Een honingbij die een vijand steekt, offert zichzelf op om haar nestgenoten te verdedigen. Is dit een uitzondering op de regel dat evolutie leidt tot beter aangepaste individuen? Het antwoord komt van opgesloten criminelen, Hamiltons regel en ‘tit-for-tat’.

Onderzoekers hebben fruitvliegjes ontwikkeld die met een ‘afstandsbediening’ bestuurd kunnen worden. Het is mogelijk om de beestjes bepaald gedrag te laten vertonen onder invloed van licht. Het artikel waarin dit beschreven wordt verschijnt deze week in het Amerikaanse tijdschrift Cell.

De grote verschillen in levensstijl van vogels in verschillende gebieden zijn opmerkelijk en nog niet echt begrepen. Tropische vogels zijn vaak standvogels die jaar-rond op dezelfde plek blijven, leggen weinig eieren per nest, en leven een minder actief bestaan dan vogels op hogere breedtegrad...

Creatieve individuen zijn niet altijd populair. Het zijn vaak de verschoppelingen die nieuwe wegen inslaan. ‘Noodzaak is de moeder van vernieuwing.’

Autisme staat de laatste jaren steeds meer in de belangstelling. Media, medici én het algemene publiek tonen steeds vaker interesse in deze ontwikkelingsstoornis. De kenmerken van autisme zijn stoornissen in het sociale contact, de communicatie en het verbeeldend vermogen. Vaak vallen de sympt...

Canadese wetenschappers laten zien dat sommige honden kunnen voorspellen wanneer een kind een epileptische aanval krijgt. De honden gedragen zich anders dan normaal vlak voor een aanval. De baasjes zien aan het afwijkende gedrag dat er weer een aanval aankomt.

Mannetjesbavianen staan bekend als echte vechtjassen. Maar een groep in Kenia is een stuk vredelievender geworden. Misschien halen de vrouwtjes het beste in de man naar boven.

Een muizenkooi met 24-uursbewaking moet gedragsbiologische onderzoeken weer vergelijkbaar maken.

In het Duitse Schöningen vonden archeologen in 1995 een houten speer van ongeveer 350.000 jaar oud. Later vonden ze er nog zes. Het zijn de oudste wapens ooit gevonden. De vondst is een bevestiging van de omstreden hypothese dat onze verre voorouders echte jagers zijn geweest.

Via geluidssignalen vertellen tropische bijen elkaar waar voedsel te vinden is. Promovenda Ingrid Aguilar verdiepte zich in bijencommunicatie.

Martien Kas ontrafelt de genetische basis van gedrag via eenentwintig bijzondere muizenstammen. Genetisch onderzoek in de versnelling.

Copernicus en Galilei hadden het er moeilijk mee en Darwin wist er ook alles van. Nieuwe wetenschappelijke kennis stuit vaak op sterke weerstanden. De oorzaak is dat er een bevredigender, comfortabeler wereldbeeld voor moet worden prijsgegeven, verklaarde socioloog Norbert Elias in zijn ‘...

Darwin stelde dat alleen mensen zelfbewustzijn en zelfgerichte emoties bezitten. Maar wat is dan die schuldige blik van je hond na enig kattenkwaad, of die misleidende truc van een chimpansee? Kennis over de ontwikkeling van zelfbewuste emoties en onderzoek hiernaar, moeten naar het antwoord l...

Mijten zijn kleiner dan een speldenknop. Maar hun gedrag is zeker zo interessant als dat van grotere dieren. Mijten en insecten gebruiken informatiestoffen om hun vijanden te vermijden. Ze kunnen zelfs leren om specifieke vijanden te vermijden op basis van geurstoffen. Deze kennis kan mogelijk...

Negatieve emoties of emotionele ervaringen zijn meestal niet fijn. Als deze ervaringen gepaard gaan met gedragsstoornissen, zijn ze zelfs schadelijk. Door emotionele stoornissen evolutionair te benaderen kijk je er op een heel andere manier tegenaan. Deze benadering laat zien dat ongewenste em...

Sinds een paar jaren kruipen er insectenrobots over deze aarde. Het zijn geen nieuwe speeltjes voor kleine en grote kinderen. Het zij robotmodellen van levende insecten. Biologen bouwen deze robotten om er dierlijk gedrag mee te bestuderen.

Woestijnen zijn heet en droog, en verschaffen weinig voedsel aan hun bewoners. Toch kunnen sommige vogels hier leven. Vaak hebben deze soorten nauwverwante tegenhangers in meer gematigde gebieden. Hoe gaan zustersoorten om met zulke verschillende omstandigheden? Dit artikel beschrijft de aanpa...

Mannen en vrouwen gedragen zich behoorlijk verschillend, vooral op seksueel gebied. Vaak leidt dit tot onbegrip en conflicten. Inzoomen op de biologische basis van deze gedragsverschillen brengt meer opheldering over de onderliggende oorzaak hiervan.

Niet alleen mensen kunnen gereedschappen maken; kraaien kunnen er ook wat van. Tijd om anders te gaan denken over onze evolutie?

Dieren gebruiken planten niet alleen als voedsel maar ook als medicijn tegen allerlei ziekten. Het onderzoeksgebied dat dit gezondheidsbevorderende gedrag onderzoekt heet zoöfarmacognosie. Onderzoek aan apen in Apenheul leert ons niet alleen van alles over het voedselzoekgedrag van dieren in g...

Mensen beschouwen zich graag als superieur aan andere dieren. Evolutionaire verklaringen voor menselijk gedrag weerleggen deze visie en tonen grote overeenkomsten in menselijk gedrag en dat van andere dieren. In deze tekst wordt ingegaan op evolutionaire verklaringen voor menselijk gedrag en w...

Vogelmoeders stoppen hormonen in hun eieren. Bij kippen in het lab kon worden aangetoond dat ze dit doen om de competitiecapaciteiten van hun kroost te verhogen. Recent Gronings onderzoek aan kokmeeuwen op het Wad bewijst dat dit ook in de vrije natuur gebeurt.

Bioloog en gedragsonderzoeker Lucas Noldus veroverde wereldfaam met een computerprogramma voor het bestuderen van gedrag. Het wordt gebruikt bij in het wild uitgezette zeehonden, bij onderzoek naar moeder-kindinteracties en zelfs in de farmaceutische industrie voor het vastleggen van de reacti...

Steeds meer kinderen die veel te vroeg of te licht geboren worden, blijven leven. De mogelijkheden om in de couveuse de omstandigheden van de baarmoeder na te bootsen nemen toe en de zorg rond couveusekinderen wordt steeds beter. De vraag rijst: hoe ver kun je gaan? Langlopend onderzoek werd o...

Gaat het bij diersoorten die gemengde groepen vormen om bescherming tegen vijanden of om samenwerking bij het zoeken naar voedsel? Tot voor kort was niet duidelijk welke verklaring de juiste is. In het tropische regenwoud van Ivoorkust sluiten twee apensoorten, de rode colobus en de dianameerk...

De migratie van grote zoogdieren, olifanten en zeekoeien, wordt gevolgd via een satelliet.

Via chemische signalen geven en krijgen insekten informatie over hun paarbereidheid en omgeving. Deze manier van communicatie komt ook bij andere organismen voor. In de landbouw bieden de geursignalen mogelijkheden voor een nieuwe manier van gewasbescherming