Bepaalt informatie die via de zintuigen onze hersenen binnenkomt hoe wij de buitenwereld waarnemen? Nee, het brein genereert in de eerste plaats zelf informatie van binnenuit, volgens aandachtonderzoeker Heleen Slagter.

Een brein in ontwikkeling is een ware datingmarkt voor zenuwcellen. Elke cel wil stabiele verbindingen met andere cellen. Breakups zijn onvermijdelijk. Neuroloog Christian Lohmann onderzoekt hoe zenuwcellen geschikte partners vinden, essentieel voor de juiste bedrading van de hersenen.

Je ziet cirkels draaien, terwijl je wéét dat de figuur niet beweegt. Chinese neurowetenschappers ontdekten hoe je hersenen omgaan met zo’n optische illusie: ze verwerken het beeld met vertraging.

Rustig heen en weer gewiegd worden verbetert de slaap en het geheugen. Schommelen stimuleert de langzame hersengolven tijdens het slapen, blijkt uit studies van Zwitserse onderzoekers.

Uit onderzoek naar de relatie tussen hersenactiviteit en vriendschap blijkt dat hersenen van vrienden hetzelfde reageren op alledaagse situaties. Onderzoekers denken hiermee te kunnen voorspellen wie je vrienden zijn.

Zet iedereen in de klas een draagbare EEG op het hoofd en meet de hersenactiviteit. De mate van synchronisatie van hersengolven onder de leerlingen reflecteert hoe leuk ze de les en elkaar vinden, ontdekten neurowetenschappers.

Diepe hersenstimulatie om hersenziektes te behandelen: het spreekt tot de verbeelding. Kersverse hoogleraar functionele neurochirurgie Rick Schuurman wil de techniek naar een hoger niveau tillen. “We stimuleren het brein niet, maar remmen het juist af.”

Een recente techniek, waarbij specifieke cellen in het brein door designerdrugs extra actief worden, helpt onderzoek naar psychiatrische ziekten. Dat laat neurobioloog Linde Boekhoudt zien aan de hand van studies met ratten. Ze promoveerde deze week aan de Universiteit Utrecht.

Mindfulness is hip onder jonge mensen met drukke sociale levens, maar het is niet slechts een hype, volgens psycholoog Rinske Gotink. Uit haar promotieonderzoek blijkt dat mindfulness de behandeling van psychische en lichamelijke kwalen kan ondersteunen.

Het brein gaat uiterst efficiënt te werk bij het leren van een nieuwe taal. Voor elementen die overlappen met de moedertaal gebruikt het bestaande neurale structuren, zo blijkt uit onderzoek waarbij Nijmeegse wetenschappers de hersenactiviteit registreerden tijdens het leren van een fictieve t...

Stichting Epilepsie Instellingen Nederland (SEIN) is een centrum voor patiënten met moeilijk behandelbare epilepsie. Deze mensen worden voor korte of langere tijd opgenomen in het centrum en continu gevolgd. In de hoop dat er een epileptische aanval komt waar onderzoekers wat uit af kunnen lei...

Naar aanleiding van het uitkomen van het boek Kijken in het Brein van Sandra van Aalderen, Nienke van Atteveldt en Meike Grol vroegen we lezers om hun vraag over hersenscans in te sturen. De winnaar stelde een vraag over het lezen van gedachten.

In 2012 werd Peter Hagoort door de KNAW benoemd tot Akademiehoogleraar. In die hoedanigheid gaf hij op maandag 9 september 2013 een openbaar minicollege in het Trippenhuis van de KNAW. Daarin liet hij zien wat de nieuwste hersenscantechnieken ons leren over de manier waarop taal is georganisee...

Speciaal als naslagwerk bij de hersenspinselreeks, een kort en krachtig overzichtje van de meest gebruikte hersenscantechnieken. Wat meten ze precies, en wat is de waarde daarvan?

De hersenen van jongvolwassenen die een tweede taal leren, laten al vrij snel structurele veranderingen zien. Opvallend genoeg ook in de rechterhersenhelft. Later in het leertraject verdwijnen deze weer. De studie is onderdeel van het veelzijdige proefschrift van Huadong Xiang naar taalnetwerk...

Onderzoeken met hersenscans concluderen vaak dat één of twee breingebieden actief zijn als we iets specifieks doen, zoals naar voedselplaatjes kijken of autorijden. Maar dat beeld is te simplistisch, blijkt uit nieuw onderzoek. Wat je ook doet: alle hersengebieden doen mee.

Toen het lichaam van Jean-Dominique Bauby door een herseninfarct compleet verlamd was, op zijn linkeroog na, schreef hij een boek. Hij deelde zijn gedachten met honderdduizenden oogknippers. Dat kan beter, laat nieuw onderzoek zien: iemands gedachten lees je razendsnel af uit hersenactiviteit....

Een team van Amerikaanse en Chinese onderzoekers heeft een ultradun elektronisch plakplaatje ontwikkeld. Het plakplaatje heeft veel weg van een tijdelijke plaktatoeage en kan op de huid worden aangebracht om vitale lichaamsfuncties als hersenactiviteit en hartslag te meten.

Sterven is allesbehalve vanzelfsprekend. Om te overleven moeten delen van ons lichaam juist afsterven. Uiteindelijk gaan we pas dood wanneer er teveel van ons lijf is versleten; eigenlijk een mysterie, want slijtage gaat niet voor alle dieren op. En zelfs wanneer het lichaam ermee ophoudt, is ...

Doen je hart, ademhaling of hersenstam het niet meer? Dan ben je dood. Of althans, dat is de afspraak. Sommige onderzoek laat zien dat je daarna nog hersenactiviteit hebt, terwijl andere wetenschappers vinden dat je ‘zelf’ al eerder overlijdt. Dus: wanneer is dat wat jou jou maakt ...

Bijna-doodervaringen: een bevestiging van de hemel of een bijzonder eindproduct van onze hersenen? Volgens de meeste wetenschappers hebben ze een biologische oorsprong, maar anderen denken dat elk mens deel uitmaakt van een groter, universeel bewustzijn.

Chimpansees gebruiken bij het herkennen van hun soortgenoten dezelfde hersengebieden als mensen die een bekend gezicht zien. Tot die conclusie komen gedragswetenschappers van het Yerkes National Primate Research Center in Amerika deze week in vakblad Current Biology. Met hun resultaten hopen d...

Niels Rattenborg van het Max Planck instituut in Duitsland mat, met behulp van nieuwe apparatuur, het slaapgedrag van luiaarden in het wild. Dit is, vanwege technische problemen, het eerste onderzoek naar slaap dat niet werd uitgevoerd bij dieren in gevangenschap. De resultaten van het onderzo...

Voordat je bewust besluit om een knop in te drukken, is je brein al acht tot tien seconden bezig met die actie. Bewustwording komt pas vlak voordat je vinger daadwerkelijk naar de knop gaat. Onbewuste hersenactiviteit is onze vrije wil dus de baas, lijkt het.

Met behulp van een hersenscan zijn hersengebieden gevonden die een koppeling leggen tussen het zien van een letter en het horen van de bijbehorende klank. Nu kan onderzocht gaan worden hoe dit hersengebied zich ontwikkelt bij kinderen die leren lezen of bij kinderen die daar juist moeite mee h...

De speciale hersenactiviteit die kenmerkend is voor de meeste mensen als ze aan het dagdromen of niksen zijn, treedt bij mensen met autisme niet op. Terwijl gewoonlijk gedachten afdrijven naar herinneringen, emoties en anderen, blijven de hersenen van autisten zich zo gedragen alsof ze doelger...

De betrouwbare leugendetector moet nog uitgevonden worden. Wellicht kan hersenactiviteit de jokkebrok ontmaskeren.

In de kleine uurtjes van de nacht worden wij door ons brein getrakteerd op een extreme vorm van herhaal-tv. Tijdens de slaap trekken de gebeurtenissen van de dag keer op keer aan ons voorbij; een verschijnsel dat replay wordt genoemd. Het telkens opnieuw afspelen van eerder verworven informati...

Neurobioloog Pennartz verricht vernieuwend onderzoek naar slaap en geheugen. De hersenen repeteren geleerde stof tijdens de slaap.

Heeft de mens een ziel of bestaat hij alleen uit materie? Over die vraag is heel wat afgeruzied. Het materialistische standpunt luidt: alles aan de mens, en aan al het overige leven, is terug te voeren op materie. In plaats van inspiratie van God of de duivel zijn het chemische reacties en ele...