Ongeveer een derde van de Nederlandse bevolking ouder dan 80 jaar krijgt dementie. Dr. Henne Holstege (VUmc) onderzoekt met haar team juist de hersenen van mensen die heel gezond oud worden. Hoe verklaart zij hun breinvitaliteit?
Tegenwoordig kunnen ouders de hele genetische code van hun kind al weten en daarop selecteren, of die code zelfs aanpassen. Redacteur Desiree Hoving ging tijdens NEMO Kennislink Live in gesprek over de mogelijkheden in de voortplantingsgeneeskunde.
Roken, ‘foute’ genen en kankerverwekkende virussen zijn bewezen oorzaken van kanker. Maar vaak is kanker krijgen niet meer dan domme pech. In 2015 stelden twee statistici dat ‘toeval’ zelfs de belangrijkste oorzaak van kanker is, wat veel ongeloof en kritiek opriep. Maa...
Of een kind gaat uitblinken in sport is deels erfelijk bepaald. Het testen op sportersgenen kan daarom helpen bij het opsporen van jonge talentjes. En ook de aanleg voor sport-gerelateerde blessures is op basis van het DNA te voorspellen. Gaan genen de selectie van topsporters domineren? En is...
Voor erfelijke ziektes worden regelmatig nieuwe genen ontdekt. Maar vaak is onduidelijk of het ontdekte gen écht de oorzaak is of slechts een bijrol speelt. Nu is voor suikerziekte die heikele kwestie opgehelderd.
Op 4 oktober is het dierendag, de dag om jouw hond, kat, vogel of konijn eens lekker te verwennen. Maar hebben ze dat eigenlijk wel verdiend? Bijna de helft van de Nederlandse baasjes heeft één of meerdere problemen met zijn of haar huisdier, maar misschien komt daar met genetische verbetering...
Begin 2008 laaide de discussie op in Nederland over embryoselectie met behulp van pre-implantatie genetische diagnostiek (PGD). Deze techniek werd al sinds 2003 toegepast in Nederland, maar voor maar een beperkt aantal erfelijke aandoeningen.
Tijdens een tekenles op school een ezel groen kleuren en trots vermelden dat dit een echte ezelkleur is? Of tijdens een fietstochtje met pap en mam een kwartier moeten zoeken naar een bruine koe in het weiland om uiteindelijk tot de conclusie te komen dat de koe wel een erg goede schutkleur he...
Prof.dr. Peter de Knijff staat aan het begin van een heel nieuw onderzoeksterrein: de archeo-epidemiologie. De afgelopen vier jaar zijn ruim 600 skeletten uit de periode 1200-1850 opgegraven in het centrum van Eindhoven. Binnenkort komen de tanden en kiezen daarvan in vier vriezers naar het la...
Het Human Genome Project en de nieuwe HapMap-database zijn pas nuttig als iemand statistiek gebruikt om iets met de gegevens te doen. Berekenen hoeveel kans iemand heeft om een bepaalde ziekte te krijgen bijvoorbeeld. Medisch statisticus Jeanine Houwing-Duistermaat zoekt wiskundigen om die klu...
Dankzij een kunstmatig vadergenoom kunnen muizenmoeders zonder sperma nakomelingen krijgen.
Gentherapie in de baarmoeder, het moet niet gekker worden. Niettemin lukte het onderzoekers van het AMC-levercentrum om rattenfoetussen met de erfelijke leverziekte Crigler-Najjar al in de baarmoeder te genezen. Maar, zo bezweren ze, een rat is nog geen mens.
De vergelijking van DNA- en aminozuurvolgordes is een belangrijk gereedschap voor modern biologisch onderzoek. Onbekende sequenties kunnen door dergelijke vergelijkingen namelijk geïdentificeerd worden en daarmee ook de functie. Databanken op het internet fungeren als vergelijkingsmateriaal vo...
Cambridge, Massachusetts (VS) – De man is met uitsterven bedreigd, dachten wetenschappers jarenlang. Een team van de Cambridge University heeft ontdekt dat hét mannelijke kenmerk bij uitstek, het Y-chromosoom, zichzelf van de ondergang redt dankzij vouwkunsten.
De snelste man en vrouw krijgen een kind. Dat heeft grotere kampioenskansen dan het zoontje van Andre Agassi en Steffi Graf.
Fasevariatie is een slimme truc van bacteriën om zich van een succesvolle infectie te verzekeren en tegelijkertijd zuinig met energie om te gaan. Het zorgt voor het willekeurig aan- en uitzetten van de expressie van bepaalde genen. Hierdoor ontstaat een grote verscheidenheid aan eigenschappen ...
Prof. dr. Riccardo Fodde kan het mooi zeggen, begrijpelijk en met een licht Italiaans accent. Zijn oratie was een heldere uiteenzetting over de fundamenten van darmkanker. Vooral door het bestuderen van erfelijke vormen van de ziekte is er de laatste jaren veel vooruitgang geboekt. Hij is dan ...
Met enige regelmaat duikt een erfelijke ziekte in een tot dan toe gezonde familie op. Die nieuw ontstane afwijkingen vormen een puzzel in de DNA-diagnostiek. Hoogleraar moleculair genetische diagnostiek prof. dr. Bert Bakker houdt zich daarmee bezig.
Het is de Nederlandse gezondheidszorg tot nu toe niet gelukt om etnische minderheden adequaat voor te lichten over de kansen op bepaalde erfelijke vormen van bloedarmoede en de mogelijkheden van dragerschapsonderzoek. Dat concludeert prof. dr. Thérèse van Elderen-van Kemenade in haar oratie ‘O...
Clusterhoofdpijn is de ernstigste vorm van hoofdpijn die een mens kan hebben. De aanvallen zijn zo ernstig dat patiënten zich soms zelfs van het leven beroven om een einde te maken aan hun lijden. De afdeling Neurologie van het LUMC is een groot onderzoek naar deze aandoening begonnen. Vrijwel...
De samenwerking tussen de Leidse neurologen en genetici heeft in de afgelopen tijd diverse vruchten afgeworpen. Het gen voor een erfelijke vorm van migraine dat enkele jaren geleden in Leiden ontdekt werd, blijkt betrokken te zijn bij diverse andere aandoeningen die in aanvallen voorkomen.
De erfelijke spierziekte van Duchenne is niet te genezen en dat zal voorlopig zo blijven. Leidse onderzoekers werken momenteel echter wel aan een methode om de ziekte te veranderen in een mildere aandoening. De klinische toepassing ervan is nog ver weg, maar de eerste resultaten die de groep d...
Zijn depressies genetisch bepaald? Of maakt een traumatische jeugd iemand depressief? Beide factoren spelen ongetwijfeld een rol. Nieuw onderzoek werpt nu een licht op de biologische basis van depressies.
Van driehonderd kolonisten die zich ooit vestigden in de Centrale Vallei van Costa Rica werden er ongetwijfeld enkele geplaagd door terugkerende hoofdpijn: migraine. Ruim vier eeuwen later is het Midden-Amerikaanse land voor LUMC-onderzoekers een uitgelezen plek om uit te zoeken welke genen te...
Tijdens de zoektocht naar een remedie tegen botontkalking ontdekte een Brits biotechnologiebedrijf wat er mis is met de genen van een aantal Urker families waarin de zeldzame ziekte van Van Buchem voorkomt. Bij lijders aan deze botziekte blijkt een groot stuk DNA te ontbreken. Rijker werd het ...
Dr. Andel van der Mey noemt het een mijlpaal. Op 4 februari publiceerden hij en andere Leidse onderzoekers samen met Amerikaanse groepen in Science de code van het gen dat verantwoordelijk is voor goedaardige glomustumoren. Het is een tussenstation van een interessant, multidisciplinair onderz...
Diabetesdiensten kunnen een belangrijke aanvullende bijdrage leveren aan de gezondheid van ongeveer 25% van alle patiënten met diabetes type 2 in Nederland. Vooral de groep met een sterk verhoogde kans op hart- en vaatziekten en zij die aan de regie van de huisarts niet genoeg hebben om het ri...
De aderlating was vroeger de gouden standaard bij de behandeling van vrijwel elke kwaal. Flink wat bloed laten wegstromen, daar zou de patiënt van opknappen. Erg veel alternatieven had de chirurgijn ook niet tot zijn beschikking. Hoe anders is dat tegenwoordig: de moderne arts kan kiezen uit v...
Mensen en micro-organismen worden bepaald door genen en omstandigheden. Dat deze biologische waarheid ook praktische consequenties heeft, bleek overduidelijk uit de oratie ‘Samenleven in vóórtdurende onrust’ die prof. dr. J.T. van Dissel uitsprak op vrijdag 19 mei 2000. ‘De p...
Gentherapie heeft de toekomst, daarvan zijn steeds meer medici doordrongen. Onder andere dr. G.A. Patijn, die in Seattle meewerkte aan experimentele gentherapie tegen leverziekten. Hemofilie genezen door nieuwe genen in te brengen lukte in een muismodel. Ook bij honden was de therapie succesvo...