Lange tijd werd onderzoek naar het ontstaan van taal gezien als pure speculatie. Sverker Johansson laat in De oorsprong van taal zien dat deze tijden inmiddels – terecht – achter ons liggen.
Op de wereld leven meer dier- en plantensoorten dan je je kunt voorstellen. Hoe zijn al die verschillende soorten ooit ontstaan? NEMO Kennislink bezoekt het vissenlab van de Rijksuniversiteit Groningen, waar onderzoeker Martine Maan het antwoord op deze vraag probeert te vinden.
Door de coronacrisis willen veel mensen iets goeds doen voor een ander. Matthijs van Veelen doet onderzoek naar de evolutie van onbaatzuchtig gedrag.
Renske Vroomans bestudeert het gedrag van digitale cellen om te zien wanneer ze samen een groter geheel gaan vormen.
De ontdekking van een nieuwe bacterie die complete cellen naar binnen kan werken zet de microbiologie op z’n kop. “Dit is voor mij de publicatie van het jaar”, zegt hoogleraar microbiologie Thijs Ettema (Wageningen Universiteit).
Wat is belangrijker in de evolutie: gevoelig zijn voor genetische veranderingen of juist een beetje robuust? Een groot experiment in gist laat zien dat de meest succesvolle stammen ook steeds kwetsbaarder worden voor schadelijke mutaties.
Waarom hebben eieren verschillende kleuren? Camouflage en bescherming tegen zonlicht spelen een rol. Maar nog belangrijker is de invloed van kleur op de temperatuur van het ei, zo blijkt nu uit onderzoek.
Waarom wordt een schildpad twee keer zo oud als een mens? Met die vraag in het achterhoofd schreef verouderingsarts David van Bodegom Het geheim van de schildpad, een zeer toegankelijk boek over wat veroudering in het dierenrijk ons leert over de lengte van onze eigen levens.
Interview met Meike Wortel en Ken Kraaijeveld: zij bestuderen microscopische wormpjes om meer grip te krijgen op de (on)voorspelbaarheid van evolutie.
Afgaande op Amerikaans onderzoek kan je beter een dikke laag eelt kweken dan schoenen aantrekken. Eelt beschermt tegen steentjes, terwijl de voeten nog gewoon ‘voelen’ waar ze op lopen.
We hebben een verkeerd beeld van zowel natuur als technologie, vindt filosoof Koert van Mensvoort. In zijn boek Next Nature pleit hij voor een nieuwe blik op beide en op de rol van de mens daarin.
Voordat er leven was, vertoonden moleculen al gedrag dat lijkt op leven. Omer Markovitch probeert dat gedrag via computermodellen te begrijpen en te voorspellen.
In het noordpoolgebied van Canada zijn schimmels van een miljard jaar oud ontdekt. Dat is althans het vermoeden van de wetenschappers die de vondst publiceerden, maar niet iedereen is overtuigd.
Wie de geschiedenis van de mens(heid) wil begrijpen, moet vooral kijken naar schuivende continenten en veranderende klimaten, schrijft Lewis Dartnell in zijn boek Origins. Dat levert veel interessants op, maar hij ziet soms te gemakkelijk een oorzakelijk verband.
Dat gist alcohol kan maken, weten bierbrouwers maar al te goed. Maar het is voor gistcellen een verspilling van energie, dus waarom doen ze het dan? Groningse onderzoekers denken nu dat de productie van alcohol als een soort veiligheidsklep werkt, die overbelasting van de gistcellen voorkomt.
De Nobelprijs voor Scheikunde gaat naar Frances Arnold, George Smith en Sir Gregory Winter, voor hun gecontroleerde evolutie van eiwitten in het lab.
Ziekteverwekkers zoals virussen, bacteriën, schimmels en wormen, kunnen veel sneller evolueren dan de mens. Toch zijn er nu met 7 miljard meer mensen dan ooit tevoren. Hoewel de individuele mens ten prooi kan vallen aan microben, kan de totale menselijke populatie infecties en een epidemie met...
Waarom lopen we zo graag hard? Lees over de oorsprong van het hardlopen in deze voorpublicatie van het boek ‘Alles wat je wilt weten over hardlopen’ van NEMO Kennislink-redacteur Mariska van Sprundel.
In ‘Het hele soepzootje’ legt wetenschapsjournalist Floor Bal samen met illustrator Sebastiaan van Doninck de hele geschiedenis van de aarde uit voor kleuters. Van oerknal tot nu. De tekeningen zijn prachtig maar dit onderwerp aan kleine kinderen uitleggen, blijkt toch behoorlijk l...
Het 150 miljoen jaar oude Archaeopteryx-fossiel van het Teylers museum in Haarlem was al bijzonder, aangezien er wereldwijd slechts twaalf fossielen van deze oervogel bekend zijn. Na nieuw onderzoek blijkt het nog specialer, want het is een heel nieuwe soort.
Vormt technologie een gevaar of verbetert het de mens? In de ‘Grens van de mens’ schrijft Peter-Paul Verbeek dat een grens tussen mens en techniek onmogelijk is. Ethiek moet zich daarom bezighouden met het richting geven aan technologie in de samenleving.
De film Photon wil je alles laten zien over het ontstaan van het universum, het leven en de moderne mens. Dat pakt niet goed uit. De beelden zijn prachtig, maar de maker wil te veel vertellen. Na een veelbelovend begin raak je als kijker de draad volledig kwijt.
Meer dan 175 jaar nadat Charles Darwin zijn beroemde reis met het zeilschip de Beagle maakte, wordt zijn reisverslag opnieuw uitgebracht. Veel van zijn bijzondere waarnemingen zijn in deze volledig geïllustreerde versie in beeld gebracht.
Genitale herpes is één van de meest voorkomende soa’s in Nederland. Wie was de eerste patiënt die deze seksueel overdraagbare aandoening aan onze voorouders gaf? Engelse wetenschappers wijzen de mensachtige Paranthropus boisei aan als schuldige.
In een netwerk dat de evolutie naspeelt, ontstaan brede samenwerking en altruïsme vooral als de spelers al een sterke binding met één partner hebben. Als je de conceptuele sprong waagt van abstract netwerk naar de echte mensenwereld, kun je dit opvatten als een pleidooi voor het monogame huwel...
Huidskleur is vermoedelijk het meest misbruikte kenmerk om verschillen tussen groepen mensen te veronderstellen. Om uiteenlopende redenen is dit een weinig rationele manier van kijken naar mensen. Zo is een verschil in huidskleur genetisch gesproken veel minder ingrijpend dan je in eerste inst...
De mens met al zijn etnische, religieuze, of om het even welke wij-zij-conflicten, wordt nogal eens vergeleken met de dieren die genetisch gesproken het dichtst bij ons staan: chimpansees. Het lijkt een soort wetenschappelijke vergoelijking van ons conflictueuze gedrag. Maar is dat een niet wa...
Wij mensen zijn het resultaat van een langdurige evolutie, waarbij genen bijeen werden gevoegd en samengekneed. Niet uit een handvol aarde ontstaan, maar uit een wagonlading genen. En alles, altijd, in wisselwerking met omgevingsfactoren.
Waarom willen (sommige) mensen zo graag naar Mars afreizen? Waarom kunnen we chocolade zo moeilijk weerstaan? En wat is het evolutionaire nut van knuffelen? In het boek The Chemistry of Human Nature krijgen deze en nog veel meer vragen een biochemisch antwoord.
Orka’s zijn naast mensen en één andere walvissoort de enige dieren die een menopauze hebben. Het stelde biologen lang voor een evolutionair raadsel. Afgelopen donderdag heeft een internationale onderzoeksgroep een nieuw stukje bewijs gevonden voor het evolutionaire voordeel van de menopauze.