Naar de content

Bontkraag op bezoek

Vijf vragen over de wasbeerhond

CC0 via PxHere

Nederland heeft er een nieuwe exoot bij: de wasbeerhond. Oorspronkelijk komt dit roofdier uit Oost-Azië. Maar wat voor dier is het eigenlijk, en moeten we ons zorgen maken om deze exoot?

30 mei 2025

De wasbeerhond lijkt - zoals de naam al suggereert - op een kruising tussen een wasbeer en een hond. Hij duikt steeds vaker op in de noordelijke provincies van Nederland. Dit roofdier leeft graag in moerasachtige gebieden, rietvelden en bossen. Het zijn generalisten met een dieet dat lijkt op dat van vossen en ze eten dat wat voorhanden is.

Volgens de Nationale Databank Flora en Fauna lag vorig jaar het aantal meldingen van dit dier al in de tientallen. Dit jaar is het aantal meldingen nog relatief laag, maar de periode waarin ze het beste zijn waar te nemen (juni-september) komt er aan.

NEMO Kennislink sprak met Pim Lemmers over de wasbeerhond. Lemmers werkt bij ecologisch adviesbureau Natuurbalans, waar hij zich vooral bezighoudt met het beheer en risicoanalyses van invasieve exoten. Daarnaast is hij ook gastonderzoeker aan de Radboud Universiteit bij de afdeling ecologie.

Hoe zijn ze in Nederland gekomen?

“Ze zijn hier voornamelijk terechtgekomen vanuit Oost-Europa door de bontindustrie vanaf eind jaren 20 van de vorige eeuw. Ze zijn daar veelvuldig gefokt voor hun bont, en vele zijn ontsnapt of uitgezet. Sindsdien zijn ze langzaam onze kant aan het opkomen.” Sinds de jaren 90 worden ze ook in Nederland gezien. “De uitbreiding lijkt voornamelijk onder de radar te zijn gebeurd.” Ze zijn vooral ’s nachts actief en schuw voor mensen. Nu is het aantal dermate toegenomen dat mensen steeds vaker meldingen maken van de wasbeerhond. “Ook lijkt de wasbeerhond op verschillende plekken populaties te hebben gevormd.”

Zijn ze gevaarlijk voor mens en huisdier?

“Ze zijn niet gevaarlijk voor mensen, behalve dat ze bepaalde ziekteverwekkers kunnen verspreiden. Zo dragen ze soms de vossenlintworm met zich mee die in hun ontlasting zit. Hoe meer wasbeerhonden, hoe groter het risico op verspreiding. Maar het zijn schuwe dieren en huisdieren hebben niets te zoeken in natuurgebied.” Vooralsnog hebben mens en huisdier weinig te vrezen.

Wat is de impact van de wasbeerhond op de Nederlandse natuur?

“Er is momenteel een aantal onderzoeken bezig om daar meer inzicht in te krijgen. Mogelijk valt het allemaal mee, maar met name in het gebied van de weidevogels zou het problematisch kunnen zijn.” Denk bijvoorbeeld aan de grutto. Die staat al erg onder druk, onder andere door afname van leefgebiedkwaliteit. Elk extra roofdier is voor deze vogels één te veel. “Die extra drukfactor is onwenselijk.” Wasbeerhonden passen zich makkelijk aan. Als er bijvoorbeeld veel kikkers zijn in de omgeving, kunnen ze daar veel op jagen. Als dat aantal afneemt, schakelen ze waarschijnlijk weer over op wat er verder voorhanden is. “Dus omdat het een generalist is, is het moeilijk te zeggen hoe groot de impact zal zijn op een bepaalde inheemse soort.”

Worden er al maatregelen genomen?

“Er wordt nog niet echt actief op beheerd. In sommige provincies mogen ze worden afgeschoten, maar er is nog geen sprake van een gecoördineerde aanpak met als doel het aantal wasbeerhonden te verminderen. Daarnaast zijn onderzoekers ook bezig de dieren van zenders te voorzien, om te kijken wat ze doen, waar ze lopen en of ze ook in weidevogelgebied zitten. Onze kennis over de wasbeerhond komt voornamelijk uit buitenlandse literatuur. Het is dus goed om in eigen land te kijken hoe het eraan toe gaat.”

Wat is de toekomstverwachting van de wasbeerhond in Nederland?

“De wasbeerhond houdt echt van moerasachtige, natte gebieden. Nederland heeft daar veel van. Naar mijn idee zal het aantal toenemen.” Daarnaast zijn ze zeer mobiel. Ze kunnen grote afstanden afleggen. Ook hun gevarieerde dieet, schuwheid voor mensen en grote worpen van zo’n 6 à 9 jongen zijn gunstige factoren voor de verspreiding van dit Oost-Aziatische dier. “Het is natuurlijk op voorhand nooit te zeggen wat de wasbeerhond zal doen. Exoten zijn verrassend. Maar ik denk zeker dat het dier bezig is aan zijn kolonisatie van Nederland.”

ReactiesReageer