Hoe reageren autochtone Nederlanders op etnische minderheden en wat is daarin de afgelopen jaren veranderd? Sociologen van de Radboud Universiteit Nijmegen deden een serie onderzoeken, waarbij ze inzoomden op het jaar van de moord op Pim Fortuyn. De gebeurtenissen in dat jaar, concluderen zij ...
Meer allergieën door nieuwe planten, omvallen van de hitte, of gestoken worden door een nieuwe muggensoort die een exotisch virus bij zich draagt… Op verschillende manieren kan het veranderende klimaat ons ziek maken.
Wij geven steeds meer geld uit aan zorg. Als we dat op dezelfde manier blijven betalen als nu, zullen mensen met hoge inkomens meer gaan betalen voor mensen met lage inkomens, dragen gezonden meer bij aan de zorg voor (chronisch) zieken en gaan jongeren meer betalen voor de ouderen in de samen...
Onze huidige manier van voedsel produceren vreet energie, water en grondstoffen. Op deze voet lijkt het dan ook niet mogelijk om de verwachte piek van ruim negen miljard wereldburgers in de tweeëntwintigste eeuw te voeden. ‘Maar als we het roer omgooien kán het echt wel’, is de stellige overtu...
Het beleid in de gezondheidszorg wordt steeds meer gedomineerd door economische afwegingen. In dit cahier gaan we na wat dat betekent voor onze solidariteit. Hoe ver gaat de solidariteit van gezonde mensen met zieken? Of van de minder zieken met zeer ernstig zieken? Hebben de ernstig zieken re...
Al snel na de ontdekking van bacteriën en hun rol bij ziekteprocessen ging men op zoek naar middelen om bacteriën te bestrijden. Niet dat doden van bacteriën moeilijk bleek. Ontsmettingsmiddelen zoals fenolen en alcoholen doden bacteriën van élke soort. De uitdaging was bacteriën te bestrijden...
Nergens klinkt de roep om ‘ander eten’ zo luid als rond de consumptie van vlees. ‘Uiteindelijk zal onze eiwitvoorziening dan ook behoorlijk veranderen’, voorspelt hoogleraar humanistische wijsbegeerte, professor Cor van der Weele.
Als de nieren niet goed meer werken, kunnen een strikt dieet en geneesmiddelen dat voor een deel compenseren. Maar bij het eindstadium ‘nierfalen’ – als de filterfunctie is gedaald tot minder dan tien procent – zijn deze maatregelen niet meer toereikend.
Hoewel men in het verre verleden nog niet precies wist wat een infectie was, werden wel bepaalde ziektebeelden herkend, zoals een wond waar pus uit kwam waarna iemand koorts kreeg en stierf, óf beter werd. Dat laatste probeerde men te versnellen door natuurlijke preparaten toe te dienen, bijvo...
In onze moderne maatschappij lijkt het inmiddels vanzelfsprekend dat er altijd en overal voedsel is. Toch is dat zeker niet altijd zo geweest. Integendeel. In andere delen van de wereld is die situatie zelfs nog steeds niet bereikt. En ook voor onze eigen toekomst dringen zich voedselvraagstuk...
Verstedelijking is in ontwikkelingslanden vaak een synoniem voor ‘problemen’ en ‘armoede’. Toch bieden juist steden vaak kansen voor een meer duurzame ontwikkeling.
Op de fiets naar school, in de bus of de auto naar het werk, in een kantoor of in huis en zelfs ‘s nachts in bed; de hele dag komen je huid, ogen en luchtwegen in aanraking met de meest uiteenlopende stoffen in de buitenlucht. Een deel van die stoffen zijn allergenen: stoffen die op zich...
Het transplanteren van een orgaan van de ene persoon naar de andere is vaak een levensreddende operatie. Het is echter geen sinecure. Niet alleen is het vaak een chirurgisch hoogstandje, ook kan het alleen doordat immunologen en andere biomedici in de afgelopen decennia hebben geleerd hoe ze h...
Sigeo alesana en enkele leden van zijn familie uit Tuvalu, een eilandstaatje tussen Australië en Hawaï, zijn in 2014 de boeken in gegaan als de eerste officiële ‘klimaatvluchtelingen’ ter wereld. Dat wil zeggen: in de populaire pers. De online encyclopedie Wikipedia heeft inmiddels...
Dé grote uitdaging voor de komende eeuw zal zijn om negen of misschien wel tien miljard monden te voeden. ‘Nieuwe technologie kan helpen om véél efficiënter met de schaarse middelen om te gaan’, zegt de Wageningse hoogleraar levensmiddelenproceskunde, Remko Boom.
Net als iedere andere technologie heeft ook de synthetische biologie zijn eigen risico’s en ethische vragen. Zo lijkt de mens nu in staat om de natuur en zelfs ‘het leven’ op de eigen tekentafel te leggen.
Transplantatie met een nier van een levende donor is verreweg de beste behandeling voor een patiënt met ernstige nierproblemen. Vooral als daarmee dialyse wordt voorkomen. Steeds meer mensen staan tijdens hun leven een nier af.
Historisch gezien hebben we gedurende duizenden jaren gedacht dat ‘pech’ een straf van God was, zodat preventie van ongevallen niet nodig zou zijn. Vanaf ongeveer 1850 ging deze religieuze schuldcultuur over in een individuele schuldcultuur: pech was het gevolg van eigen fouten. De...
Metalen maken onderdeel uit van de natuur. Zonder zink, koper en molybdeen kunnen planten, dieren en ook mensen niet gezond blijven. Een teveel aan deze metalen leidt echter tot toxiciteit en bij industriële afvalwaterlozingen is daar al vrij snel sprake van. Er zijn allerlei chemische en fysi...
In de moderne volksgezondheid van West-Europa spelen vectorziekten nauwelijks een rol van betekenis. In de (sub)tropen is dat wel anders. Daar hebben infecties die worden overgedragen door insecten of teken nog altijd een belangrijk aandeel in ziekte en sterfte. De oorzaken van deze verschille...
De zorg kost niet alleen veel, maar de zorguitgaven blijken ook voortdurend toe te nemen, en veelal meer dan gedacht en verwacht. De zorg groeit sneller dan de welvaart, waardoor een steeds groter deel van de euro’s die we met z’n allen verdienen in de zorg terecht komt, inmiddels ...
Voor we kunnen ingaan op de rol van synthetische biologie in de industriële biotechnologie, is het nodig om nog even te kijken naar de stofwisseling van micro-organismen en de rol van DNA in dit proces.
Vandaag de dag lezen we DNA-codes af met een ongekende snelheid van wel 6 miljard letters in 24 uur. Dat is 10.000 keer sneller dan de oude Sanger-methode die ongeveer 100.000 letters per 24 uur af kon lezen. En NGS is niet alleen veel sneller, het is ook 10.000 keer goedkoper.
Al vele jaren wordt er gesproken van ‘genetische modificatie’, maar pas sinds de opkomst van de synthetische biologie mag je met recht zeggen dat er serieus wordt gemodificeerd in de genetica. Welke sprongen in kennis hebben dit mogelijk gemaakt? Een technisch en historisch overzicht.
Steeds meer mensen staan een nier af tijdens hun leven. Voor hun ouder, kind, broer of zus of voor hun partner of goede vriend. Sommige mensen geven zelfs een nier aan een onbekende, zoals een ander bloed geeft. In Nederland worden er al meer transplantaties met nieren van een levende donor ui...
‘Vooruitkijken naar de voedselinnovaties van de toekomst is tamelijk zinloos als je de innovaties uit het verleden niet kent.’ De Belgische historicus professor Peter Scholliers gaat voor in een wandeling op zevenmijlslaarzen van 1809 tot nu.
Waar ontwikkelingssamenwerking vroeger vaak eenrichtingsverkeer was van westerse donoren naar lokale bevolking in Azië, Afrika of Zuid-Amerika, verandert het nu steeds meer in echte samenwerking. “Westerse bedrijven zijn zelf ook gebaat bij duurzame ontwikkeling van deze economieën”...
Het werven en begeleiden van levende nierdonoren vereisen een nieuwe aanpak. Weten ze wel waaraan ze beginnen en is het zeker dat ze hun organen niet afstaan voor geld of onder druk?
Micro-organismen spelen een cruciale rol in onze gezondheid, vaker positief dan negatief. Een goede darmflora is bijvoorbeeld essentieel voor de vertering van voedsel en voor de algehele gezondheid. Vooral de dikke darm zit vol met verschillende bacteriën; tot wel duizend soorten.