Grote stukken plastic in de oceaan breken af tot steeds kleinere deeltjes. Waar blijft dat microplastic? Zinkt het? Eten vissen het op? Marien biochemicus Matthias Egger voer mee op het onderzoeksschip de Pelagia om het uit te zoeken.

Rondreizend door afgelegen streken verzamelt bioloog en zadenjager Chris Kik zaden van wilde groenten om de voedselzekerheid veilig te stellen.

Bananenplanten over de hele wereld verwelken door de panamaziekte. Amsterdamse biologen vonden een eiwit dat de verantwoordelijke schimmel zo agressief maakt.

Hoe kunnen we kinderen zelfwaardering aanleren zonder narcisten te kweken? Ontwikkelingspsycholoog Eddie Brummelman onderzoekt hoe ouders het zelfbeeld van hun kinderen vorm geven. “Complimenten zijn niet nodig om kinderen tevreden te laten zijn met zichzelf.”

Een informatief boek over het brein is al snel zo droog. In het kinderboek In mijn hoofd geven auteur Angelique Van Ombergen en illustrator Louize Perdieus kleur aan onze grijze massa. Ze maakten een studieboek met humor over de menselijke hersenkronkels.

Jaren voordat mensen met een erfelijke vorm van frontotemporale dementie klachten krijgen, beginnen hun hersenen en cognitieve vaardigheden al te veranderen.

Mentale stoornissen zijn óók hersenaandoeningen, ook al is de schade in het brein minder goed zichtbaar dan bij neurologische ziektes. Dat is de hoofdboodschap van het boek De gestoorde geest van vermaard hersenwetenschapper Eric Kandel.

Vriendelijke mensen brengen het er financieel minder goed vanaf, concluderen onderzoekers van het University College London. Ze onderzochten ook waarom dat zo is: deze personen hechten gewoon minder waarde aan geld.

Snapchat, Instagram en Facebook leveren een onophoudelijke stroom blije en perfecte foto’s. Wat doet dat met ons lichaamsbeeld?

Voor kanker bij kinderen is apart onderzoek nodig. Zij krijgen andere typen kanker dan volwassenen. Onderzoekers van het recent geopende Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie zijn op zoek naar medicijnen die specifieker werken dan chemotherapie. NEMO Kennislink zocht hen op.

Door simpele oogbewegingen te maken tijdens het ophalen van een traumatische gebeurtenis, kan de nare herinnering vervagen. Nijmeegse neurowetenschappers ontdekten hoe dat kan: bewegende ogen onderdrukken de amygdala, een hersenstructuur betrokken bij het opslaan van herinneringen.

Mannen en vrouwen zijn even goed in kaartlezen. Maar mannen overschatten hun navigatievermogen, terwijl vrouwen het juist onderschatten. Dat blijkt uit publieksonderzoek van neuropsycholoog Ineke van der Ham. “Leeftijd is belangrijker dan geslacht.”

Blauw licht uit beeldschermen van tablets en smartphones is slecht voor het vatten van de slaap. Rood licht maakt het daarentegen makkelijker om in slaap te vallen, ontdekten neurowetenschappers van het Nederlands Herseninstituut.

Je persoonlijkheid verandert naarmate je ouder wordt. Wie vroeger echter het impulsiefste kind van de klas was, zal ook na zijn pensioen impulsiever blijven dan leeftijdsgenoten. Dat komt naar voren uit een langlopende studie van Amerikaanse psychologen.

Een gezonde leefstijl is een morele norm geworden, volgens sociaal psycholoog Susanne Täuber. Oneerlijk voor de samenleving. “Het is een misverstand dat je volledig de controle hebt over je eigen gezondheid.”

De Amerikaanse onderzoeker Nancy Kanwisher speurt naar gespecialiseerde hersengebieden. Met hersenbeeldvorming vond haar onderzoeksgroep plekjes in het brein die specifiek reageren op gezichten, plaatsen, lichamen, woorden, taal en muziek.

De vele wetenschappelijke inzichten over de ontwikkeling van kinderen en hun hersenen zijn weinig bekend bij het grote publiek. Jelle Jolles pleit voor een betere dialoog tussen wetenschap en praktijk.

Het bewijs groeit dat onze darmbewoners mogelijk bijdragen aan de ontwikkeling van aandoeningen als ADHD en de ziekte van Alzheimer. Zijn een speciaal dieet, probiotica en poeptransplantaties straks nieuwe therapieën voor hersenziekten en gedragsstoornissen?

Organisatiepsycholoog Carsten de Dreu ontvangt de Spinozapremie voor zijn onderzoek naar conflicten. Hij kwam met een biologische theorie over menselijk gedrag in conflictsituaties.

Door slimme kleding gaat de drager anders naar zichzelf en de wereld om zich heen kijken. Dat concludeert Lianne Toussaint van de Radboud Universiteit in haar proefschrift. Ze onderzocht de samensmelting van mode en technologie.

Waarom lopen we zo graag hard? Lees over de oorsprong van het hardlopen in deze voorpublicatie van het boek ‘Alles wat je wilt weten over hardlopen’ van NEMO Kennislink-redacteur Mariska van Sprundel.

“Slapen doe ik wel als ik dood ben”, zeggen mensen weleens. Als je daarnaar leeft, ga je inderdaad eerder dood, schrijft neurowetenschapper Matthew Walker in Slaap. Zijn boek is het informatiefste en volledigste boek over slapen en dromen tot nu toe.

Bij blinde mensen komen beelden niet aan in de hersenen, omdat de oogzenuw of het netvlies stuk is. Neurowetenschappers van het Nederlands Herseninstituut ontwikkelen een prothese waarmee blinden hun omgeving zien via hersenstimulatie. Bij de eerste aap werkt het.

Afgelopen week was er een Tweede-Kamerhoorzitting over kweekvlees. We schreven eerder over de obstakels van het markt-klaar maken van dit diervrije vlees.

Depressie is een ingewikkelde aandoening waarin genen een rol spelen. Maar wat voor rol is dat? Het duidelijkste antwoord tot nu toe komt van een groep internationale onderzoekers. Zij vonden 44 genetische varianten die het risico op depressie vergroten.

We proberen zo hard om mensen het goede te laten doen: belasting betalen, kinderen laten inenten. Hoe krijg je iemand alleen zo ver om zijn gedrag te veranderen? Daarover gaat ‘Dingen gedaan krijgen’ van Tali Sharot.

De vetzuren uit vette vis staan in de belangstelling als mogelijke behandeling voor stoornissen in de hersenontwikkeling. Hersenwetenschappers bekeken of een dieet rijk aan omega-3 kan helpen bij autisme.

Stress in de kindertijd – bijvoorbeeld door verwaarlozing, mishandeling of ondervoeding – is een grote risicofactor voor onder meer obesitas en leer- en geheugenproblemen op latere leeftijd. Twee promovendi van de Universiteit van Amsterdam onderzochten in muizen hoe dit gebeurt.

Technologie is mede voortgekomen uit creatieve ideeën van de mens. Zijn we nu op een punt waarop we óók die creatieve ideeën kunnen doorgeven? Met andere woorden: kunnen machines creatief zijn?

Deze week is het ‘Brain Awareness Week’, om mensen bewust te maken van de vooruitgang en opbrengst van hersenonderzoek. Wat gebeurt er allemaal in deze tak van wetenschap en waarom? NEMO Kennislink ging langs bij Nederlandse herseninstituten voor een update.