Het bewijs groeit dat onze darmbewoners mogelijk bijdragen aan de ontwikkeling van aandoeningen als ADHD en de ziekte van Alzheimer. Zijn een speciaal dieet, probiotica en poeptransplantaties straks nieuwe therapieën voor hersenziekten en gedragsstoornissen?

Organisatiepsycholoog Carsten de Dreu ontvangt de Spinozapremie voor zijn onderzoek naar conflicten. Hij kwam met een biologische theorie over menselijk gedrag in conflictsituaties.

Door slimme kleding gaat de drager anders naar zichzelf en de wereld om zich heen kijken. Dat concludeert Lianne Toussaint van de Radboud Universiteit in haar proefschrift. Ze onderzocht de samensmelting van mode en technologie.

Waarom lopen we zo graag hard? Lees over de oorsprong van het hardlopen in deze voorpublicatie van het boek ‘Alles wat je wilt weten over hardlopen’ van NEMO Kennislink-redacteur Mariska van Sprundel.

“Slapen doe ik wel als ik dood ben”, zeggen mensen weleens. Als je daarnaar leeft, ga je inderdaad eerder dood, schrijft neurowetenschapper Matthew Walker in Slaap. Zijn boek is het informatiefste en volledigste boek over slapen en dromen tot nu toe.

Bij blinde mensen komen beelden niet aan in de hersenen, omdat de oogzenuw of het netvlies stuk is. Neurowetenschappers van het Nederlands Herseninstituut ontwikkelen een prothese waarmee blinden hun omgeving zien via hersenstimulatie. Bij de eerste aap werkt het.

Nederland is al twintig jaar wereldleider op het gebied van kweekvlees. ’s Werelds eerste gekweekte hamburger groeide hier. Waar we voorloper waren in de ontwikkeling ervan, lijken we introductie nu te missen.

Depressie is een ingewikkelde aandoening waarin genen een rol spelen. Maar wat voor rol is dat? Het duidelijkste antwoord tot nu toe komt van een groep internationale onderzoekers. Zij vonden 44 genetische varianten die het risico op depressie vergroten.

We proberen zo hard om mensen het goede te laten doen: belasting betalen, kinderen laten inenten. Hoe krijg je iemand alleen zo ver om zijn gedrag te veranderen? Daarover gaat ‘Dingen gedaan krijgen’ van Tali Sharot.

De vetzuren uit vette vis staan in de belangstelling als mogelijke behandeling voor stoornissen in de hersenontwikkeling. Hersenwetenschappers bekeken of een dieet rijk aan omega-3 kan helpen bij autisme.

Stress in de kindertijd – bijvoorbeeld door verwaarlozing, mishandeling of ondervoeding – is een grote risicofactor voor onder meer obesitas en leer- en geheugenproblemen op latere leeftijd. Twee promovendi van de Universiteit van Amsterdam onderzochten in muizen hoe dit gebeurt.

Technologie is mede voortgekomen uit creatieve ideeën van de mens. Zijn we nu op een punt waarop we óók die creatieve ideeën kunnen doorgeven? Met andere woorden: kunnen machines creatief zijn?

Deze week is het ‘Brain Awareness Week’, om mensen bewust te maken van de vooruitgang en opbrengst van hersenonderzoek. Wat gebeurt er allemaal in deze tak van wetenschap en waarom? NEMO Kennislink ging langs bij Nederlandse herseninstituten voor een update.

Het tijdstip van de dag, de economische situatie tijdens afstuderen, een naderende midlife-crisis: het moment waarop we iets doen stuurt onze prestaties en welzijn. Daarvan weet auteur Daniel Pink in zijn nieuwe boek ‘Het juiste moment’ te overtuigen.

Een groep wetenschappers volgde jarenlang in de hersenen van gezonde ouderen een eiwit dat betrokken is bij Alzheimer. De verspreiding van het eiwit bleek voorspelbaar voor geheugenverlies.

Net zolang etenswaren schrappen tot er alleen ‘gezonde’ producten overblijven. Is orthorexia nervosa – extreem bezig zijn met gezond eten – een oprukkende eetstoornis? Volgens hoogleraar Eric van Furth valt daar op af te dingen.

Wie zijn hersenen tot op hoge leeftijd gebruikt om nieuwe dingen te leren, is weerbaarder tegen de ziekte van Alzheimer. Neurobioloog Helmut Kessels probeert de mechanismen achter ons geheugen te ontrafelen.

Ook als je geen honger hebt, kan het zien van een snackbar al ‘lekkere trek’ opwekken. Psycholoog Ghislaine Schyns onderzocht of het doorbreken van dit soort koppelingen mensen kan helpen afvallen.

Goede voornemens mislukken vaak door een gebrek aan ‘cognitieve controle’, volgens neuropsycholoog André Aleman. De neurowetenschap biedt gelukkig ook tips om gewoontes succesvol te veranderen.

Hormonen voerden lang de boventoon in de discussie over het ‘mannenbrein’ en het ‘vrouwenbrein’. Judy van Hemmen, neuropsycholoog van het VUmc, toont nu aan dat ook geslachtschromosomen mogelijk een rol spelen.

Pepernoten, speculaas, kerstkransjes: als je niet oppast stap je na het feestseizoen een kilo zwaarder het nieuwe jaar in. De beschuldigende vinger wijst naar suiker als verslavende dikmaker. Is dat terecht?

Stoppen met roken is moeilijk als sigaretten een deel zijn van wie jij bent. Het afstappen van een identiteit als roker is belangrijk om niet terug te vallen in rookgedrag, ontdekte gezondheidspsycholoog Eline Meijer.

In vergelijking met andere organen is het brein enorm gevoelig voor zuurstoftekort. Onderzoekers van het Maastricht UMC+ ontdekten waarom: het enzym NOX4, dat vrijkomt in organen die verstokt zijn van zuurstof, richt alleen in de hersenen grote schade aan.

Nare ervaringen in de kindertijd zijn funest voor de gezondheid op latere leeftijd. De Amerikaanse documentaire Resilience schetst hoe belangrijk het is voor de gezondheidszorg om dat in te zien. Op 9 november draait de docu op het InScience filmfestival Nijmegen.

Bij geheugendetectie kun je aan de hand van lichamelijke reacties vaststellen of iemand informatie verbergt. Maar door welke cognitieve processen gaan verdachten zweten en langzamer ademen?

Het reproduceren van onderzoeksresultaten gebeurt te weinig binnen de cognitieve neurowetenschappen, stelt neurowetenschapper Wouter Boekel. Vooral studies die hersenstructuur linken aan gedrag blijken niet altijd even betrouwbaar. In zijn proefschrift doet hij aanbevelingen voor verbeteringen...

Wie al moe is, heeft weinig zin om de hardloopschoenen aan te trekken. Maar juist dán moet je het toch doen, laat het promotieonderzoek van psycholoog Juriena de Vries van de Radboud Universiteit zien. Joggen helpt oververmoeide mensen die afstevenen op een burn-out.

Het bewijs dat paddo’s, XTC en LSD kunnen helpen bij psychische problemen als angst, depressie en trauma stapelt zich op. Mooi, want de huidige medicijnen in de psychiatrie werken maar matig. Niet alle deskundigen zien in ‘partydrugs’ echter de beste oplossing.

Voor psychiaters is het bij patiënten soms lang zoeken naar een werkend medicijn met aanvaardbare bijwerkingen. Kan dat niet anders? Psychiater Roos van Westrhenen opende een polikliniek in het Erasmus MC waar ze de gevoeligheid voor medicatie test aan de hand van DNA.

Iets ervaren en je dat later herinneren verloopt niet via dezelfde route in de hersenen. Het terughalen van een herinnering verloopt via een omleiding, ontdekten neurowetenschappers van het MIT.