Nanotechnologie bestaat niet! Of eigenlijk: nanotechnologie bestaat nog niet. Maar nanotechnologie wordt momenteel in diverse onderzoekslaboratoria voorbereid en wordt misschien wel dé technologie van de 21e eeuw. In zekere zin is het dus ‘science fiction’, maar de eraan ten grondslag liggende...
Onze elektronische samenleving is gebouwd op zand. Letterlijk: computerchips en zonnecellen zijn allemaal gemaakt van silicium, het hoofdbestanddeel van zand. En wie denkt dat het silicium extreem zuiver moet zijn om zo goed mogelijk te werken, heeft het mis. Want met een snufje germanium werk...
De Nobelprijs voor de Geneeskunde is dit jaar uitgereikt aan Paul C. Lauterbur en Sir Peter Mansfield. Zij kregen de prijs voor hun werk aan de Magnetic Resonance Imaging (MRI), een techniek om drie-dimensionale afbeeldingen van interne organen te maken.
Roemeense natuurkundigen hebben gasvormige plasmabellen gemaakt die kunnen groeien, vermenigvuldigen en communiceren – en die daarmee over eigenschappen bezitten die ten grondslag liggen aan het gedrag van biologische cellen.
Het koudste plekje op aarde bevindt zich sinds kort in het ‘ultrakoude atomen centrum’ van het Massachussetts Institute of Technology (MIT) in Cambridge (Verenigde Staten). Daar slaagden onderzoekers uit de groep van Nobelprijswinnaar Wolfgang Ketterle er in om een natriumgas af te koelen tot ...
Holland Doc 24 zendt drie maandagavonden achtereenvolgens de bekroonde serie ‘The elegant universe’ (2003) van Brain Greene uit over een van de meest duizelingwekkende en exotische theorieën in de natuurkunde: de snaartheorie.
Een internationaal team van onderzoekers heeft twee metastabiele heliumatomen met licht aan elkaar gelijmd. De moleculen die dat opleverde bleven opmerkelijk lang intact.
Met de elektronenmicroscoop laten natuurkundigen gaatjes in silicium dichtgroeien tot ze een nanozeef met een diameter van een nanometer hebben.
Wat is er zo bijzonder aan een druppel die in een vloeistof valt? Een heleboel! Het levert ten eerste mooie foto’s op. Maar nu blijkt ook dat druppels de zwemkunst beheersen, onder water intact blijven en lawaai maken. Het druppelonderzoek kan uiteindelijk leiden tot een nauwkeuriger weerberic...
In het Stanford Linear Accelerator Centre (SLAC) laten natuurkundigen positronen surfen op plasma. Deze plasma wakefield-methode geeft de deeltjes sneller hun energie dan gangbare ontwerpen. Een volwassen versneller van dit type kan daarom veel kleiner zijn dan de kilometers lange ontwerpen va...
Een toekomst met zichzelf in elkaar knutselende en -vermenigvuldigende nanorobotjes die de wereld veroveren, neemt niemand meer serieus. Maar dat zelfassemblage een belangrijke rol gaat spelen in de toekomstige massaproductie van nanomaterialen, nanogeneesmiddelen en nano-elektronica, is zeker...
Hoe kun je een machine het beste smeren? Met dikke of dunne lagen, met dunne of stroperige vloeistoffen? Om die ‘simpele’ vragen te beantwoorden moest FOM-onderzoeker Jeroen Bongaerts heel wat uit de kast trekken. Uiteindelijk blijkt de ontwikkelde techniek interessanter dan het an...
Sci-fi fans zijn er al lang bekend mee – bewegende 3D-beelden. In 1977 was in Star Wars IV al te zien hoe bewegende hologrammen als communicatiemiddel werden gebruikt. Maar echte hologrammen zijn al die tijd roerloos gebleven.
Onderzoekers van het Nationaal Instituut voor Kernfysica en Hoge Energie Fysica (NIKHEF) in Amsterdam zijn druk bezig met het bouwen van apparatuur die in 2007 het ontbrekende Higgsdeeltje moet gaan opsporen. Natuurkundige Simon Peeters promoveert op 15 april aan de Universiteit van Amsterdam ...
In de Science Express van vrijdag 14 februari 2003 publiceren Ironel Chiorescu, Kees Harmans en Hans Mooij (Technische Universiteit Delft) en Yasunobu Nakamura (van het Japanse bedrijf NEC) de resultaten van recente experimenten waarin ze aantonen een supergeleidend aluminium ringetje te hebbe...
In een laboratorium van de TU Delft hebben onderzoekers een werkende qubit gemaakt. Qubits zijn de bouwstenen voor kwantumcomputers, die vele malen beter zullen werken dan de huidige apparaten.
Als een appel van de boom losraakt, valt hij altijd recht naar beneden en nooit eens omhoog of schuin omlaag. Dat heeft een eenvoudige oorzaak: de zwaartekracht. Alles wat massa heeft – een boek, een planeet, een mens, noem maar op – heeft zwaartekracht. Anders gezegd: alle voorwerpen – groot ...
Natuurkundige James Gleeson heeft een apparaat ontwikkeld dat gegarandeerd willekeurige getallen maakt. Deze getallen zijn erg belangrijk voor bijvoorbeeld computerbeveiliging. Computers zelf zijn juist helemaal niet goed in het verzinnen van willekeurige getallen, maar Gleeson heeft een ander...
De tekenaar van Kuifje, Hergé, heeft de toestand van gewichtloosheid of, nog beter, microzwaartekracht wel het best geïllustreerd. Wie kent niet het plaatje van kapitein Haddock die naast zijn whisky zweeft. De whisky heeft de vorm van een bol heeft aangenomen!
Waterstofatomen van een watermolecuul gaan af en toe spontaan zo hard trillen dat het molecuul uit elkaar valt. Dat ontdekten natuurkundigen van het instituut voor Atoom- en Molecuulfysica (AMOLF) in Amsterdam. De onderzoekers zijn verbonden aan de Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Mat...
Sinds 1998 kun je het woord ‘teleportatie’ gebruiken zonder het over fantasy of science-fiction te hebben. Toen slaagden de Oostenrijkse Anton Zeilinger en zijn team erin één enkel lichtdeeltje een paar meter te teleporteren. Niet spectaculair genoeg? Het foton deed daar ook nog eens exact nul...
Een neutrino heeft geen lading en trekt zich nauwelijks iets aan van andere materie. Volgens het Standaard Model zijn er drie soorten. Daarvan wordt er een, het elektron-neutrino, in overvloed in de zon geproduceerd. Sterrenkundigen en natuurkundigen kunnen deze spookachtige deeltjes detectere...
Dat ijzer roest is al sinds mensenheugenis bekend. Hoe is in vredesnaam over zo’n ordinair proces nog iets nieuws te melden? Het antwoord is afkomstig uit Utrecht waar men een theorie bewezen heeft die al tientallen jaren bestond, maar waarvan het bewijs nog nooit geleverd was.