Algoritmes blijken regelmatig te discrimineren, bijvoorbeeld op huidskleur en nationaliteit. Hoe kunnen we dit stoppen en het proces omkeren?
Software voor gezichtsherkenning die jouw gezicht niet eens ziet? Het overkwam Joy Buolamwini. ‘Coded Bias’ volgt haar strijd tegen discriminatie door algoritmen.
De scheepsbouw is technisch een stuk conservatiever dan de luchtvaart of de autobranche. Daarom valt daar nog veel te winnen met het computergestuurd optimaliseren van schepen. Volgens de afstudeerscriptie van Roy de Winter valt daarmee tot wel twintig procent brandstof te besparen.
Internetpartijen als Google en Facebook leren ons steeds beter kennen. Via algoritmes worden onze zoekacties en likes geregistreerd en geanalyseerd. Geven we ons daarmee niet te veel bloot? Wetenschappers en experts spraken erover tijdens de derde editie van NEMO Kennislink Live.
Een ‘mentaal algoritme’ om wachtwoorden te reproduceren is verrassend makkelijk te leren. Na onze eerste publicatie hierover, in 2016, is er nu een speciale website, Safe Passwords, met instructies die het nog simpeler maken om zo’n mentaal algoritme aan te leren.
Welke schepen op de Noordzee verdienen een bezoek van kustwacht of douane? Met een speciaal computermodel is dit makkelijker te achterhalen. Slimme algoritmes bekijken bijvoorbeeld hoe vaak een schip van naam is veranderd en waar de matrozen over ‘facebooken’.
Natuurkundigen en technici zijn druk bezig componenten voor de quantumcomputer te bouwen, en misschien hebben we over tien jaar een werkend exemplaar. Maar vaak wordt vergeten dat ook het programmeren van een quantumcomputer iets totaal nieuws is. Onder de naam QuSoft gaan Nederlandse wiskundi...
Ook dit jaar was het kiezen van een middelbare school in de grote Nederlandse steden weer een gedoe en was er weer discussie over het lotingsysteem. Hoe vindt die loting plaats en wat valt er op aan te merken?
Hoe pak je de meeste sinaasappels in een fruikist? En watermeloenen? Dankzij het werk van wiskundigen van de Amerikaanse Michigan University en Harvard weten we nu van 50.000 vormen hoe je ze het beste kan verpakken.
Onderzoekers zijn constant op zoek naar nieuwe varianten van bekende materialen. Misschien omdat de bekende materialen duur zijn, of omdat een variant nieuwe, positieve eigenschappen heeft. Tot nu toe ging dat vooral in het laboratorium, maar dat kost veel geld. Met de huidige supercomputers k...
Een wiskundig model om het landingsgestel van een vliegtuig te beschrijven, kan zorgen dat landingen minder schokkerig verlopen.
Een wiskundig model om kankeronderzoek sneller en makkelijker te maken. Dat ontdekte een groep bio-informatici van het Cold Spring Harbor Laboratory in de Verenigde Staten. Met het wiskundige programma kunnen de genen van een tumor snel herkend worden, waardoor de ziekte sneller en dus effecti...
Hoe maak je computerspelletjes precies moeilijk genoeg? Het is informatici van Georgia Tech, een Amerikaanse universiteit, gelukt om een algoritme te bedenken voor de moeilijkheidsgraad van videogames. Dit algoritme bepaalt aan de hand van eerdere speelsessies wat het niveau van de speler is e...
Sudoku’s zijn leuke puzzels, maar soms kom je er niet uit. Dan is het handig om ze met behulp van een computer op te kunnen lossen. Wiskundigen aan de Amerikaanse universiteit van Notre Dame hebben een nieuwe manier bedacht om sudoku’s op te lossen.
Sommige problemen kunnen door een computer efficiënt worden opgelost, andere niet. In die categorie bevindt zich ook Mario, het befaamde Nintendospel uit de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw. Dat hebben wetenschappers van het Massachusetts Institute of Technology bewezen.
Veel datingsites maken gebruik van wiskundige modellen om mensen met elkaar te matchen. Om jouw prins op het witte paard te vinden moeten die modellen veel informatie kunnen verwerken. In de documentaire Love and engineering van Tonislav Hristov probeert een Bulgaarse wiskundige vier andere ne...
Het zou doorslaggevend kunnen zijn in het oplossen van een misdaad: wat is de oorsprong van de bloedspatten op de plaats delict? Daniel Bonn, expert op het gebied van vloeistofdynamica, is samen met het Nederlands Forensisch Instituut een onderzoek gestart om dat zeer nauwkeurig te kunnen bepa...
Informatici van het Massachusetts Institute of Technology hebben een methode gevonden om willekeurig grote Rubikkubussen op te lossen. Ze vonden dat het maximale aantal stappen om een n x n x n kubus op te lossen, van de orde n kwadraat gedeeld door log n is.
Een beetje kruispunt heeft al gauw zo’n dertig stoplichten en iedereen wil natuurlijk zo kort mogelijk wachten voor rood. Hoe vind je de beste oplossing? Carl Stolz en Bart Veroude vertellen hoe (leuke) wiskunde hen daarbij helpt.
De bedreigde lederschildpad is de grootste schildpad die op aarde voorkomt. Onderzoekers van het Centrum Wiskunde & Informatica in Amsterdam hebben een nieuwe beeldherkenningstechniek ontwikkeld waarmee ze deze dieren kunnen identificeren.
Argentijnse mieren zijn in staat om een stel punten met elkaar te verbinden via een zo kort mogelijke route. Nadenken doen de insecten niet: ze proberen gewoon. En na een paar uur hebben ze de oplossing.
De Hongaarse informaticus Éva Tardos en Nieuw-Zeelandse wiskundige John Butcher ontvingen op donderdagavond 10 februari 2011 de Van Wijngaarden Award 2011. Deze prijs wordt uitgereikt ter gelegenheid van het 65-jarig bestaan van het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) in Amsterdam. De pri...
Natuurrampen voorspellen is lastig, maar we komen steeds dichter bij. Onderzoekers van Universiteit Utrecht en Technische Universiteit Delft hebben in vier jaar een wiskundig algoritme ontwikkeld dat aardbevingen kan voorspellen.
Google bewaart op zijn computers adressen en trefwoorden van tien miljard webpagina’s, en iedere dag voegen z’n zoekrobots er weer miljoenen pagina’s aan toe. Wiskundig gezien is het internet een ‘gerichte graaf’, en het Google PageRank-algoritme laat op die graaf...
Een van de zeven ‘millennium problems’ – wiskundige vraagstukken waarmee een miljoen dollar verdiend kan worden – is het ‘P versus NP probleem’. NP-problemen zijn grof gezegd ‘heel moeilijke problemen’. Een bijzondere klasse van NP-problemen heet...
Sinds de computer Deep Blue schaakgrootmeester Kasparov versloeg, verlegden computerprogrammeurs hun blik naar het Aziatische bordspel Go. Tot op de dag van vandaag is het nog geen computer gelukt een Go-prof te overmeesteren. Terwijl de spelregels eenvoudiger zijn dan van schaken. Ook wetensc...
Internetverkeer beveiligen is lastig, en de naderende komst van de quantumcomputer maakt het niet makkelijker. In dit artikel wordt uitgelegd wat publieke encryptie is, hoe de populairste vorm, RSA, werkt en hoe de beveiliging van de toekomst, McEliece, in elkaar steekt.
Wetenschappers hebben een algoritme ontwikkeld waardoor computers grammatica kunnen leren.
Beleidsmakers en managers hebben dagelijks met complexe vraagstukken te maken. Floortje Alkemade, onderzoeker op het Centrum voor Wiskunde en Informatica (CWI) in Amsterdam en de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e), ontwierp een kunstmatige mini-maatschappij waarmee het effect van maatreg...
Een militaire verkenningsrobot leert in het Britse BAE Systems-laboratorium omgaan met handicaps. Als een deel van de slangvormige robot uitvalt, leert hij zichzelf een ander bewegingsritme aan. Daardoor kan de robot een stootje hebben.