Naar de content

Wat kun je nog met een lijk?

Jan Hein Dierendonck

Of er nu een ziel ten hemel vaart of niet, als iemand sterft, houd je sowieso een lichaam over. Dat kan medisch studenten helpen goede doktoren te worden, misdaden oplossen of keurig gebalsemd eeuwenlang als cultureel icoon dienen. Of je kunt het natuurlijk gewoon laten verrotten…

In dit hoofdstuk:

Wat kan er allemaal gebeuren met een lichaam als het eenmaal dood is?

Het leven van een lijk

De makkelijkste optie is natuurlijk: gewoon laten vergaan. De natuur krijgt vat op het lichaam, dat ziet er verre van plezierig uit en gaat eigenlijk nog best snel. Na een paar uur is al overduidelijk te ruiken dat hier niet iemand rustig ligt te slapen. Een paar dagen later kun je gerust spreken van een zombie-uiterlijk. Ook als een lichaam gebeurt dit, alleen wat langzamer door de kou en dichte kist. Klik zelf door de verschillende stadia van ontbinding, lijkstijfheid en beestjes.

Balsemen: voor de eeuwigheid

We hebben inmiddels ook manieren gevonden om die ontbinding tegen te gaan. Met een beetje make-up op ziet opa er nog heel aardig uit tijdens zijn uitvaart. Sommige politiek leiders zoals Lenin worden nog veel langer bewaard. Hij is al tientallen jaren dood, maar nog dagelijks vergapen devote overtuigingsgenoten en honderden toeristen zich aan de Grote Leider. Daar komt een specifieke mix van chemicaliën aan te pas. Maar deze vereeuwiging is natuurlijk geen compleet nieuw foefje: de farao’s hielden vierduizend jaar geleden hun lijken ook al heel aardig intact.

Een lichaam voor de wetenschap

Maar we kunnen natuurlijk ook nog proberen om lijken nuttig te gebruiken. Steeds meer mensen in Nederland doneren daarom hun lichaam aan de wetenschap. Want net als in de pioniersdagen van het medisch onderzoek worden er nog elke dag kadavers gebruikt om studenten te fijne kneepjes van het snijden in mensenvlees bij te brengen.
Want sommige dingen kun je nu eenmaal niet goed leren van een powerpointpresentatie of uit een boek. Neus dicht tegen de formaldehyde-lucht, en snijden maar!

Wat een kadaver nog wel kan vertellen

Ook de forensische wetenschap maakt gebruik van kadavers. Een lichaam van een moordslachtoffer bevat essentiële aanwijzingen over zijn laatste levende momenten eruit zagen. Of er drugs in het spel waren, botbreuken of gif: zelfs met alleen een plukje haar kan de forensisch patholoog de politie nog helpen.
Zelfs als een lichaam al eeuwenoud is, kan er nog informatie uit gehaald worden, maar wordt wel moeilijker. Een gebroken bot door een onhandig geplaatste schep lijkt verdacht veel op een fatale breuk

Andere hoofstukken in het Dood thema: