijn dan we dachten. Als je een groep bacteriën bekogelt met antibiotica om ze te doden, neemt een handjevol sterke bacteriën het voor zijn zwakkere neven en nichten op. Zo blijft de hele groep in leven.
Tamiflu is misschien wel het bekendste middel tegen griep. Een aantal jaren geleden doken er ineens resistente stammen op. Wetenschappers ontdekten hoe dat kon gebeuren en geven zo een kijkje in de ontwikkeling van resistenties.
Deze week presenteert vakblad Nature het complete genoom van longkanker en huidkanker. In het DNA van de kankercellen zijn de schadelijke effecten van respectievelijk sigarettenrook en UV-licht duidelijk terug te zien.
Wat moet je doen om te overleven in een onvoorspelbare omgeving? Risico’s spreiden. De Leidse evolutiebioloog Bertus Beaumont levert het eerste experimentele bewijs dat het gokgedrag van bacteriën een evolutionaire basis heeft.