De voorouders van de moderne vogels hadden tanden. In China vonden wetenschappers de fossiele resten van een vogel met een bijzonder gebit dat in staat was hard voedsel te vermalen. Ze schrijven er deze week over in The Journal of Vertebrate Paleontology.
Een merel trekt met zijn lange spitse snavel regenwormen uit de grond. Een boomklever heeft een dunne snavel om insecten uit de bast van een boom te kunnen halen. En een vink heeft een sterke kegelvormige snavel om zaden en pitten te kraken. Maar hun voorouders moesten het met tanden doen. Chinese wetenschappers ontdekten in de provincie Liaoning in Noord-Oost China de fossiele resten van een vogel met tanden en onderzochten aan de hand van het skelet wat er op zijn menu moet hebben gestaan.
De schedel van Sulcavis geeorum. De schaal geeft millimeters aan.
Stephanie AbramowiczBijzonder glazuur
De nieuw ontdekte soort kreeg de naam Sulcavis geeorum en behoort tot de uitgestorven vogelgroep Enantiornithes. Die vogels vormden de grootste groep tijdens het Mesozoïcum, het tijdperk van de dinosauriërs. Sulcavis geeorum leefde in het Vroege Krijt (121-125 miljoen jaar geleden), een periode aan het einde van het Mesozoïcum.
Bij het bestuderen van de vogel ontdekten de Chinese wetenschappers op de tanden een bijzondere glazuurlaag, die nog niet eerder bij vogels was gezien. De laag bevat groeven die voor extra sterkte zorgen, waardoor de vogel waarschijnlijk in staat was harder voedsel te eten dan andere vogels uit de Enantiornithes-groep. Prooien met een hard uitwendig skelet (exoskelet) bijvoorbeeld, zoals insecten of krabben.
Darwinvinken
De onderzoekers denken dat de vondst erop wijst dat er selectiedruk ontstond op een gebit dat heel specifiek aangepast was aan het voedsel in de omgeving. Hetzelfde principe nam Darwin in 1835 waar bij de snavels van de verschillende vinkensoorten op de Galápagoseilanden. Helaas is dit fosiel tot nu toe het enige exemplaar met deze bijzondere glazuurlaag. Om met zekerheid te kunnen zeggen dat de gevonden vogelsoort een eigen dieet had, moeten er eerst meerdere fossielen worden gevonden.
De Enantiornithes waren erg succesvol in het Krijt, maar stierven daarna plotseling uit. De tandenloze vogels namen het over. Waardoor dat komt is nog onbekend. Wellicht dat tanden niet meer zo handig waren om het aanwezige voedsel te verorberen.