Taalkundige Marjo van Koppen doet onderzoek naar de taaldynamiek in de Gouden Eeuw, een periode waarin de taalnorm nog niet vastlag. “Het mooie van de zeventiende eeuw is dat je taalverandering in actie kunt onderzoeken”, aldus Van Koppen.

Hoe vaak woorden voorkomen berust niet op toeval, maar volgt een sterke wetmatigheid: de wet van Zipf. Tot nu toe was er geen sluitende verklaring aangedragen voor het fenomeen. Taalwetenschapper Sander Lestrade van de Radboud Universiteit toont aan hoe de vork in de steel zit.

Vandaag is de Dag van de Duitse Taal. Speciaal voor de gelegenheid liet taalredacteur Mathilde Jansen zich in de collegebanken onderdompelen in het Duits. Universitair docent Philipp von Samson-Himmelstjerna gaat tijdens dit college in op de zinsstructuur van het Duits. Hoe verschilt die van h...

De roep van de Japanse koolmees bezit een eigenschap die voorheen uniek werd verondersteld voor mensentaal. De mezen kunnen betekenisvolle klankreeksen combineren tot nieuwe klankreeksen met een eigen betekenis. Dit lijkt sterk op de manier waarop mensen woorden tot zinnen combineren. Aldus co...

Heb je nou je zin! is het nieuwste boekje van Marc van Oostendorp over: zinnen. Van Oostendorp legt hierin op een eenvoudige manier de belangrijkste wetenschappelijke inzichten over taal bloot. Zinnen spelen in dit boekje de hoofdrol omdat zij cruciaal zijn voor ons begrip van taal.

Zinnen zijn niet altijd op dezelfde manier opgebouwd. Sommige zinnen zijn lastiger te interpreteren dan andere, vooral voor kinderen. Loes Koring vergeleek de manier waarop kinderen zinnen verwerken met de manier waarop volwassenen dit doen. Ze promoveerde deze maand aan de Universiteit Utrech...

Wil je dat kinderen begrijpen wat je zegt? Gebruik dan korte, simpele zinnen en praat over dingen die ze kunnen toetsen aan de werkelijkheid. Dat blijkt uit onderzoek van cognitief psycholoog Jun Lai. Zij promoveerde op 26 februari aan de Universiteit Leiden.

Marjo van Koppen is universitair docent Nederlandse taalkunde in Utrecht. Onlangs ontving zij een Vidi-beurs voor een onderzoek naar de manier waarop talen van elkaar verschillen.

Leids hoogleraar Roberta D’Alessandro ontvangt een Vidi-beurs voor haar onderzoek naar dialecten in Zuid-Italië.

Onze voorkennis bepaalt in eerste instantie hoe we een zin ontleden. Ook al gaat dit soms tegen ons natuurlijke taalgevoel in.

De Syntactische Atlas van de Nederlandse Dialecten (SAND) is een atlas die de enorme variatie binnen de Nederlandse en Vlaamse dialecten in kaart brengt. Voor deze atlas is niet de woordenschat of de uitspraak onderzocht, maar de Nederlandse zinsbouw. Ook binnen dit onderdeel van de taal kunne...

Een bed is iets heel anders dan een bad, maar is bijna synoniem met ledikant. Voor een zoekprogramma als Google en vragendiensten als Al@din is het van levensbelang dat ze deze relaties herkennen. Promovenda Lonneke van der Plas van de Rijksuniversiteit Groningen ontwikkelde een systeem waarme...

De dialecten van Italië hebben zich onafhankelijk van het Latijn ontwikkeld. Ze vertonen grammaticale eigenaardigheden die regelrecht ingaan tegen een aantal basisregels van Romaanse talen.

In het proefschrift van Marco René Spruit wordt de syntactische variatie van het Nederlands, dat wil zeggen de variatie die er bestaat op het zinsniveau, in kaart gebracht. Deze methode geeft een nieuw beeld van de verscheidenheid in Nederlandse dialecten.

In maart verschijnen er twee nieuwe taalatlassen, die in detail beschrijven hoe in dialecten van het Nederlands en het Fries woorden en zinnen worden gemaakt. Voor geen enkele andere taal bestaan er al zulke uitvoerige studies. Hoe kwamen die atlassen tot stand? En wat kunnen we eruit leren?

Turken en Marokkanen die Nederlands leren hebben nogal eens moeite met de Nederlandse zinsbouw. Dat komt omdat die in hun moedertaal weer heel anders is. Aan de fouten die beginnende leerders maken kun je nauwkeurig opmaken of het een moedertaalspreker van het Turks of Marokkaans betreft, als ...

De aanwezigheid van complexe zinsconstructies in dialecten laat zien dat elk dialect zijn eigen regelsysteem heeft en daardoor niet onderdoet voor de standaardtaal.

Volgens de taalkundige Noam Chomsky worden alle mensen geboren met een aantal universele taalkenmerken. De taal van het Pirahãvolk in Brazilië druist in tegen een belangrijke aanname van de universele grammatica, die van de recursiviteit: deze taal kent geen bijzinnen.

Bultrugwalvissen beschikken over hun eigen grammatica, zo blijkt uit recentelijk gepubliceerd onderzoek. De liederen van deze walvissen hebben namelijk eenzelfde hiërarchische structuur als mensentaal. Hiermee behoort de taal van bultruggen tot een van de meest complexe communicatievormen in h...

Talen veranderen, maar de regels voor de zinsbouw zijn uiterst robuust, menen taalkundigen. Chris H. Reintges waagt op grond van 4000 jaar Egyptisch de hypothese dat ook de zinsbouw kan verschuiven.

Het verschil tussen pillen en praten is schijn, stelt hersenonderzoeker en taalkundige Peter Hagoort. ‘Psychologie ís biologie.’