Gezonder leven

Iedereen is weleens met zijn of haar eigen gezondheid bezig. Dat begint van jongs af aan als je wilt sporten, of als je niet mag drinken omdat je nog niet oud genoeg bent. Maar hoe kijk ik, als “datadokter”, tegen mijn eigen gezondheid aan?

7 september 2020

Een tijdje geleden zat ik te wachten om een patiënt te zien op de polikliniek (waar patiënten naartoe gaan die niet in het ziekenhuis hoeven te blijven). Ik had alles eigenlijk al voorbereid, en was vooral naar buiten aan het staren, omdat het daar zo zonnig was. Om de tijd te doden oefende ik het meten van de bloeddruk bij mezelf.

Ik pakte de bloeddrukband, blies hem op, en tijdens het leeglopen luisterde ik met mijn stethoscoop wanneer ik het bloed weer hoorde kloppen (het teken dat je bij jouw bloeddruk bent gekomen). Ik schrok echter, toen ik het bloed sneller hoorde kloppen dan normaal. De druk was te hoog.

Hoge bloeddruk

Omdat deze na een paar keer herhalen telkens even hoog bleek te zijn, leek het me interessant om op te zoeken wat nu mijn kans op hart- en vaatziekten was. Op internet zijn talloze risicocalculators te vinden. Door een aantal kenmerken (leeftijd, geslacht, bloeddruk…) in te vullen, rekenen deze een risico uit. Onderzoekers hebben met een wiskundig model deze kenmerken in een grote studie met duizenden mensen gekoppeld aan een relevante uitkomst, zoals een hartaanval. Mijn kans om met deze hoge bloeddruk en mijn andere kenmerken binnen tien jaar een hartaanval te krijgen was minder dan 1% volgens een van de meest gebruikte risico-calculators, de SCORE Chart. Ook al heb ik dus een hoge bloeddruk, ik hoef me nu dus nergens zorgen om te maken.

Wel ben ik blij dat ik nu al weet dat ik een hoge bloeddruk heb. Risico op ziekte neemt toe naarmate je langer bent blootgesteld aan een bepaalde risicofactor, zoals in mijn geval een hoge bloeddruk. Andere risicofactoren zijn bijvoorbeeld cholesterol of roken. Bovendien is het zo dat hoe hoger je risico is, hoe meer baat je hebt bij medicatie. Als de baat van medicijnen dan hoger is, weegt deze eerder op tegen de nadelen ervan. Bij medicatie voor de bloeddruk moet dus bij mij de reductie in risico opwegen tegen de bijwerkingen van deze middelen, zoals bijvoorbeeld duizeligheid. Als mijn risico uiteindelijk hoog genoeg is geworden, zou ik misschien overwegen om ermee te starten.

Risico managen

Op deze manier kan ik dus proactief mijn risico “managen”. Dit houdt in dat ik af en toe zal afwegen wanneer mijn risico opweegt tegen de nadelen van medicatie. Op die manier blijft voor mij het risico op een hartaanval zo laag mogelijk, terwijl ik zo kort mogelijk medicatie slik en hiervan de bijwerkingen ervaar.

Ik denk dat ik, vergeleken met mijn leeftijdsgenoten, gemiddeld veel met mijn gezondheid bezig ben. In het ziekenhuis zie ik dan ook veel leed, wat veelal wordt veroorzaakt door ongezond gedrag. Maar ook omdat ik met mijn onderzoek veel bezig ben met risico en kansen vind ik het ook extra interessant om me erin te verdiepen. Zoals je hebt gemerkt met die risicocalculators gaat het er bijna altijd om dat meerdere factoren zoals leeftijd, roken, bloeddruk, cholesterol, samen bij elkaar opgeteld vooral een probleem worden.

Daarom probeer ik zelf op allerlei aspecten een beetje te letten: sinds ik erachter ben gekomen dat ik een hoge bloeddruk heb eet ik weinig zout (lees: minder dan 5 gram per dag), maar daarnaast rook ik niet, probeer ik zo vaak als ik kan te sporten, kook ik vers, en probeer ik acht uur te slapen per nacht. Dat alles doe ik omdat ik zo veel mogelijk dromen waar zou willen maken. En dat gaat nou eenmaal makkelijker als ik gezond ben.