Onder leiding van hoogleraar Leo Kouwenhoven hebben natuurkundigen van de TU Delft en Universiteit Leiden hun krachten gebundeld in de concentratiegroep Solid State Quantum Information Processing. Stap voor stap ontwerpen ze daar de bouwstenen van toekomstige kwantumcomputers.
Als men Max Planck de vader en ontdekker van het quantumconcept in de fysica mag noemen, dan mogen Albert Einstein en Niels Bohr zeker als de peetvaders en verdere ontwikkelaars van de quantentheorie worden beschouwd. De ironie wil echter dat toen die theorie zich onder leiding van Bohr ontpop...
In 1984 werd de Nobelprijs voor de natuurkunde toegekend aan Carlo Rubbia en Simon van der Meer. Om in te zien waarom de door Van der Meer ontwikkelde techniek van stochastische koeling voor deeltjesbundels tot een Nobelprijs heeft geleid is het goed deze uitvinding in context te plaatsen.
Snaartheorie wordt algemeen beschouwd als een veelbelovende manier om alle elementaire deeltjes in één samenhangende theorie te verenigen. Een groot probleem ervan is dat er nog steeds geen experimentele bevestiging voor bestaat. In een recent artikel hebben wij, samen met Masudul Haque en Ste...
Wiskundige Serge Fehr krijgt een subsidie om onderzoek te doen naar een betere vorm van kwantumcryptografie. Dat is een manier om gegevens te versleutelen met de vreemde wetten van de kwantummechanica.
Caltech-natuurkundige Marc Bockrath heeft warmtedeeltjes gezien in koolstof nanobuizen. Hij presenteerde zijn meetresultaten op een symposium van de American Vacuum Society. Het experiment is een opstap naar het gebruik van nanobuizen in computerkoelingen.
Computers zijn tegenwoordig niet meer weg te denken. Supercomputers verwerken miljoenen zoekresultaten of berekenen wat het weer over een paar dagen zal zijn. Naast sneller zijn computers tegenwoordig ook kleiner dan ooit. Zo bestond één van de eerste computers uit ongeveer 18000 vacuümbuizen,...
Met de kwantumcomputer kunnen problemen worden opgelost die voor alle gewone computers veel te moeilijk zijn. Het bouwen ervan blijkt echter erg moeilijk, omdat de informatie in een kwantumcomputer de neiging heeft om weg te lekken. Behalve de bekende processen waarbij die informatie in de omg...
Vier theoretisch natuurkundigen uit Utrecht hebben een experiment bedacht om de snaartheorie te testen. Die kandidaat Theorie-van-Alles moet volgens haar aanhangers de kwantummechanica en relativiteitstheorie verenigen.
Door wetenschappelijk onderzoek begrijpen we de wereld om ons heen steeds beter. Maar wat is dat eigenlijk, begrip? Wanneer begrijpen we iets? Sommige natuurkundigen hebben hier een duidelijke mening over.
Elke seconde razen ze met miljarden tegelijk door je lijf. De aarde is een dunne mist voor ze, maar met een grote bak extreem zuiver water kun je ze vangen: neutrino’s, de eenzaamste deeltjes in het heelal.
In het instituut voor Atoom- en Molecuulfysica (AMOLF) hebben vier natuurkundigen een versneller voor onderkoelde groepjes atomen (BEC’s) gemaakt. Ze beschreven hun eerste experiment in Physical Review Letters.
Een solide beschrijving van quarks, dat is de prestatie van David Gross, David Politzer en Frank Wilczek. Het leverde hen de Nobelprijs voor de Natuurkunde 2004 op.
Weense natuurkundigen hebben voor het eerst kwantumteleportatie buiten het laboratorium laten werken. Ze straalden de informatie onder de Donau door.
Materie en anti-materie zijn elkaars spiegelbeeld, en ze vernietigen elkaar in een titanische explosie. Toch? Niet helemaal, zeggen natuurkundigen van de BaBar-groep. Zij lieten zien waarom ons heelal bijna geen anti-materie bevat.
De bekende Britse natuurkundige Stephen Hawking is van gedachten veranderd. Dertig jaar lang was hij van mening dat alle zwarte gaten er hetzelfde uitzien. Op een conferentie in Dublin zal Hawking betogen dat er tóch verschillen zijn, afhankelijk van wat een gat heeft ‘gegeten’.
Het is natuurkundigen gelukt de kwantumtoestand van het ene atoom naar het andere atoom te teleporteren. Tot voor kort lukte dit alleen met fotonen.
In een ijskoude omgeving worden de eerste stappen gezet naar rekenen met magnetisch zand. Want daar komt spintronica op neer: informatie opslaan in een magneetveld. De voordelen zijn enorm, maar de uitdagingen ook.
Een uitgebreid artikel over de mogelijkheden en problemen van kwantumcomputers; ook achterliggende principes zoals kwantumverstrengeling en superpositie komen uitgebreid aan de orde.
Het is zover: de eerste niet te kraken beveiliging is op de markt. Kwantum-encryptie is gegarandeerd veilig: elke poging tot afluisteren is meteen zichtbaar voor zender en ontvanger. Zo weten ze zeker dat niemand de sleutel tot de code in handen kan krijgen.
Met een atoomklok zit je geramd: ze zitten er maar één seconde naast per 30 miljoen jaar. Zulke exacte tijdsmetingen zijn van enorm belang voor de wetenschap. Alex Kuzmich, natuurkundige van het Georgia Institute of Technology, denkt dat hij atoomklokken door kwantumverstrengeling nog eens dui...
Natuurkundige Deborah Jin van de universiteit van Colorado heeft het voor elkaar. Onder dwang wist zij normaal asociale natriumatomen tot groepsgedrag te dwingen. Ze vormde zo het eerste Fermicondensaat ter wereld. Haar onderzoek kan misschien helpen bij het ontwerpen van bij kamertemperatuur ...
In een experiment van de Japanse KEK electron-positron collider in Tsukuba is een deeltje uit een tot nu toe onbekende familie gevonden. Dat, of er schort iets aan de succesvolle theorie die natuurkundigen gebruiken om de subatomaire wereld te begrijpen.
Met moderne microscopen, zoals de rastertunnelmicroscoop (Scanning Tunneling Microscope, ofwel STM) kan tegenwoordig de buitenkant van materialen worden afgebeeld met een zeer sterke vergroting. Deze vergroting is zo sterk, dat de afzonderlijke atomen zichtbaar worden.
Halverwege dit jaar valt het besluit waar de nieuwe internationale kernfusietestreactor ITER wordt gebouwd. Een extra steun in de rug komt van de VS en China. Beide landen besloten afgelopen januari ieder voor tien procent te willen bijdragen aan de bouwkosten. Hiermee lijkt een einde gekomen ...
Halloween komt er weer aan. Wie wetenschappelijk geïnteresseerd èn avontuurlijk aangelegd is, kan eens proberen de argeloze voorbijganger te verrassen met een gloeiende augurk. Bart Peters doet donderdag 30 oktober in de eerste aflevering van Teleacs populair wetenschappelijke TV-show Hoe?Zo! ...
Een team van Japanse, Chinesen en Zwitserse onderzoekers denkt magnetische monopolen te hebben gezien. Hoewel al in 1931 voorspeld, zijn deze magnetische deeltjes nog nooit met een experiment aangetoond – nu dan eindelijk wel?
De Nobelprijs voor de Natuurkunde is dit jaar toegekend aan een trio kwantummechanici. Alexei A. Abrikosov, Vitaly L. Ginzburg en Anthony J. Leggett delen de prijs voor hun werk aan supergeleiding en supervloeibaarheid. Het achterliggende thema: stromen zonder wrijving
Groningse en Leidse natuurkundigen hebben voor het eerst het bestaan van een nieuwe fundamentele toestand van de materie aangetoond. Uit metingen aan een hoge-temperatuur supergeleider blijkt dat in dit materiaal de zogenaamde quantum-kritische toestand kan voorkomen.
Het koudste plekje op aarde bevindt zich sinds kort in het ‘ultrakoude atomen centrum’ van het Massachussetts Institute of Technology (MIT) in Cambridge (Verenigde Staten). Daar slaagden onderzoekers uit de groep van Nobelprijswinnaar Wolfgang Ketterle er in om een natriumgas af te koelen tot ...