Het Origins Center is een samenwerkingsverband van ruim 300 onderzoekers uit een groot aantal Nederlandse universiteiten, universitaire medische centra, HBO-instellingen en wetenschappelijke instituten. Zij werken samen aan de vele vragen die in de Nationale Wetenschapsagenda zijn opgenomen over dat opmerkelijke fenomeen dat we ‘leven’ noemen. Voor meer daarover zie de themapagina die het Origins Center en NEMO Kennislink gezamenlijk hebben opgezet. Daarin zijn vragen het uitgangspunt: vragen die in de Nationale Wetenschapsagenda zijn opgenomen, vragen van wetenschappelijk onderzoekers, kortom de vragen die het Origins Center in een langlopend onderzoeksprogramma heeft samengevat. Met vragen begint het. Het Origins Center richt zich naast dat onderzoeksprogramma dan ook, waar het maar kan, op de ontwikkeling van ‘vraagvaardigheid’: de vaardigheid om vragen aan ‘de wetenschap’ te stellen.
Water en een gasmengsel. Meer hebben dé bouwstenen van het leven niet nodig. In 1953 zette het Miller-Urey-experiment de wereld op z’n kop. Hoe zou een oersoepexperiment er nu uitzien?
Door klimaatverandering krijgen planten en dieren te maken met een warmere wereld en een lucht met meer kooldioxide. Een lezer vroeg zich af: hoe evolueert het leven als de hoeveelheid CO2 toeneemt? In deel 2 van een tweeluik: het landleven.
Om erachter te komen hoe het zonnestelsel er miljoenen jaren geleden uitzag, moet je niet naar boven kijken, maar juist naar beneden. Oeroude aardlagen bevatten namelijk sporen van vroegere klimaatveranderingen, die het gevolg waren van duw- en trekwerk van andere hemellichamen.
De Sumatraanse neushoorn is een van de meest bedreigde zoogdieren ter wereld. Ze zijn met zo weinig dat ze elkaar in het wild bijna niet meer tegenkomen om te paren. Een reddingsplan moet daar verandering in brengen. Hoe red je een soort van de rand van uitsterven?
Wetenschap en geloof lijken geen gelukkige combinatie, maar de Vaticaanse Sterrenwacht bewijst het tegendeel. Vergeleken met universiteiten lijkt het pauselijke observatorium zelfs een oase van ongehinderd onderzoek.
Onze biodiversiteit staat er niet goed voor. Bijna twee derde van de 76 soorten dagvlinders is bijvoorbeeld bedreigd; 15 soorten zijn zelfs verdwenen uit ons land. Met herintroducties kunnen ze een tweede kans krijgen, al zitten daar wel regels aan. Die officiële weg duurt voor sommige mensen ...
We lossen graag snel de biodiversiteits- en klimaatcrisis op, maar gaan daarin voorbij aan rouw en verdriet om wat verloren is gegaan. Langzaam zien wetenschappers en kunstenaars hoe ecologische rouw kan helpen om onze samenleving te veranderen.
We leren het allemaal als kind: de zon komt op in het oosten en gaat onder in het westen. Is dat eigenlijk altijd zo geweest, vroeg een lezer zich af. Komt de zon nog steeds op dezelfde plek op als duizenden of miljoenen jaren geleden?
De oceanen zijn onze klimaatbuffer: ze hebben al zo’n 40 procent van alle uitgestoten kooldioxide opgenomen en 90 procent van de warmte van klimaatverandering. Dat blijft niet zonder gevolgen. Een lezer wilde weten: hoe evolueert het leven als de hoeveelheid CO2 toeneemt? In d...
Er zijn mensen die de evolutietheorie beschouwen als niets meer dan een hypothese: een mogelijkheid vol onzekerheden te midden van andere potentiële verklaringen. Maar evolutie is niet louter een vermoeden. “De fundamenten van de evolutietheorie zijn onomstreden; geen serieuze wetenschap...
Rare beesten liepen er tienduizend jaar geleden rond op aarde. Weet jij welke dieren echt hebben bestaan en welke zijn verzonnen? Doe de quiz!
In onze zoektocht naar buitenaards leven sturen we raketten en robots naar andere hemellichamen. Maar hoe voorkomen we dat levend materiaal van onze wereld andere hemellichamen besmet?
Hoe ziet het leven op aarde er over duizend jaar uit? Hoewel biologen daar weleens over speculeren, laat evolutie zich niet zomaar voorspellen. Toch is evolutie niet helemaal willekeurig.
Vanaf het moment dat dieren ogen ontwikkelden, werden jagers en prooien geboren. Dat had gevolgen voor de huid van alle dieren. Ze gingen bepantsering ontwikkelen in de vorm van een uitwendig skelet.
Over vier jaar loopt de mammoet weer op aarde rond, als we het bedrijf Colossal moeten geloven. Het is bezig om met DNA uit bevroren mammoeten de diersoort terug te brengen. Tegenover dit optimisme staan echter grote zorgen om onvoorziene gevolgen van het ‘terugbrengen’ van de mamm...
Kristallen kunnen groeien. Vloeibare kristallen, zoals die in je laptopscherm en mobieltje, kunnen zelfs bewegen en van vorm veranderen. Niet gek dat een lezer zich afvraagt of kristallen leven.
Wie een natuurdocumentaire kijkt, raakt er misschien van overtuigd dat in de natuur het recht van de sterkste geldt. Maar dat is lang niet altijd waar.
Het beeld van de mens als toppunt van de evolutie is hardnekkig. Nog steeds zetten we onszelf bewust of onbewust boven andere dieren, maar de mens is een diersoort als alle andere.
Fossielen blijven ons verbazen en inspireren, en ze helpen wetenschappers om het leven op onze planeet en de evolutie beter te begrijpen. NEMO Kennislink neemt je mee langs zeven bijzondere vondsten.
Volgens Darwin is evolutie een langdurig proces, waarbij soorten heel geleidelijk veranderen. Dat klopt niet altijd. “Soms gaat de evolutie in sprongen.”
In de serie ‘Even over evolutie’ gaat het over wijdverbreide misvattingen over de evolutie. Zo denken veel mensen dat wij afstammen van mensapen, zoals de chimpansee. Dat is echter niet waar.
Met ruimtemissies gaan we de komende jaren duizenden planeten ontdekken. Wat leren we van die overvloed aan nieuwe werelden? NEMO Kennislink beantwoordt vijf vragen over exoplaneten.
De ruimtetelescopen PLATO en Ariel, waaraan Nederlandse onderzoekers meewerken, moeten een overvloed aan nieuwe werelden opsporen en onderzoeken.
Lang waande de mens zich superieur: de dominante soort op haar planeet. De ontdekking van een buitenaardse beschaving kan dat beeld op zijn kop zetten. “Misschien zijn wij niet interessant voor aliens.”
Vier miljard jaar geleden gebeurde er iets bijzonders: het eerste leven op aarde ontstond. Volg ons in een interactieve infographic langs belangrijke stappen in de evolutie. Hoe denk jij dat het verder gaat?
Stel: we vinden ooit intelligent buitenaards leven én we kunnen ermee communiceren. Durven we interplanetaire betrekkingen aan? We onderzochten het aan de hand van een toekomstscenario.
Stel dat we ooit intelligent buitenaards leven ontdekken, hoe kunnen we dan met hen communiceren? We onderzochten het in een toekomstscenario.
Wie waren de wetenschappers die ons begrip van evolutie hebben gevormd? Stap maar in, want NEMO Kennislink neemt je mee in een tijdmachine langs de grote denkers in de evolutie.
Ooit ontdekken we misschien een beschaving op een verre exoplaneet. Maar wat hebben we daarvoor nodig en hoe weten we dat we het gevonden hebben? We onderzochten het in een toekomstscenario.
Deze maand overleed Frank Drake, de Amerikaanse astronoom, het meest bekend van de Drake-formule die berekent hoeveel beschavingen van intelligente en communicatieve aliens er in de Melkweg zijn.