Bewust van ons brein
Deze week is het ‘Brain Awareness Week’, om mensen bewust te maken van de vooruitgang en opbrengst van hersenonderzoek. NEMO Kennislink ging langs bij Nederlandse herseninstituten voor een update.
Mariska van Sprundel wilde eigenlijk van kinds af aan dierenarts worden. Maar na uitgeloot te zijn, ging zij biologie studeren aan de Universiteit Utrecht om toch zoveel mogelijk te leren over dieren. Eenmaal begonnen bleek de medische biologie zo fascinerend, dat ze een master in biomedische wetenschappen ging doen. De wetenschap bleek haar goed te liggen, maar na eindeloos pipetteren in het laboratorium gooide ze het over een andere boeg: geen pipet, wel wetenschap. Ze vond haar draai als wetenschapsjournalist tijdens een stage bij NEMO Kennislink, waar ze tot op de dag van vandaag als freelancer is blijven hangen. Eerder schreef ze voor NEMO Kennislink veel over biotechnologie en functionele moleculaire systemen. Nu is ze redacteur Hersenen & Gedrag.
Verder schrijft Mariska onder meer voor Trouw, Eos magazine, KIJK en Runner’s World. In haar vrije tijd doet ze het liefst aan hardlopen. Ze hoopt dit jaar haar eerste marathon te lopen.
Deze week is het ‘Brain Awareness Week’, om mensen bewust te maken van de vooruitgang en opbrengst van hersenonderzoek. NEMO Kennislink ging langs bij Nederlandse herseninstituten voor een update.
Een groep wetenschappers volgde jarenlang in de hersenen van gezonde ouderen een eiwit dat betrokken is bij Alzheimer. De verspreiding van het eiwit bleek voorspelbaar voor geheugenverlies.
Wie zijn hersenen tot op hoge leeftijd gebruikt om nieuwe dingen te leren, is weerbaarder tegen de ziekte van Alzheimer. Neurobioloog Helmut Kessels probeert de mechanismen achter ons geheugen te ontrafelen.
In maart en april kiezen eindexamenleerlingen hun vervolgstudie. Relatief vaak kiezen zij voor dezelfde studierichting als hun ouders. Maar ouders beïnvloeden de studiekeuze van hun kind op meerdere manieren.
Sommige mensen hebben een ijzersterk vertrouwen in een goede afloop van de klimaatcrisis, valt op te maken uit de tekeningen van bezoekers van Energy Junkies.
Klimaatverandering en biodiversiteit zijn innig met elkaar verwikkeld. Veel bezoekers van ‘Energy Junkies’ hebben dat door, afgaande op hun tekeningen over uitstervende soorten.
Autorijden doet het milieu geen goed. Waarom zien veel bezoekers van ‘Energy Junkies’ in een vliegend exemplaar dan een oplossing voor het klimaatprobleem?
Sommige bezoekers van ‘Energy Junkies’ willen af van het kapitalisme, blijkt uit hun tekeningen. Een alternatief? “In de betekeniseconomie gaat het om de menselijke rol in het grotere geheel.”
Het wemelt van de beelden, geluiden, geuren en trillingen, veelal buiten het bereik van de menselijke waarneming. In ‘Een immense wereld’ toont Ed Yong je de zintuiglijke wereld van andere diersoorten.
Hoe ziet de wereld eruit in 2050? Sommige mensen kunnen zich er geen voorstelling van maken. “We zijn niet gewend onze verbeelding aan te spreken als het gaat om een verre toekomst.”
Dag aarde! We verhuizen naar Mars. Is verhuizen naar een andere planeet een uitweg uit de klimaatcrisis? “Ook daar zullen we snel te veel gaan nemen van de natuurlijke hulpbronnen.”
Kun je beter knal- of siervuurwerk afsteken met het oog op het milieu? NEMO Kennislink beantwoordt vijf vragen over de (on)duurzaamheid van vuurwerk.
Wanhoop en pessimisme stralen af van sommige toekomsttekeningen. Terecht? “Het ongunstigste scenario is door klimaatbeleid al onwaarschijnlijk geworden.”
Bedrijven kunnen grote stappen zetten, maar als individu heb je ook een verantwoordelijkheid, vindt milieufilosoof Marc Davidson.
Vrouwen zijn wereldwijd de baas. Op tekeningen over de toekomst, gemaakt door bezoekers van ‘Energy Junkies’, lijkt dat een oplossing te zijn voor het klimaatprobleem.
Neem je een echte boom of toch een kunstkerstboom als je groen wil doen? NEMO Kennislink beantwoordt vijf vragen over de (on)duurzaamheid van kerstbomen.
Koeien zijn geen biefstukken, maar onze beste vrienden. Tekeningen over de toekomst, gemaakt door bezoekers van ‘Energy Junkies’, laten een wereld zien waarin dieren eten iets uit het verleden is.
Stel: iedereen in Nederland krijgt een persoonlijk CO2-budget, waarvan je zelf mag beslissen waar je het aan uitgeeft. Dan moet je keuzes maken. Weet jij welke keuzes het meest duurzaam zijn?
Wonen in hutjes hoog in de bomen, niet vechten tegen de rivier en overal bomen. Is een terugkeer naar de natuur de oplossing van het klimaatprobleem? “We zien natuur nu als iets ver weg van ons, met een hek eromheen.”
Hoe spoor je mensen aan tot klimaatbewuste keuzes? Niet met alarmerende berichten over een onleefbare planeet. Humor lijkt een betere tactiek om het klimaatprobleem aan te kaarten.
Delen, ruilen en huren. Vormen deze alternatieven voor eigen bezit een antwoord op de klimaatcrisis? De deeleconomie blijkt niet per definitie goed voor het milieu.
Kunnen technologische oplossingen, zoals zonnepanelen rond de aarde, zelfrijdende auto’s en kernfusie, ons redden uit de klimaatcrisis? “Op veel vlakken kunnen we met techniek ver komen.”
Een caviabiefstuk of broodje puppyham vind je in Nederland nergens op de menukaart. Waarom eten we dan wel varkens maar bijvoorbeeld geen honden?
Helpt het gebruik van humor om een serieuze boodschap over te brengen? Dat gaat Madelijn Strick onderzoeken voor het Weekend van de Wetenschap.
Een schuldgevoel als je een vliegreis boekt? Het is een ongemakkelijke emotie, maar ook een nuttige. Ecostress kan aanzetten tot klimaatvriendelijker gedrag. “Eco-emoties kunnen motiverend werken.”
Overal in Nederland slaan buurtgenoten de handen ineen om zelf groene stroom op te wekken. “Als je begrijpt hoeveel moeite energie opwekken kost, ga je er bewuster mee om.”
Klimaatbewuster leven? Makkelijker gezegd dan gedaan. Afstand doen van een bestaande leefstijl roept allerlei gevoelens op, ervaart redacteur Mariska van Sprundel. Deze week: rouwen om de klimaatcrisis.
Redacteur Mariska van Sprundel denkt graag dat ze een bewustere kledingkoper is: ze koopt minder dan vroeger en vaker tweedehands. Tot het over sportkleding gaat.
Klimaatbewuster leven? Makkelijker gezegd dan gedaan, ervaart redacteur Mariska van Sprundel. Deze week: experimenteren met veganistisch eten.
Met naald en draad verrichte redacteur Mariska van Mook een duurzame daad, hoe klein ook: drie paar gestopte sokken. Waarom voelt het zo goed om spullen te repareren?
Met logische argumenten proberen we ‘verkeerd’ gedrag aan onszelf en anderen te verkopen, alsof we recht hebben op een bepaalde hoeveelheid CO2-uitstoot.
Sommigen geloven dat vaccinaties gevaarlijk zijn of klimaatverandering niet bestaat. Die ga je niet overtuigen, maar Aart van Stekelenburg ziet dat anders.
NEMO Kennislink prikt een vorkje mee bij Free Café Groningen, en gaat na hoe collectieve acties bijdragen aan een duurzamer voedselsysteem.