Met een CT-scanner kun je patiënten doorlichten, maar ook auto-onderdelen of kunstschatten. Tijdens het Weekend van de Wetenschap, 6 en 7 oktober, opent het FleX-Ray Lab haar deuren voor iedereen.
Schiphol maakte begin november 2016 bekend dat het experimenteert met beeldtechniek waarmee van tweedimensionale scans een driedimensionaal beeld gemaakt wordt. Beveiligers kunnen zo makkelijker ‘in’ de bagage kijken, zonder dat tassen en koffers open hoeven. Het gaat vooralsnog om...
De documentaire Mysteries of the Unseen World laat de wereld zien zoals we hem zelf niet zien. De makers trekken de gehele trukendoos open om de kijker de meest spectaculaire natuurprocessen voor te schotelen. Vanaf 3 oktober is de Nederlandse versie te zien in het Omniversum in Den Haag.
Spiegels zijn niet alleen handig in huis. Ook veel industrieën maken gebruik van spiegels, bijvoorbeeld chipmakers die met licht microchips fabriceren. Om het ultraviolette licht te kunnen reflecteren kun je echter geen huis-tuin-en-keuken-spiegel gebruiken. Natuurkundige Fred Bijkerk maakt sp...
Het superzware zwarte gat in het centrum van de Melkweg verorbert slechts een minieme hoeveelheid van zijn maaltijd. Deze conclusie trekt een team van astronomen, onder wie dr. Sera Markoff van de Universiteit van Amsterdam, uit langdurige waarnemingen met de Chandra-röntgensatelliet.
Al sinds de ontdekking van röntgenstraling in 1895 zijn er steeds meer en betere technieken ontwikkeld om in het menselijk lichaam te kijken. Hiervoor wisten wetenschappers en artsen alleen hoe de binnenkant van het menselijk lichaam eruit zag door lichamen open te snijden. Tegenwoordig is med...
Een team van onder andere Nijmeegse wetenschappers heeft een röntgenlaser als microscoop ingezet om op nanoschaal extreem snelle magnetische interacties in een legering op te helden. Ze kwamen erachter dat verschillende atomen – in feite losse magneetjes – razendsnel magnetisme ove...
Het is nog niet duidelijk of het ontdekte schilderij echt toegeschreven kan worden aan Rembrandt. In dit eerdere artikel kun je lezen over onderzoeksmethodes om de identiteit van een ware Rembrandt vast te stellen.
De Fermi-satelliet speurt de hemel af op zoek naar gammastraling. Zijn eerste grote vondst is meteen een onverwachte: door het centrum van onze Melkweg loopt een zandloper van gammastraling.
In de buurt van een superzwaar zwart gat lijkt het niet erg herbergzaam, maar toch vormen zich er relatief veel grote, zware sterren. Tot die opzienbarende conclusie kwamen Gronings astronomen. Een computersimulatie bracht ze naar hun vondst.
Plakband lostrekken produceert genoeg röntgenstralen om een vinger door te lichten, zo melden Amerikaanse onderzoekers in Nature. Hiermee onderzochten ze een verschijnsel dat al tientallen jaren onverklaarbaar lijkt. De resultaten zijn wellicht bruikbaar voor de bouw van goedkope röntgenappara...
Straling die vrijkomt bij het maken van röntgenfoto’s is niet onschadelijk en kan bij patiënten kanker veroorzaken. Zelfs een loden afscherming helpt ons niet tegen de desastreuze gevolgen van het ‘bystander’ effect dat door straling wordt veroorzaakt. Deze conclusie is te lezen in een online ...
Met een nieuwe techniek kunnen schilderijen die later zijn overgeschilderd opnieuw zichtbaar worden gemaakt. Een internationaal onderzoeksteam, met onder andere onderzoekers van de Technische Universiteit Delft, heeft deze nieuwe techniek nu voor het eerst met succes toegepast op het schilderi...
Sterrenkundigen hebben een nova in het heelal over het hoofd gezien. Het sterretje “USNO-A2.0 0450-03360039” blijkt opvallend veel röntgenstraling uit te zenden. Archiefbeelden laten zien dat de nova al in in 2007 600 keer zo helder werd, maar geautomatiseerde telescopen zagen de u...
Neutronensterren zijn uitgebrande resten van zware sterren. Als zo’n restant in een dubbelster staat, kan hij waterstofgas stelen van zijn partner en die laten ontploffen in waterstofbom-explosies. Amsterdamse sterrenkundigen hebben ontdekt hoe ze zulke zware explosies kunnen voorspellen...
Sterrenkundigen hebben een nieuwe warmtebron gevonden in de grootste gaswolken van ons heelal. Het zijn zwarte gaten die enorme bellen blazen en daarmee het gas verwarmen. Een vraagstuk dat astronomen al vijf jaar bezighoudt, lijkt hiermee opgelost. Ruimteonderzoekers van SRON spelen een voora...
De zon schijnt niet alleen, ze blaast ook. Vanaf het zonneoppervlak trekken stromen geladen deeltjes de ruimte in. Die zonnewind heeft een grote invloed op de planeten en het materiaal tussen de sterren. De Groningse sterrenkundige Dennis Bodewits liet zien dat je kracht en samenstelling van d...
Over een week passeert komeet Schwassmann-Wachmann 3 onze planeet. Spectaculair, want de komeet viel tijdens zijn vorige passage langs de zon uiteen in tientallen brokstukken. Amateur-astronomende bekijken de komeet nu al, maar ook speciale satelliet-telescopen onderzoeken 73P: die straalt nam...
Natuurkundigen en archeologen hebben een techniek ontwikkeld om oude inscripties zichtbaar te maken met röntgenstraling. Metalen in de gebruikte inkt lichten door die straling op en maken de tekst zichtbaar. Het onderzoek verschijnt in het Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik.
Sterrenkundigen op aarde zien altijd maar de helft van de zon en missen daardoor soms interessante uitbarstingen aan de andere kant. Volgens Britse astronomen weerkaatst Jupiter röntgenstralen van de zon: een spiegel om achter de zon te kijken.
Nieuwe sterren worden maar zelden gevonden: slechts twee in de afgelopen eeuw. Jay McNeil’s pas ontdekte nevel in het sterrenbeeld Orion blijkt nu de kraamkamer van een nét ontbrande ster te zijn.
Het Amerikaanse bedrijf KeyMaster Technologies uit Kennewick, Washington, heeft een handscanner ontwikkeld die elementen met een niet te hoog atoomnummer op afstand herkent. het apparaat werkt met röntgenfluorescentie, geeft een vrij nauwkeurige kwantitatieve uitslag en weegt maar twee kilo.
Met de ontwikkeling van een uiterst gevoelige röntgensensor heeft het Nederlands ruimteonderzoeksinstituut SRON de basis gelegd voor een nieuw type röntgencamera.
Wilhelm Conrad Röntgen was een onopvallende natuurkundeprofessor. Hij had een technische scholing achter de rug en was daardoor goed in het bouwen van verfijnde instrumenten. Op een dag herhaalde hij een proef van een collega. Hij kon zijn ogen niet geloven.
Het lijkt wel of ze er altijd geweest zijn: de bordjes in de kleedhokjes van röntgenafdelingen: ‘Als u zwanger bent, meldt dit dan’, in vijf talen. Toch is dat niet zo. Kort na de ontdekking van Röntgen, rond 1900, bleek wel dat de straling schadelijk kon zijn. Maar dat ook een minimale dosis ...
Hoe kun je een machine het beste smeren? Met dikke of dunne lagen, met dunne of stroperige vloeistoffen? Om die ‘simpele’ vragen te beantwoorden moest FOM-onderzoeker Jeroen Bongaerts heel wat uit de kast trekken. Uiteindelijk blijkt de ontwikkelde techniek interessanter dan het an...
“Een publicatie van een gepensioneerde hoogleraar over gepensioneerde apen”, noemt prof. dr. Johan Broerse het artikel dat vorige maand in het tijdschrift Toxicologic Pathology verscheen. De emeritus hoogleraar Medische Stralingsfysica van het LUMC schreef samen met de pathologen prof. Carel H...
Zwarte gaten blijven de sterrenkundige gemoederen bezighouden. De nieuwste ontdekking is een superzwaar zwart gat dat dienst doet als een kolossale kosmische dynamo. Hoe is het mogelijk om energie te onttrekken aan een zwartgat? En wat is er eigenlijk bekend over deze mysterieuze objecten? Hoo...
XMM-Newton werd op 10 december 1999 gelanceerd met een Europese Ariane 5-raket. XMM-Newton is de gevoeligste röntgensatelliet die ooit in Europa is gebouwd. En werkt perfect.
Radioactieve straling wordt op ruime schaal toegepast. Zo worden röntgen- en gammastraling gebruikt in de medische wereld.