Op 23 januari 1579 tekende een aantal Nederlandse gewesten een overeenkomst: de Unie van Utrecht. In deze overeenkomst regelden de gewesten enkele staatkundige zaken op het gebied van defensie, belasting en godsdienst. Was deze Unie van Utrecht het begin van onze huidige eenheidsstaat?
“He is the one,” verklaarde Oprah Winfrey vorig jaar bij een rally van Barack Obama. Voor het eerst heeft één van Amerika’s meest invloedrijke vrouwen zich publiekelijk achter een presidentskandidaat geschaard. Maar heeft dit nou invloed op de kiezer? Ja en nee. Kiezers blijk...
Zuid-Ossetië ligt diep in de Kaukasus verborgen en is kleiner dan Flevoland. Toch weten de meeste mensen het inmiddels op de kaart te vinden. In augustus was Zuid-Ossetië de oorzaak van een fel gevecht, met tanks en retoriek, tussen Georgië en Rusland. Het conflict over Zuid-Ossetië gaat echte...
Na de opkomst van Fortuyn leek het hek van de dam: samenleving en politiek kwamen steeds meer lijnrecht tegenover elkaar te staan. Journalisten en opinieleiders spraken van polarisatie. Maar is er eigenlijk wel sprake van toenemende polarisatie rondom etnische integratie? Uit politicologisch o...
‘One World, One Dream,’ zo luidt de slagzin van Beijing 2008. Ondanks de poging het kosmopolitisch ideaal van mondiale eenheid uit te drukken, verwijst de slogan toch vooral naar China’s eigen Olympische droom, die bijna even oud is als de Spelen zelf. Waarom staat het binnenhalen van de Olymp...
De aanstaande Olympische Spelen in Beijing zijn een mondiaal mediaspektakel waarmee China, als wereldmacht in opkomst, zichzelf op de kaart wil zetten. Wereldwijde media-aandacht heeft behalve voordelen ook nadelen, zowel voor de lokale bevolking als voor de overheid van het gastland zelf.
Een revolutie is slecht voor de economie. Instabiliteit van een politiek regime – bijvoorbeeld bij een omwenteling van dictatuur naar democratie – heeft namelijk een negatieve invloed op economische groei. Wisselende partijen en poppetjes hebben juist een positief effect. Dit is éé...
Onzekerheid over overheidsbeleid is vaak een reden om te stoppen met het ontwikkelen van duurzame energie. Dit blijkt uit het promotieonderzoek van Ineke Meijer, die op 13 juni promoveert aan de Universiteit Utrecht. ‘Het is erg belangrijk dat de overheid een stabiel beleid voert, zodat ...
’Of het nu Clinton of Obama wordt, Nederland is niet per se beter af met een Democraat in het White House’, zegt Bertjan Verbeek, hoogleraar Internationale betrekkingen aan de Radboud Universiteit. Hij nam in Washington op uitnodiging deel aan een klasje voor supergetalenteerde politicol...
Iran is een semi-theocratische republiek met een uniek politiek systeem, waarin politieke partijen zoals Nederland die kent, geen plaats hebben. Volgens politicologe Eva Rakel zijn er echter wel drie facties te onderscheiden onder de politieke elite. Uit haar proefschrift blijkt dat de roep om...
De presidentsverkiezingen van 2008 worden de duurste uit de Amerikaanse geschiedenis. ‘Er wordt bijzonder veel geld ingezameld en uitgegeven. We verwachten dat binnenkort de grens van één miljard dollar overschreden gaat worden,’ zegt Sheila Krumholz van het Center for Responsive Politics. ‘He...
De Europese verkiezingen komen er aan. Maar de burger heeft geen idee wat er in Brussel speelt. Via de media zouden burgers eigenlijk op de hoogte moeten worden gebracht, maar kranten en actualiteitenprogramma’s besteden nauwelijks aandacht aan Europa. Uit interviews met parlementaire jo...
In het laatste debat voor de voorronde van South Carolina legden Hillary Clinton en Barack Obama elkaar maandagavond het vuur aan de schenen. In plaats van hun eigen politieke programma toe te lichten, probeerden ze vooral elkaar de loef af te steken. Je tegenstander zwart maken: een makkelij...
Na de nederlaag in Iowa, werd de overwinning van Clinton in New Hampshire door de critici vooral toegeschreven aan haar vrouwelijke stijl. Voor het eerst sprak zij in het bijzijn van haar aanhangers heel open over haar gevoelens en liet daarbij zelfs enige tranen lopen. Werd haar eerst nog een...
Dit jaar zijn er 550.000 arme Nederlanders. Daarmee is het aantal mensen met een laag inkomen gedaald in vergelijking met 2005. Dit blijkt uit de Armoedemonitor 2007 van het SCP en het CBS. Een opvallende uitkomst is dat de politieke opvattingen van armen niet anders zijn dan die van mensen me...
Internationaal is er veel overeenstemming dat ontwikkelingslanden economisch moeten groeien. Westerse landen geven ook ontwikkelingshulp om dat te stimuleren. Maar als het gaat om China (of India) zien diezelfde Westerse landen economische groei eerder als een bedreiging. Dit essay werpt een a...
De media spelen een belangrijke rol in de Nederlandse democratie. Door veel aandacht te besteden aan immigratie dragen zij bij aan de populariteit van anti-immigratiepartijen als de LPF en de PVV. Dit blijkt uit het proefschrift van communicatiewetenschapper Rens Vliegenthart.
De strijd om de macht tussen Rita Verdonk en Mark Rutte was een strijd die dagelijks wordt gevoerd binnen alle sociaal samenlevende groepen. Apen en mensen verschillen in dat opzicht nauwelijks van elkaar. Vanuit zijn ervaringen met de chimpanseekolonie in Burger’s Zoo in Arnhem ziet de...
Dat islam niet kan samengaan met de liberale democratie is een veel gehoorde stelling. Politicologe Sonja van Wichelen laat zien dat de moslimpolitiek in Indonesië zich niet tegen democratische principes verweert, maar zich juist op die principes baseert. Moslimspolitiek moet volgens haar ook ...
De Turkse overheid wil Geert Wilders niet ontvangen. Dit heeft geleid tot een diplomatiek relletje. Maar eigenlijk is er niets nieuws onder de zon: Turkije heeft altijd al een dubbele relatie met Europa gehad. In Turkse ogen is Europa tegelijkertijd voorbeeld én vijand.
De kloof tussen burgers en politiek is nog steeds niet verdwenen. Pim Fortuyn heeft zijn best gedaan; minder opvallend werken ook wetenschappers eraan de kloof te dichten. Een burgerpanel lijkt succesvol. “We hopen dat mensen op deze manier meer begrip voor elkaar krijgen.”
De burger in de moderne Westerse samenleving is zo weinig betrokken bij het bestuur, dat wel gesproken wordt van een crisis van het liberale systeem. Zou, ondanks alle verschillen, het oude Athene niet een voorbeeld kunnen zijn?
Lukt het om in een woelige omgeving vrede tot stand te brengen en te bewaren? In Noord-Ghana zijn al jarenlang conflicten tussen twee bevolkingsgroepen: de Nanumba, de oorspronkelijke bewoners van de streek en nieuwkomers, de Konkomba. De conflicten gaan vooral over de vraag wie het land eigen...
Eind 2002 verklaarde demissionair minister Remkes dat het strategisch akkoord wat hem betreft niet “geprullenbakkeerd” zou worden. Deze taalvondst kreeg nogal wat media-aandacht, en werd daarna ook door anderen veel gebruikt – meestal in verhaspelde vorm. Wat is er zo bijzonder aa...
Europa is te weinig democratisch. De oplossing ligt in een gefederaliseerd Europa. Dat meent de Amerikaanse politicoloog Larry Siedentop. Op 19 april spreekt hij op het symposium ‘Legitimacy in Europe’ van de opleiding bestuurskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Islamisme is een ander woord voor de politieke islam. Het is een verzamelnaam voor politieke bewegingen van allerlei pluimage: van jihadistische salafisten tot democratische partijen. Dit dossier biedt achtergronden om het islamisme beter te begrijpen.
Islamisten menen dat er geen scheiding bestaat tussen religie en politiek. Volgens antropoloog Ahmad ligt de oorsprong van dit denken niet in de islam als godsdienst, maar in de groeiende macht en invloed van de staat in de vroege twintigste eeuw. Dat blijkt uit onderzoek naar de ideologie van...
De politiek maakt turbulente tijden door. De laatste vier uitslagen van de Tweede Kamerverkiezingen gaven steevast grote verschuivingen te zien in de stembusuitslag. Die grote verschuivingen wekken de indruk dat politici de laatste decennia ongekende nieuwe strategieën inzetten. Onderzoek laat...
In discussies over de islam wordt vaak gedaan alsof er maar één islam is. Maar de islam is veelzijdig en voor vele interpretaties vatbaar. Dit vindt socioloog Asef Bayat. Hij ziet een nieuwe islamistische stroming ontstaan waarin openheid en tolerantie centraal staan: het post-islamisme.