Naar de content

CO₂

ELN

De Franse president Hollande noemde klimaatverandering deze week één van de grootste bedreigingen van onze tijd. Maar ook ons eigen KNMI spreekt zich uit in fellere bewoordingen dan voorheen. In de week van de klimaattop in Parijs, COP21, probeert Kennislink nuchter te blijven en zet een selectie van de eerder gepubliceerde artikelen over de uitstoot van broeikasgassen op een rij.

CO2 en de oceanen

Zowel bossen als oceanen zijn belangrijke koolstofreservoirs. Dankzij deze ‘koolstofputten’ verdwijnt er kooldioxide uit de atmosfeer om voor kortere of langere tijd als biomassa in bossen of sedimenten (dode skeletjes van plankton) op en in de zeebodem te worden opgeslagen. In het oceaanwater lost ook CO2 op en dit gaat om zeer grote hoeveelheden, tot wel een kwart van de menselijke uitstoot.

Schelpen lossen nu al op in oceaan

Methaan uit veenbodems

Methaan is naast CO2 een van de belangrijkste broeikasgassen. Weliswaar is er veel minder van, qua broeikaseffect scoort het vele malen hoger. Het is daarom een schrikbeeld dat methaan uit de permanent bevroren bodems op het noordelijk halfrond gaat ontsnappen als de temperatuur daar hoger wordt. Ook veenbranden in tropische gebieden zijn een risicofactor.

Alternatieven voor steenkool

Steenkool is een belangrijke bron van CO2, maar door de lage prijzen op de wereldmarkt gebruiken veel stroomproducten steeds meer van deze ‘vuile’ brandstof. Door meer energierijk afval te verbranden, kan het gebruik van steenkool omlaag. Ondernemers springen in op deze nieuwe kansen voor afvalverwerking. Ook duurzame energie kan de fossiele stroomproductie verder reduceren, maar is door het fluctuerend aanbod van natuurlijke bronnen nog geen absoluut alternatief.

CO2 onder de grond

De moderne kolencentrale op de Maasvlakte is enkele jaren geleden gebouwd met het oog op afvang en opslag van van CO2. Maar door de hoge kosten is dit ROAD-project, met opslag in een oud gasveld in de Noordzee, tot op heden niet gerealiseerd. CO2-opslag, ofwel CCS, heeft meer voeten in de aarde dan gedacht. Het is kostbaar, afhankelijk van een breed maatschappelijk draagvlak en beperkt in opslagcapaciteit.

Geo-engineering

Het pompen van kooldioxide, methaan en andere broeikasgassen in de atmosfeer zou je een vorm van geo-engineering kunnen noemen, maar dan met onbedoelde effecten. Dit opzettelijk ingrijpen door de mens in natuurlijke systemen kan ook bewust plaatsvinden, met een gewenst doel in gedachten. Zoals bijvoorbeeld het ‘bemesten’ van de oceaan met ijzer of door het mantelgesteente olivijn over landbouwgebieden uit te strooien. De ideeën komen uit de koker van de wetenschap, maar er zitten wel haken en ogen aan.

ReactiesReageer