Via de kosmologie naar snaartheorie
Theoretisch fysicus Jan Pieter van der Schaar gebruikt theorieën die het grootste moeten verklaren om inzicht te krijgen in het allerkleinste. Met behulp van kosmologie zoekt hij naar bewijs voor de snaartheorie.
Theoretisch fysicus Jan Pieter van der Schaar gebruikt theorieën die het grootste moeten verklaren om inzicht te krijgen in het allerkleinste. Met behulp van kosmologie zoekt hij naar bewijs voor de snaartheorie.
Sinds de ontdekking van grafeen in 2004 is het onderzoekers hoogst zelden gelukt om een praktische toepassing van deze koolstofvlokjes te ontwikkelen. Jos Giesbers, onderzoeker aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, bouwde een meetapparaat waarin grafeen het mogelijk maakt om heel precies el...
Atoomkernen zijn zwaarder dan de som der delen. Dat komt door de kwantummechanische effecten die de natuur op het allerkleinste niveau beïnvloeden. Het gewicht van de kerndeeltjes, neutronen en protonen, kon al wel experimenteel gemeten worden, maar nog niet worden uitgerekend. Nu wel, dankzij...
In het dagelijks leven lijkt tijd iets dat glad en continu verloopt. In de kwantummechanica, de tak van de natuurkunde die zich met het allerkleinste bezighoudt, bestaat tijd echter uit hele kleine eenheden, tikjes waarbinnen je geen tijdsverloop kunt definiëren. De directeur van het Amerikaan...
Twee Amerikaanse onderzoeksteams beschrijven in Nature een nieuwe verbinding tussen qubits, de onderdelen van de toekomstige kwantumcomputer. Hun quantum bus laat zelfs ver verwijderde qubits informatie delen. Tot nu toe was het alleen mogelijk om naastgelegen qubits te verbinden.
Kwantumverstrengeling heeft een nieuw record gebroken. In Genève hebben natuurkundigen laten zien dat deeltjes die via die vreemde verbinding informatie delen, dat minstens 10.000 keer sneller doen dan het licht. Einstein steigerde toen hij de originele voorspellingen zag. Informatie versturen...
Atomen kunnen ook stilstaan in een siliciumkristal, zo melden Britse onderzoekers in het tijdschrift PNAS. Tot voor kort lukte het alleen om atomen stil te houden in een vacuüm. Dit onderzoek opent de deur naar quantumcomputers die de kracht van hedendaagse pc’s veruit overtreffen.
“Waarom leggen we de daken niet vol zonnecellen? Dan is het energieprobleem zo opgelost.” Een aantrekkelijke gedachte, maar nog steeds geen praktijk. Dat komt door hoge productiekosten en een relatief laag rendement. Hoogleraar Laurens Siebbeles van de TU Delft laat in vakblad Nano...
Onderzoekers van de TU Delft en de Stichting FOM hebben aangetoond dat het zogenoemde lawine-effect van elektronen optreedt in bepaalde zeer kleine halfgeleidende kristallen. Dit natuurkundige effect opent wellicht de mogelijkheid om goedkope zonnecellen te maken met een hoog rendement.
Natuurkundige Gerard ’t Hooft heeft genoeg van de willekeur in de kwantumwereld. Hoezo, het is nooit te zeggen wanneer een radioactief atoom uiteenvalt? De Nobelprijswinnaar vermoedt een voorspelbare nieuwe wereld onder de kwantummechanica. Vakgenoten twijfelen: “experimenten laten...
Zwarte gaten hebben zo’n sterke zwaartekracht, dat niets eruit ontsnapt. Bijna niets dan, want door een glibberig kwantumproces kan de rand van een zwart gat verdampen. Daarbij komt misschien informatie vrij over wat er ooit in het zwarte gat is gevallen.
Halverwege 2008 zetten de natuurkundigen van het Europese deeltjeslab CERN de deeltjesversneller LHC aan. Op Hawaï dient in juni een rechtzaak tegen de LHC. Walter Wagner en Luis Sancho denken dat de gigantische versneller gevaarlijke deeltjes produceert, zoals zwarte gaten of ‘strangele...
De promotie van ir. Marcoen Cabbolet aan de TU Eindhoven gaat definitief niet door. Cabbolet werkte jaren aan een proefschrift dat de kwantummechanica op losse schroeven zetten, maar volgens critici was het werk onder de maat. De TU/e vroeg twee experts Cabbolet’s onderzoek te beoordelen...
De TU Eindhoven heeft de promotie van Marcoen Cabbolet uitgesteld na kritiek op zijn proefschrift. Cabbolet bedacht een omstreden alternatief voor de succesvolle kwantummechanica, de theorie voor de allerkleinste bouwstenen van de materie. Nobelprijswinnaar Gerard ’t Hooft vindt het werk...
Bij de verkiezingen in het Kanton Genève op 21 oktober heeft Zwitserland een wereldprimeur. De uitgebrachte stemmen worden vanuit stemlokalen via een onkraakbare kwantumverbinding naar de centrale stemcomputer gestuurd.
Natuurkundige Sander Otte beschrijft in het blad Science een manier om de magneetvelden van atomen door te meten. Otte werkte samen met een team van IBM, dat wil weten of de atomen stabiel genoeg zijn om als computergeheugen te dienen.
Natuurkundige Dirk Bouwmeester komt terug naar Leiden. Met behulp van een Marie Curie Excellence Grant kan hij een Europese onderzoeksgroep opzetten, op jacht naar het absolute nulpunt.
Onderzoekers van de TU Delft zijn er in geslaagd om bewerkingen uit te voeren met twee kwantum bits, de bouwstenen van een toekomstige kwantumcomputer. Met een apparaat dat op commando kwantuminformatie bewerkt komt de groep van Kees Harmans en Hans Mooij dichter bij een bruikbare kwantumcompu...
Hoogleraar Leo Kouwenhoven van de TU Delft heeft een van de vier Spinozapremies in de wacht gesleept. De prijzen ter waarde van 1,5 miljoen euro worden jaarlijks uitgereikt aan Nederlandse toponderzoekers. Kouwenhoven werkt aan spin-qubits, veelbelovende onderdelen van toekomstige supercompute...
Natuurkundigen van de Amerikaanse installatie LIGO proberen hun spiegels te verleiden tot kwantumgedrag. Door extreme koeling maken de zwaartekrachtexperts hun spiegel net zo trillingsvrij als een stilstaand atoom. Of de spiegel ook de bijbehorende regels van de kwantumwereld gaat volgen, is o...
In grafeen, een laag potloodstreep van maar één koolstofatoom dik, lijken elektronen massaloos. Natuurkundigen van de TU Delft en Stichting FOM ontdekten dat grafeen supergeleidend kan worden en maakten er een elektrische schakelaar voor superstromen van. Wereldwijd is veel interesse in grafee...
Het quantum Hall-effect is de ongekend nauwkeurige basis onder metingen van de elektrische weerstand. Door onderzoek van een internationale groep fysici kan het niet alleen vlakbij het absolute nulpunt worden gemeten, maar ook bij kamertemperatuur.
Hoogleraar Lene Vestergaard Hau aan de universiteit van Harvard (VS) werkt al jaren met materialen die licht kunnen vertragen en zelfs stilzetten. In Nature presenteert ze een manier om het ingepakte licht ook nog eens te vervoeren en ergens anders uit te pakken.
Zelfs een haperende kwantumcomputer kan snel en betrouwbaar rekenen, denken twee Amsterdamse natuurkundigen. Robert Spreeuw en Tom Hijmans van de UvA beschrijven hun rekenrecept in een voorpublicatie. Het algoritme kan ook met qubits waar informatie uitlekt de gezochte oplossing vinden.
Als je een computer hebt gekocht, moet je daarna niet meer naar een computerwinkel gaan. Nog voordat je thuis de doos hebt opengemaakt, is de prijs al gezakt. Computeronderdelen worden steeds kleiner, sneller en goedkoper. Steeds verdubbelden de prestaties. Kan dat eindeloos zo door blijven ga...
De grootste supergeleidende magneet ter wereld is begin november met succes aangezet en op volle sterkte getest. De magneet, de ‘barrel toroide’ genaamd, wekt een zeer sterk magneetveld op in het Atlas experiment. De Atlas deeltjesdetector is in aanbouw bij de Large Hadron Collider...
Theoretisch natuurkundige prof.dr.Jan Zaanen kreeg vorige maand een Spinozapremie voor zijn werk op het gebied van hoge-temperatuur supergeleiding. ´Ik hoef er geen reclame meer voor te maken.’
Het einde van het ene heelal is het begin van het andere, denkt Roger Penrose. In de verre toekomst, als alle deeltjes verdwenen zijn en de tijd stilstaat, kan uit ons uitgebrande heelal zomaar een nieuw universum ontstaan. En omgekeerd: ‘voor onze Oerknal bestond er een ander heelalR...
Wie ooit een supersnelle kwantumcomputer wil hebben, moet spelen met qubits. Dat zijn piepkleine schakelaartjes die informatie van verschillende berekeningen tegelijkertijd kunnen opslaan. Natuurkundige Matthias Steffen is er nu in geslaagd twee qubits met elkaar te laten communiceren. Dat is ...
Het gaat bij wetenschap om de waarheid. Om de echtheid en natuurgetrouwheid van de beschrijving die je geeft van je studieobject. Natuurkundige Adri Lodder zat aan het eind van zijn loopbaan echter met een mogelijk verzwegen onwaarheid. Het antwoord vinden kostte een jaar.