Naar de content

Zes vragen over de boosterprik

beantwoord door vaccinoloog Anke Huckriede

Een persoon krijgt een vaccin toegediend van een andere persoon.
Een persoon krijgt een vaccin toegediend van een andere persoon.
Unsplash via Steven Cornfield

De boostercampagne is inmiddels ook in Nederland op gang gekomen. Maar waarom hebben we die boosterprik eigenlijk nodig? NEMO Kennislink stelde vaccinoloog Anke Huckriede zes vragen over de boosterprik.

Waarom is het nodig om een boostervaccinatie te halen?
Op het moment dat je een vaccinatie krijgt, begint jouw immuunsysteem daarop te reageren. Na de eerste prik is dat vaak een zwakke reactie die ook relatief snel weer verdwijnt. Pas na een tweede vaccinatie ontstaat er een heftige immuunrespons die ook wat langer aanhoudt. In het geval van de coronavaccins wisten we nog niet hoelang die respons in stand zou blijven, maar we wisten wel dat we sowieso twee vaccinaties nodig hadden om voor voldoende bescherming tegen corona te zorgen. Inmiddels zien we dat de werking van de dubbele vaccinatie wat af begint te nemen. Door een boostervaccin toe te dienen wordt het immuunsysteem opnieuw geprikkeld en zal de immuunrespons weer op peil komen.
Heeft iedereen een boosterprik nodig?
Op dit moment heeft nog niet iedereen per se de extra bescherming van de boosterprik nodig. Bij de meeste mensen is de immuunrespons nog voldoende om hen tegen ernstige corona te beschermen. Toch heeft het ministerie van Volksgezondheid besloten om op termijn iedereen een boosterprik aan te bieden. Het gaat namelijk niet alleen om persoonlijke bescherming tegen corona, maar ook om het verspreiden van het virus. Als we zeker weten dat het immuunsysteem een boost heeft gekregen, is er minder kans op besmetting en ook minder kans op verspreiding.
Krijgt in de toekomst iedereen elk jaar een boostervaccinatie?
Dat hangt eigenlijk van twee dingen af. Ten eerste weten we nog niet hoe lang de antistoffen tegen corona op peil blijven. De boosterprik zal ervoor zorgen dat de immuunrespons tegen corona weer sterker wordt, maar het is mogelijk dat deze respons na verloop van tijd weer afneemt. Ten tweede is het niet duidelijk of er nieuwe varianten blijven komen en hoe goed de vaccins daartegen beschermen. Bij bijvoorbeeld de griepprik is het nodig om de vaccinaties elk jaar te vernieuwen, omdat er elk jaar nieuwe varianten van het virus zijn. Het is nog niet duidelijk of dit voor het coronavirus ook zal gelden.

Waarom wordt de boostervaccinatie niet aangepast op de nieuwste varianten van het coronavirus?
"Op dit moment werken de bestaande vaccins tegen nieuwere varianten van het coronavirus, ze bieden nog steeds voldoende bescherming tegen ernstige ziekte. Daarnaast is het zo dat vaccinaties die speciaal voor een bepaalde variant zijn ontwikkeld, niet per se beter werken. Er is onderzoek gedaan naar een vaccin wat speciaal was aangepast om beter te werken tegen de beta-variant van het coronavirus. De onderzoekers zagen dat het aangepaste vaccin net zo goed werkt tegen de beta-variant als het oorspronkelijke vaccin. Daarnaast kost het ook tijd om nieuwe vaccins te produceren. Zolang het oorspronkelijke vaccin dus nog goed werkt tegen nieuwere varianten van het coronavirus, is het niet nodig om de boosterprik aan te passen. Inmiddels zijn er wel vaccinfabrikanten die zich bezighouden met de ontwikkeling van een vaccin tegen de omikron-variant."
Waarom krijgt iedereen dezelfde boosterprik, ongeacht welk vaccin ze eerder hebben ontvangen?
Iedereen kan een mRNA-vaccin ontvangen als boosterprik. De reden hiervoor is dat de mRNA-vaccins uitzonderlijk effectief zijn gebleken als boosterprik. Dit geldt niet alleen voor mensen die eerder ook al een mRNA-vaccin kregen, maar ook bij mensen die eerder een adenovirusvaccin (AstraZeneca of Janssen) kregen. We zagen dat mensen een sterkere immuunrespons ontwikkelden na een boost met een mRNA-vaccin. Vandaar dat ervoor is gekozen om iedereen een boosterprik aan te bieden van Pfizer of Moderna.
Is het een goed plan om jezelf te laten besmetten in plaats van een vaccinatie te gaan halen?
Zeker niet! Een veelgehoord argument om je niet te laten vaccineren is dat mensen bang zijn voor de bijwerkingen van het vaccin. Maar wat nou als je het ziek worden van corona als een bijwerking ziet van het virus? Als je erover nadenkt, is de kans op bijwerkingen van het virus veel groter dan die van het vaccin. Bovendien zijn ze onvoorspelbaarder, duren ze langer en komen ze veel meer voor. Kortom, ga besmetting uit de weg en ga zeker geen coronafeestjes vieren!