Mensen weten vaak niet dat multiple sclerose (MS) een aandoening van het centrale zenuwstelsel is. Ze denken verrassend vaak dat een spierziekte is, wellicht omdat mensen met MS vaak moeite hebben met bewegen. Het geeft wel aan hoe onbekend de ziekte eigenlijk nog is.
Darmbacteriën hebben we hard nodig. In de eerste levensjaren leert ons afweersysteem onschadelijke darmbacteriën te herkennen en te tolereren. Die tolerantieontwikkeling verloopt echter niet bij iedereen even goed. Dit kan leiden tot ontsteking van de darmen.
Coeliakie is een ziekte van de dunne darm. Het afweersysteem ‘herkent’ gluteneiwitten als lichaamsvreemd en komt in actie. Het enige dat helpt, is gluten vermijden.
Moedermelk is de eerste voeding die zoogdieren na de geboorte krijgen. De samenstelling van de melk wordt voortdurend aangepast en bevat componenten die helpen bij bescherming tegen infecties en bij de verdere ontwikkeling van het maag-darmkanaal.
Kanker ontstaat wanneer fouten in het DNA leiden tot ongecontroleerde celgroei. Afweercellen spelen daarbij een grote rol. De interactie tussen kankercellen en afweercellen is zeer complex. Er zijn afweercellen die kankergroei proberen tegen te gaan, maar er zijn ook afweercellen die de kanker...
Dendritische cellen herkennen lichaamsvreemde cellen en alarmeren de rest van het afweersysteem. Helaas lukt dat met kankercellen niet altijd. Dendritische celvaccinaties stimuleren een afweerreactie tegen specifieke kankercellen.
Lymfklierkanker is over het algemeen goed te behandelen met een combinatie van chemotherapie en immuuntherapie. Vooral op het gebied van immuuntherapie is de afgelopen jaren veel vooruitgang geboekt.
Een achtbaan is niet altijd een attractie. Rick Verschure (39) kreeg in 2017 de diagnose huidkanker. Hij werd behandeld met immuuntherapie.
Per jaar ontvangen 300.000 Nederlanders donorbloed. Vaak zijn dit mensen die voor kanker of bloedziekten worden behandeld, maar ook bij grote operaties of bij slachtoffers van ongevallen hebben mensen donorbloed nodig. De menselijke afweer kan daarbij een complicerende factor spelen.
Het afweersysteem beschermt ons tegen ziekteverwekkers. Maar in sommige situaties, zoals bij auto-immuunziekten en allergieën, is er sprake van ongewenste en schadelijke afweerreacties gericht tegen lichaamseigen weefsel of onschadelijke omgevingsfactoren. In geval van transplantatie veroorzak...
De afgelopen tien jaar hebben checkpointblokkers de vooruitzichten voor kankerpatiënten wezenlijk veranderd. Checkpoints zijn receptoren die de afweerreactie kunnen remmen. Checkpointblokkers halen de rem van de afweerreactie, waardoor kankercellen opgeruimd kunnen worden.
Frits Hagenaar (63) heeft de ziekte van Wegener, een auto-immuunziekte waarbij ontstekingen optreden in de wanden van de kleine bloedvaten. Zijn aandoening gaf hem ongewild een levenslang abonnement op specialistische zorg.
Bij transplantatie komt een orgaan in bijna alle gevallen van een donor en is daarmee lichaamsvreemd. Het afweersysteem van de ontvanger zal zich daartegen richten. Deze ongewenste afweerreacties veroorzaken vervolgens de afstoting van het orgaan.
Eugene Sigaloff is 81 jaar, is nooit ernstig ziek geweest en voelt zich nog lang niet oud. Zijn geheim? Iedere dag sporten en piano spelen.
Veroudering is gekoppeld aan verminderde functie en activiteit van het afweersysteem. Voedingsinterventies zijn een veelbelovende strategie om deze verminderde afweerfunctie en weerstand tegen infecties bij ouderen tegen te gaan.
De gemiddelde levensverwachting in de westerse wereld blijft toenemen. We leven ook langer gezond. De kans om honderd te worden neemt toe, maar alles wijst erop dat daarmee de natuurlijke (maximale) grens van het leven wel wordt bereikt.
Ziekteverwekkers zoals virussen, bacteriën, schimmels en wormen, kunnen veel sneller evolueren dan de mens. Toch zijn er nu met 7 miljard meer mensen dan ooit tevoren. Hoewel de individuele mens ten prooi kan vallen aan microben, kan de totale menselijke populatie infecties en een epidemie met...
Ouderen hebben een verhoogde vatbaarheid voor infectieziekten. Ook vaccinaties die daartegen moeten beschermen, werken minder effectief. Het afweersysteem dat ons normaal zo goed verdedigt, laat het steeds meer afweten. Dit komt doordat verouderingsprocessen ook het afweersysteem aantasten.
In honderd jaar tijd is er twaalf keer een Nobelprijs toegekend aan immunologisch onderzoek. Het begon in 1901 met Emil von Behring voor zijn werk aan serumtherapie van difterie. En eindigde in 2011 met Ralph Steinman voor zijn werk aan dendritische cellen.
Het gebruik van antistoffen als therapie was een grote doorbraak in de behandeling van verschillende ziekten. Omdat antistoffen heel specifiek een enkel eiwit kunnen herkennen, zijn ze ideaal om te gebruiken voor de ontwikkeling van therapieën voor de behandeling van kanker en auto-immuunziekt...
Steeds minder ouders laten hun kinderen vaccineren. Daardoor zijn sommige kinderziekten inmiddels bezig aan een comeback. Maar er is meer aan de hand.
Het bewijs groeit dat onze darmbewoners mogelijk bijdragen aan de ontwikkeling van aandoeningen als ADHD en de ziekte van Alzheimer. Zijn een speciaal dieet, probiotica en poeptransplantaties straks nieuwe therapieën voor hersenziekten en gedragsstoornissen?
In de VS is één patiënt met borstkanker succesvol behandeld met immuuntherapie. Ton Schumacher, immunoloog aan het NKI, noemt het resultaat bemoedigend, maar blijft ook kritisch.
Stress in de kindertijd – bijvoorbeeld door verwaarlozing, mishandeling of ondervoeding – is een grote risicofactor voor onder meer obesitas en leer- en geheugenproblemen op latere leeftijd. Twee promovendi van de Universiteit van Amsterdam onderzochten in muizen hoe dit gebeurt.
Cholesterol is een goede bouwsteen. Het vormt van nature nanodeeltjes om ladingen te vervoeren. Chemicus Willem Mulder wil die deeltjes gebruiken om het afweersysteem te stimuleren of juist te remmen.
Ongeveer een derde van de Nederlandse bevolking ouder dan 80 jaar krijgt dementie. Dr. Henne Holstege (VUmc) onderzoekt met haar team juist de hersenen van mensen die heel gezond oud worden. Hoe verklaart zij hun breinvitaliteit?
Macrofagen staan bekend als de afvaletende cellen van ons afweersysteem. In het hart hebben macrofagen nog een andere functie. Daar helpen ze namelijk bij het geleiden van de prikkels die het hartritme reguleren.
Het afweersysteem moet zorgen dat het schadelijke bacteriën aanvalt en onschadelijke bacteriën met rust laat. Daarvoor moet het aan de ene kant miljoenen onschadelijke bacteriën leren kennen en hun aanwezigheid tolereren, aan de andere kant een enkele ziekteverwekkende bacterie direct herkenne...
Het microbioom van de darm bevat vooral bacteriën die geen kwaad doen en kunnen bijdragen aan onze stofwisseling en voedselvertering, maar bevat daarnaast ook een aantal bacteriesoorten die ons ziek kunnen maken. Zowel de nuttige als de ziekmakende bacteriën zijn lichaamsvreemd, en het immuuns...
Patiënten met een lage afweer, bijvoorbeeld door een behandeling met chemotherapie, hebben een hoog risico op zogeheten secundaire infecties. Met name schimmelinfecties zijn zeer moeilijk te behandelen. Arts-onderzoeker Roel Gazendam onderzocht de witte bloedcellen van patiënten met een afweer...