In het thema Je data en jij werkt NEMO Kennislink samen met NEMO Science Museum in de tentoonstelling Bits of You. Deze tentoonstelling voor volwassenen, waarin je ervaart hoe de datasporen die we dagelijks achterlaten onze levens beïnvloeden, is t/m 1 mei 2022 te zien in De Studio van NEMO op het Marineterrein in Amsterdam.
Weet jij precies welke data van jou verzameld worden en wie dat doet? Misschien krijg je handige tips tijdens het online shoppen, beweeg je meer door een smartwatch of promoot je jouw bedrijf via Instagram. Maar misschien ken je ook de schaduwkanten van dataverzameling en maak je je zorgen over wat grote bedrijven van je weten, of ziet de belastingdienst je onterecht als fraudeur door de data die het van je heeft. Hoe dan ook, het verzamelen, verwerken en het gebruik van gegevens neemt al jaren flink toe en beïnvloedt ons leven.
Dat is reden voor een onderzoek. Tegelijkertijd met de museumtentoonstelling Bits of You in De Studio van NEMO Science Museum, begint NEMO Kennislink het thema Je data en jij. Daarin onderzoeken we de komende maanden welke invloed data hebben op ons leven. We bekijken het ‘digitale spiegelbeeld’ van personen van vlees en bloed en nemen de technologie daarachter onder de loep.
De datawereld lijkt soms een onoverzichtelijke rimboe. Er zijn bakken met informatie over ons en ontelbaar veel algoritmes die deze gegevens verwerken, en op basis daarvan beslissingen nemen die weer invloed hebben op onze levens. Vanuit tien mensen bekijken we de invloed en het gebruik van big data. Zoals de 93-jarige ‘comfortabele’ Cees, die dankzij technologie met zijn (klein)kinderen op afstand communiceert, ‘stappenteller’ Pieter, die veel meer sport door zijn smartwatch en ‘gemarginaliseerde’ Sarah, wier leven ontspoorde door een geautomatiseerde beslissing van de belastingdienst. Maar ons onderzoek gaat verder. Hoe discrimineert data? Op welke manier leren algoritmes je kennen en maken ze keuzes voor je? En hoe kunnen we in de toekomst de gezondheidszorg op een goede manier verder digitaliseren?
Unieke samenwerking
In de tentoonstelling Bits of you in De Studio van NEMO Science Museum kun je zelf ontdekken en ervaren welke data van jou worden verzameld en hoe dit jouw leven beïnvloedt. Samen met het museum duiken we diep in dit thema en organiseren we bovendien een programma met lezingen, stadswandelingen en workshops.
Zo’n samenwerking tussen een museumtentoonstelling en een journalistiek platform is uniek in Nederland. Beide kennen hun eigen werkwijze en invalshoeken. Wij zijn ervan overtuigd dat de combinatie van deze werelden ervoor zorgt dat we de door onze samenleving rollende datalawine van zoveel mogelijk kanten kunnen belichten. Dat is belangrijk, want dit is niet alleen een technologische aangelegenheid, het gaat over welke rol het in onze levens speelt. Het gaat over ons allemaal.
Bij de start van dit thema vind je tien ervaringsverhalen van mensen bij wie data een grote invloed op hun leven hebben of hadden. Op basis van hun verhalen duiken wij, redacteuren Roel van der Heijden en Robert Visscher, dieper in de wereld van data en algoritmes.
Als aftrap schreven we een tweeluik over e-health (deel 1 en deel 2) naar aanleiding van de ervaringen van Pieter en Stan, een Q&A over algoritmes naar aanleiding van de discriminatie die Sarah en Marjolein hebben ervaren, een achtergrondartikel over de invloed van sociale media op het mentale welzijn van jongeren na de worstelingen van Jesse en Kelly, en een tijdlijn die de ontwikkelingen op het gebied van dataopslag- en verwerking gedurende het leven van Cees (93) toont. De komende tijd duiken wij nóg dieper en brengen uitgebreid verslag van wat we opduikelen. Hoe goed ken jij je eigen data-spiegelbeeld?