Waarom voeren mensen oorlog? NEMO Kennislink bekijkt deze vraag vanuit verschillende wetenschapsdisciplines. Deze keer cognitiewetenschapper Peter Hagoort over de macht van het woord.
Jonge vluchtelingen zijn enorm goed in taal, maar hebben toch moeite met integreren met Nederlanders. Antropoloog Moos Pozzo onderzocht hoe dit komt.
Dieren kunnen aantallen onderscheiden – net als mensen – maar rekenen kunnen ze niet. Waarom wij wel en zij niet?
We zitten al een jaar in een wereldwijd sociaal experiment. De komende tijd onderzoekt NEMO Kennislink wat leven in deze Human Zoo(m) betekent.
Communiceren is meer dan alleen het uitwisselen van woorden en zinnen. Gesprekspartners creëren samen een kleine bubbel waarbinnen zij de boodschap begrijpen – of dat althans proberen.
Mensen hebben al vaak geprobeerd om mensapen taal te leren. Erg ver kwamen ze daarbij niet. Dat komt mogelijk doordat het apenbrein niet beschikt over een specifieke boog met zenuwbanen.
Online vergaderen is nog best lastig. Deelnemers praten door elkaar of er vallen juist pijnlijke stiltes. Creativiteit wordt doodgeslagen. Hoe komt dat en hoe kan het beter? NEMO Kennislink zocht het uit.
Taal draagt bij aan het wij-zij-denken. Kunnen we af van dit hokjesdenken door de taal te veranderen? Ja, zeggen onderzoekers. Tegelijkertijd moeten we ons niet blindstaren op woorden. Want taal is meer dan dat.
Samen een tent opzetten is voor velen de ultieme relatietest. Hoe maak je de ander duidelijk waar die ene stok moet? Marlou Rasenberg onderzoekt hoe mensen met woord en gebaar op één lijn zitten.
Lange tijd werd onderzoek naar het ontstaan van taal gezien als pure speculatie. Sverker Johansson laat in De oorsprong van taal zien dat deze tijden inmiddels – terecht – achter ons liggen.
Mensen die geconfronteerd worden met kanker krijgen veel informatie over zich heen. Ze zijn erbij gebaat als artsen hun boodschap meerdere keren herhalen, empathie tonen en geen jargon gebruiken.
Muziek kan je raken, en wel zo dat het lijkt op een verslaving. De Canadese neurowetenschapper Robert Zatorre onderzoekt hoe ons brein muziek verwerkt.
Kinderen die hier niet geboren zijn, kunnen sinds een jaar Nederlands leren in het door wetenschappers ontwikkelde taalspeelhuisje van de Radboud Universiteit. Door tijdens het leren te bewegen, te zingen en te spelen vergroten de kinderen hun woordenschat. NEMO Kennislink bracht een bezoek aa...
Door moderne hersenscantechnieken is de laatste jaren veel veranderd in het onderzoek naar taal in het brein. NEMO Kennislink sprak met Peter Hagoort.
Met een micro-CT-scanner ontcijferen onderzoekers voor het eerst spijkerschrift van duizenden jaren oud. NEMO Kennislink sprak met technici uit Delft en een assyrioloog uit Leiden die via een combinatie van specialismen nieuwe ontdekkingen deden.
Hoeveel uitdrukkingen kennen Nederlanders? Dit willen wetenschappers beantwoorden met het publieksonderzoek van Weekend van de Wetenschap.
Twaalf teams van wetenschappers kregen op Lowlands de kans festivalbezoekers te betrekken bij hun onderzoek. Rijksuniversiteit Groningen onderzocht hoe een taal ontstaat en vervolgens verandert.
Deze maand is hoogleraar Peter Hagoort geïnstalleerd als nieuw lid van de Amerikaanse National Academy of Sciences (NAS). De Nijmeegse wetenschapper onderzoekt de bouwstenen van het menselijk taalvermogen in ons brein.
Een kindertaalfestival. Is dat een festival voor kinderen over taal? Of een festival voor volwassenen over kindertaal? Allebei, zo blijkt tijdens de tweede editie van Kletskoppen in Nijmegen.
Lowlands Science is inmiddels een vast onderdeel van Lowlands, het jaarlijkse muziekfestival in Biddinghuizen. Ook in 2018 waren er opmerkelijk veel onderzoekjes rondom taal, en daarom namen beide taalredacteuren van NEMO Kennislink een kijkje.
Geopereerd worden aan je hersenen, terwijl je zelf volledig bij bewustzijn bent. Het klinkt als een afschuwelijke nachtmerrie, maar het gebeurt in Nederland tientallen keren per jaar. Waarom is het nodig om wakker te blijven tijdens zo’n operatie? En hoe is het om mee te maken?
Vorige week opende koningin Máxima in de Leidse Pieterskerk de Asian Library: een aparte afdeling van de universiteitsbibliotheek met ruim dertig kilometer aan boeken en handschriften uit Azië. Daarmee is het een van de grootste Azië-collecties wereldwijd.
Bij synesthesie vermengt het brein verschillende zintuiglijke waarnemingen. Synestheten zien bijvoorbeeld kleuren bij geuren. Dat zorgt ervoor dat je geuren beter kunt onderscheiden en benoemen, ontdekten Nijmeegse wetenschappers.
Wat maakt de menselijke geest speciaal? Die vraag probeert psycholoog Laurie Santos te beantwoorden. Aan Yale University test ze apen, honden en mensen op hun cognitieve vermogens. NEMO Kennislink interviewt haar in Boston (Verenigde Staten). “Veel van onze cognitieve vermogens ...
Wanneer taal alleen maar een communicatiemiddel zou zijn, dan zou de hele wereld binnen de kortste keren Engels, of misschien Esperanto spreken. Maar taal is veel meer. Taal is ook een identiteit, en daarmee een bindmiddel – en soms een splijtzwam – binnen en tussen groepen mensen....
Lekker lezen met een muziekje op de achtergrond. Heerlijk, maar je vraagt nogal wat van je brein. Er is namelijk overlap tussen de hersengebieden die nodig zijn voor het verwerken van de grammatica van taal en muziek. Zo kan je boek beïnvloeden hoe je de muziek waardeert. Dat ontdekte Richard ...
Dat apen niet kunnen spreken komt niet door een gebrekkig spraakkanaal. Hun vocale anatomie is geschikt om menselijke taal te produceren, stellen cognitief biologen nu. Het apenbrein is de belemmerende factor.
Een interview met minister Jet Bussemaker voor de pagina Over taal gesproken over haar band met taal, wetenschapscommunicatie en het belang van de Nationale Wetenschapsagenda. De bevindingen daarvan werden op 27 november 2015 in Den Haag gepresenteerd.
Italiaanse onderzoekers hebben aangetoond dat baby’s vlak na de geboorte al woordgrenzen herkennen in gesproken taal. Het is een sterke aanwijzing dat het belangrijkste ingrediënt van ons taalvermogen, het opdelen van grotere taaleenheden in kleinere, al bij geboorte aanwezig is.
Op de Nijmeegse campus, verscholen in de bossen, ligt het Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek. Een Duits onderzoeksinstituut gevestigd op Nederlandse bodem. Onlangs is er een nieuwe vleugel aangebouwd. Wat gebeurt daar precies?