Vijf vragen over neppijnstillers

“Er zijn in het verleden wel casussen met nepmiddelen geweest, maar voor zover bekend zonder dodelijke afloop. Het ging dan bijvoorbeeld om middelen die verkocht werden als afslank- of slaapmiddelen, maar eigenlijk andere stoffen bevatten. De situatie met sterke neppijnstillers is nieuw, dat is ook de reden waarom we er zo voor waarschuwen. Alle nepmedicatie is natuurlijk gevaarlijk, want je weet niet wat je inneemt. Maar in dit geval is het extra gevaarlijk: je krijgt snel te veel binnen, met dodelijke gevolgen. De kans dat er iets misgaat is groter dan bij bijvoorbeeld een slaapmiddel.”

“Het is goed om je te realiseren dat deze mensen vaak echt pijn hebben, anders grijpen ze niet naar dit soort zware pijnstillers. Het kan echter zijn dat een arts geen recept voorschrijft, omdat de bijwerkingen niet opwegen tegen de pijnbestrijding. Of misschien hebben ze al een recept gehad, maar is er volgens de voorschrijver geen medische noodzaak om het voort te zetten. Tot slot zijn er ook mensen die geen toegang hebben tot de reguliere zorg, omdat ze geen aansluiting hebben bij een zorgsysteem. Dit komt voor bij mensen die op straat leven of niet geregistreerd zijn in Nederland. Ze kunnen niet bij een arts terecht, en zoeken daarom zelf naar een alternatief.”

“Er zijn meerdere mogelijkheden. Sommige mensen delen hun eigen medicatie of verkopen deze aan anderen. In de praktijk komt dit waarschijnlijk niet zo veel voor. Er zijn ook dealers die neppijnstillers aanbieden. Het is moeilijk in te schatten op welke schaal dit gebeurt, en vermoedelijk speelt het niet overal in Nederland een grote rol. Het grootste probleem ligt online. Zowel op het dark web als op het gewone internet kan je allerlei medicatie kopen. Er zijn gereguleerde websites waar je veilig pijnstillers kunt kopen, maar ook veel websites waarbij je niet weet wat je koopt. Je kunt er niet zomaar van uitgaan dat de inhoud klopt met wat er op het doosje staat.”

“Alleen de gevaren van sterke pijnstillers benadrukken, dat is niet genoeg. Je wil de juiste begeleiding en informatie geven. Om ongewenste afhankelijkheid voor te zijn, is het belangrijk om preventie van de problemen in het achterhoofd te houden. Op het moment dat iemand stopt met de medicatie, dan moet je dat begeleiden en afbouwen. En als mensen een verslaving hebben opgelopen, dan moeten ze weten waar ze terecht kunnen voor hulp. Dit geldt nog sterker voor mensen buiten de zorg die dus zelf middelen bestellen.” 

“Wat betreft handhaving op het internet, dat is super ingewikkeld. Je weet niet altijd waar de website wordt gehost, wie erachter zit en of het om verboden middelen gaat. Dat maakt reguleren lastig.”

“Uiteindelijk is het altijd beter om het gesprek aan te gaan met je behandelaar. Die is bekend met de werking en gevaren van verschillende pijnstillers, en weet vaak wat het meest geschikt is voor jouw situatie. Mocht je echt een onwelwillende arts hebben, dan kun je altijd een second opinion aanvragen. Daarnaast kan een arts je ook verder verwijzen, bijvoorbeeld naar een pijnpoli. Daar kan specifiek worden ingezoomd op de soort pijn. Ze kijken dan naar eventuele andere middelen die kunnen worden voorgeschreven. Sterkere pijnstillers zijn niet altijd de oplossing.”