Nieuwe onderzoeksresultaten uit Antarctica: De snelheid waarmee het ijs er smelt neemt rap toe, en de aardkorst veert er sneller omhoog dan gedacht. Het eerste is slecht nieuws, het tweede misschien juist goed.
De ijskappen aan de rand van Groenland zijn de afgelopen jaren verrassend snel gesmolten. Langer geleden, in 2002, was ook het opbreken en in zee verdwijnen van ijsplaat Larsen-B op Antarctica een onverwacht snelle gebeurtenis. In beide gevallen werd dan ook een kantelpunt overschreden, waardo...
Een extra zeespiegelstijging van een meter aan het eind van deze eeuw, en nog eens veertien meter extra in de vierhonderd jaar daarna. Dat was het toekomstscenario waar het NOS-journaal ons onlangs voor waarschuwde. Terecht?
Op aarde was het dit jaar tot nu toe, zowel op land als in zee, bovengemiddeld warm. Op heel de aarde? Nee, een klein gebiedje in zee, ten zuiden van Groenland en IJsland, deed niet mee aan de opwarming…
Het Arctisch gebied warmt twee keer zo snel op als de rest van de wereld. Dat heeft niet alleen gevolgen voor de Noordpool als nuttig ‘koelelement’ voor het noordelijk halfrond. Ook de ecologie van de Arctische gebieden wordt flink overhoop gegooid. Ondertussen dreigt een instabiel deel van he...
Door de opwarming van de aarde smelt de Antarctische ijskap, waardoor de zeespiegel stijgt. De stijgende temperatuur leidt echter ook tot meer sneeuwval, die het zeeniveau weer licht doet dalen. Dat concludeert een internationale groep wetenschappers, waaronder poolonderzoekers van de Universi...
De gletsjers van West-Antarctica die uitkomen in de Amundsen Zee verdwijnen in hoog tempo in zee. Het wegsmelten van deze ijsmassa´s lijkt bovendien een onomkeerbaar proces te zijn. Uiteindelijk kan dit een extra zeespiegelstijging opleveren van ongeveer 120 centimeter – al zal het nog w...
De ijsplaten rond het Antarctisch Schiereiland zijn in rap tempo aan het afbreken. Dit komt doordat de laag firn op de ijsplaten – een korrelige tussenvorm tussen sneeuw en ijs – steeds dunner wordt. Uiteindelijk zal hierdoor de zeespiegel stijgen. Dat schrijft een groep meteorologen van de Un...
Niet alleen voor het menselijk lichaam is water essentieel. Dat geldt ook voor planeet Aarde. Zelfs in vaste gesteenten in de aardkorst en aardmantel is water onmisbaar voor de ons vertrouwde processen als plaattektoniek, zoals we kunnen lezen in het laatste nummer van ‘Grondboor & H...
De oorzaak van de afkoeling van de aarde die de vorming van de ijskap op de Zuidpool inleidde, was het uit elkaar drijven van Australië en Antarctica. De doorbraak van de verbinding tussen deze twee continenten zorgde er zo’n 50 miljoen jaar geleden voor dat er een koude oceaanstroming rond An...
Terwijl het ijs op de Zuidpool aangroeide steeg het waterpeil rondom Antarctica, zo´n 34 miljoen jaar geleden. Tegenwoordig is het precies andersom.
De ijskappen in het Canadese poolgebied worden in hoog tempo kleiner. Aan het einde van deze eeuw zal bijna 20 procent van het ijs voorgoed verdwenen zijn.
De zeespiegelstijging door het smelten van het landijs op Groenland en Antarctica is groter dan tot nu toe gedacht werd. Maar het zeeniveau stijgt niet overal evenveel. Wie krijgt het meeste extra zeewater voor zijn kiezen?
Sinds 1992 is er van de ijskappen op Groenland en Antarctica ruim 4000 biljoen kilo (=4000 miljard ton) ijs verdwenen. Daardoor is de zeespiegel de afgelopen twintig jaar ruim een centimeter extra gestegen.
Tweehonderd km3 per jaar netto smelt de Groenlandse ijskap. De smelt van het Groenlandse ijs is daarmee één van de oorzaken van de huidige zeespiegelstijging. Ironisch genoeg zullen de Groenlandse kusten niet onderlopen.
Enig idee of er leven te vinden is in een meer onder 3770 meter Antarctisch ijs? Die vraag proberen de Russen op te lossen. Op 5 februari bereikte hun boor het grootste ingevroren meer in Antarctica, het Vostokmeer.
We weten dat de zeespiegel stijgt, en we weten dat er netto ijs smelt op aarde. Vooral van de grote ijskappen op Groenland en Antarctica zul je misschien denken? Dat blijkt niet te kloppen want het meeste water komt van smeltende gletsjers verspreid over de hele wereld.
Diep onder het ijs van oostelijk Antarctica ligt een gebergte. Bedolven onder 600 meter ijs was er vrijwel niets van bekend. Ondanks dat wetenschappers geen gesteente van het gebergte hebben, weten we dankzij onderzoek nu veel meer over het ontstaan ervan.
De Groenlandse ijskap zal minder sterk reageren op de toekomstige klimaatverandering dan op de opwarming van de aarde tijdens het vorige interglaciaal. Destijds was het namelijk niet alleen de hoge temperatuur die de ijskap parten speelde, maar droeg ook de kracht van de zon bij aan het verdwi...
De oostelijke ijskap op Antarctica blijkt niet alleen vanaf de bovenkant, maar ook van onderaf aan te groeien, zo ontdekte een internationaal onderzoeksteam. En dat is een interessante ontdekking voor klimaatonderzoek.
Komt Nederland snel onder water te staan? Hoe lang nog voordat mensen uit Bangladesh de kuststreek moeten verlaten? Wellicht duurt het nog ietsje langer, want de Groenlandse en West-Antarctische ijskappen smelten veel langzamer als gedacht.
Tegenwoordig kun je alleen in de winter een sneeuwmuts op de Mauna Kea op Hawaii vinden. Tijdens het laatste glaciaal was dat wel anders. Toen lag er een heuse ijskap van 70 vierkante km op de 4 km hoge, vulkanische berg.
De (gedeeltelijke) leegloop van meren kan niet alleen zorgen voor een vloed in de omgeving, maar ook voor een koude periode op een deel van de aarde. Dit gebeurde 9300 jaar geleden toen een Noord-Amerikaans meer deels leegliep.
Tijdens het laatste glaciaal (‘ijstijd’) braken er af en toe enorme hoeveelheden ijsbergen af van de ijskappen. Na (gedeeltelijke) smelt ontstond zo een zoetwaterdeksel. Dit deksel isoleerde de oceaan prima door warmte uit de diepere oceaan niet te laten ontsnappen.
Hoe is het gesteld met de noordelijke ijskap? De Europese ruimtevaartorganisatie ESA lanceert vandaag een satelliet om het antwoord op die vraag te vinden. Het is Cryosat-2, een nieuwe en verbeterde versie van de Cryosat die in 2005 de lancering niet doorstond.
Dat het internationale klimaatpanel IPCC niet handig bezig is, wist Salomon Kroonenberg al in 2007. In zijn boek De menselijke maat zette hij uiteen hoe ingewikkeld het klimaat wel niet is, en dat broeikasgassen zeker niet de hoofdrol spelen die de IPCC hen toekent.
Begin januari vertrokken Henk Brinkhuis en Peter Bijl van de Universiteit Utrecht met het onderzoeksschip “de JOIDES Resolution” vanuit Wellington (Nieuw-Zeeland) naar Antarctia. Missie? Het aanboren van de geschiedenis van de Antarctische ijskap. Henk Brinkhuis (co-chief IODP Expe...
Waar smelt het ijs op aarde? Vaak langs de randen van de ijskappen. De centrale delen van Groenland en Antarctica zijn echter stabiel of worden juist dikker.
De ijsafvoer naar de oceaan vindt vooral plaats via gletsjers. Spectaculair nieuws komt uit Antarctica waar de afvoersnelheid van ijs toeneemt door leegloop van ondergrondse meren. Twee meren onder Byrd gletsjer liepen vanaf december 2005 leeg en het ijs gleed daardoor 15% sneller naar de ocea...
Het smelten van de ijskap op Groenland wordt nu ook in de gaten gehouden door satellieten. In de perioden van 2003-2008 bleek de smelt te variëren met een piek in de zomer van 2007.