‘Vogels vliegen’, ‘teken dragen Lyme’, ‘pitbulls zijn agressief’. Allemaal waar, maar deze uitspraken zijn niet áltíjd waar. Een nieuwe theorie verklaart waarom – en wanneer – we zulke algemene zinnen als juist ervaren.
Iedereen kan tot 21 december weer per e-mail meedoen aan de Nationale Wetenschapsquiz, en een drone of andere prijzen winnen. De antwoorden worden tweede kerstdag bekend gemaakt in een tv-uitzending op NPO2.
Om te kunnen begrijpen hoe we vage woorden als ‘veel’ of ‘meeste’ begrijpen, heeft Arnold Kochari taal juist even moeten loslaten. Door breder naar het onderwerp te kijken, krijgt hij nieuwe inzichten in onze taalverwerking. NEMO Kennislink brengt opnieuw een bezoekje a...
Hoe veel is ‘veel’? En hoe groot is ‘groot’? We gebruiken meestal geen exacte maten als we iets vertellen en toch begrijpen we elkaar prima. Promovendus Arnold Kochari onderzoekt hoe we dit doen. Kennislink bezoekt hem op verschillende momenten tijdens het onderzoekproc...
De universiteit: niet alleen een plek voor baanbrekend onderzoek, maar ook een ware opleidingsfabriek. Wie zijn de kneders en vormers van de nieuwe generatie academici? Waar hangen studenten aan de lippen van hun docent, en waar vallen ze in slaap? Kennislink neemt de proef op de som en gaat t...
Van de goddelijke vonk tot wiskundige theorieën: hoe kunnen we ons ingebouwde gevoel voor logica verklaren? Logicus Johan van Benthem kan uren vertellen over de ontstaansgeschiedenis van zijn vak, en hoe hij het taalvermogen van ons brein met logische theorieën wil ontleden. Volgende week gaat...
Iedereen maakt zich schuldig aan vaag taalgebruik, de hele dag door. Zo vertel je als je iemand lang vindt, niet wat zijn lengte in millimeters is. Toch lijken we elkaar nog aardig te begrijpen. Hoe doen we dat?
Vergeet de dubbele Windsor – een wiskundige van het Zweedse Koninklijk Instituut voor Technologie heeft met behulp van logica laten zien dat er duizenden verschillende knoopmogelijkheden zijn. Door de regels van het stropdasknopen puur logisch te formuleren, kon hij het maximum aantal kn...
Ieke Moerdijk (1958), hoogleraar algebra en topologie aan de Radboud Universiteit Nijmegen, is een van de vier winnaars van de Spinozapremie 2012. Hij ontvangt deze ‘Nederlandse Nobelprijs’ voor zijn onderzoek op het gebied van de topologie en de mathematische logica.
Het bedenken van een nieuw wiskundig bewijs is nog voorbehouden aan een creatief brein. Maar controleren of een wiskundig bewijs klopt, daarvoor zijn al computerprogramma’s ontworpen. Inmiddels worden bewijzen echter zó ingewikkeld dat ze door mensen niet meer te toetsen zijn; slagen com...
Heeft u meer dan het gemiddelde aantal oren? Is uw salaris lager dan gemiddeld? Wanneer komt de volgende bus? Ben Parker probeert ons te overtuigen van het nut van statistiek, indien correct toegepast.
Elke twee weken verschijnt op Kennislink een gastcolumn. De columnist is steeds een andere onderzoeker, die vanuit zijn of haar vakgebied schrijft over de wetenschap achter een gebeurtenis in de maatschappij of uit ons dagelijks leven. Deze keer: Henk Barendregt (1947) over de lambda calculus....
‘Deze zin is onwaar.’ Deze klassieker uit de logica is een paradox. Oorzaak is de zelfreferentie in deze zin. De Amerikaanse filosoof Stephen Yablo heeft een paradox bedacht zónder zelfreferentie. Hij heeft daarvoor wel oneindig veel zinnen nodig.
De strip Logicomix gaat over de zoektocht naar de basis van de wiskunde. Schrijver Apostolos Doxiadis was in Nederland om erover te praten.
Fundamenteel verschillend zijn ze: de werelden van de algebra en de meetkunde. Mai Gehrke, hoogleraar Wiskunde aan de Radboud Universiteit Nijmegen, brengt ze samen om logische vraagstukken op te lossen en ziet creatieve oplossingen op het scharnierpunt ontstaan. Ook in andere zin is Gehrke ee...
Met oneindige verzamelingen kun je gekke dingen doen. De Banach-Tarski paradox laat zien dat je een sinaasappel in een paar stukjes kunt verdelen en vervolgens weer in elkaar kunt steken tot twee sinaasappels!
De kop boven dit artikel is er een om over na te denken. Als wat hier staat niet waar is, dan is óók de zin ‘wat hier staat is niet waar’ onwaar. Dat kan dus alleen betekenen dat wat hier staat wél waar is. Maar als dát zo is, dan ís wat hier staat niet waar. Zo kunnen we tot in het oneindige ...
In de St. Maartenskliniek in Ubbergen vermaakt een kunstmatige orang-oetang bezoekers en patiënten. Mensen gaan met de aap praten en aaien hem. De aap op zijn beurt nodigt voorbijgangers uit voor een spelletje boter, kaas en eieren. Het is niet alleen een fraai interactief kunstwerk, maar ook ...