Roxanne Kieltyka van de Universiteit Leiden hoort bij de ‘Talented Twelve’, de twaalf meest veelbelovende chemici wereldwijd. NEMO Kennislink sprak haar over vierkante moleculen en het kweken van stamcellen.
Nijmeegse chemici wilden bestuderen hoe een eiwit een bacterie tijdens de celdeling kan afknijpen zodat twee nieuwe cellen ontstaan. Maar de resultaten leveren aanknopingspunten om te begrijpen hoe ooit het allereerste leven kan zijn ontstaan.
Om ook de allerkleinste onzuiverheden uit water te verwijderen, heb je membranen nodig met extreem kleine gaatjes. Jody Lugger promoveerde aan de TU Eindhoven op een manier om membranen zichzelf te laten vormen. Inclusief de piepkleine gaatjes.
Geneesmiddelen moeten snel de juiste plek bereiken in het lichaam. Dat betekent gas geven, maar ook op tijd stoppen. Chemici van de Radboud Universiteit Nijmegen ontwikkelen een rem voor nanocapsules waar je geneesmiddelen in kunt verpakken. In Nature Chemistry beschrijven ze hoe een harige va...
Soms kun je veel leren van datgene dat je wilt bestrijden. Virussen zijn een goed voorbeeld. Amerikaanse onderzoekers publiceren in Nature hoe ze de verspreidingstactiek van virussen kopiëren om daarmee op een nieuwe manier nuttige stoffen in het lichaam te verspreiden.
Als je nanocapsules wilt gebruiken om gericht medicijnen af te geven in het lichaam, gaat het niet alleen om de inhoud. Ook de vorm is belangrijk voor de effectiviteit. Nijmeegse onderzoekers publiceerden in Nature Communications hoe de doorlaatbaarheid van het membraan van de nanocapsules de ...
Scheikundigen van de Universiteit van Sheffield (VK) hebben een kubusvormige kooi ontwikkeld, waarin zich stoffen nestelen die sterk lijken op zenuwgassen. Volgens de onderzoekers wordt dit misschien een nieuwe techniek om chemische wapens te detecteren.
In de hersenen van Alzheimer-patiënten plakken eiwitfragmenten aan elkaar tot lange amyloïd draden. Die draden kunnen rond zijn, of plat als een lint. Amerikaanse onderzoekers publiceerden in Nature Materials een model dat de vorm van eiwitdraden voorspelt. Dit kan helpen om beter te ...
Ramen die reageren op de hoeveelheid zonlicht of muren waar geen waterdruppel meer vat op krijgt. Materialenonderzoeker Joanna Aizenberg van de Universiteit van Harvard kijkt naar de natuur en laat haar fantasie de vrije loop. “De natuur heeft oplossingen paraat voor talloze problemen wa...
Zelf leven van de grond af opbouwen. Uit niks meer dan losse moleculen. Scheikundigen proberen het, maar dat is nog niet makkelijk. In een reeks spoedcursussen praat Kennislink je snel bij over hoe je van een knutseldoos met moleculen tot iets kan komen dat op leven lijkt. Deze week het laatst...
Zelf leven van de grond af opbouwen. Uit niks meer dan losse moleculen. Scheikundigen proberen het, maar dat is nog niet makkelijk. In een reeks spoedcursussen praat Kennislink je snel bij over hoe je van een knutseldoos met moleculen tot iets kan komen wat op leven lijkt. Deze week: hoe zou d...
Zelf leven van de grond af opbouwen. Uit niks meer dan losse moleculen. Scheikundigen proberen het, maar dat is nog niet makkelijk. In een reeks spoedcursussen praat Kennislink je snel bij over hoe je van een knutseldoos met moleculen tot iets kan komen dat op leven lijkt. Deze week: wat is ee...
Zelf leven van de grond af opbouwen. Uit niks meer dan losse moleculen. Scheikundigen proberen het, maar dat is nog niet makkelijk. In een reeks spoedcursussen praat Kennislink je snel bij over hoe je van een knutseldoos met moleculen tot iets kan komen dat op leven lijkt. Deze week: wat is ka...
Zelf leven van de grond af opbouwen; uit niks meer dan losse moleculen. Scheikundigen proberen het, maar dat is nog niet makkelijk. In een reeks spoedcursussen praat Kennislink je snel bij over hoe je van een knutseldoos met moleculen tot iets kan komen dat op leven lijkt. Deze week: wat is ze...
Hoe zijn brokjes losse materie geëvolueerd tot levende wezens? Het is dé grote vraag in de chemie. Een gesprek met Nobelprijswinnaar Jean-Marie Lehn over zijn visie op het maken van complexe materie.
De voorgekookte practica tijdens de studie scheikunde konden hem niet boeien. Alsof je een kookboekrecept volgde, vindt chemicus Rint Sijbesma. Toen hij eenmaal zelf materialen mocht gaan ontwerpen was hij om. “Ik heb nooit meer wat anders gewild.”
Brandstof laat synthetische bouwstenen zich organiseren tot vezels die weer uit elkaar vallen zodra de energie op is. Dat lieten Delftse wetenschappers zien. De vezels zijn een kunstmatige variant van het celskelet in levende cellen, dat ook brandstof gebruikt om te bewegen.
Hoe infecteert een virus zijn gastheer? Het antwoord is te vinden in de samenstelling van een virusdeeltje. Promovendus Joost Snijder van de Universiteit Utrecht vond een manier om die samenstelling te meten.
Het is een vraag die al heel lang speelt in de verfindustrie: hoe maken we verf milieuvriendelijker zonder dat het ten koste gaat van de kwaliteit? Chemici van de Technische Universiteit Eindhoven en de Universiteit Utrecht zoeken het antwoord in zelf ontworpen bindmiddeldeeltjes.
We waren er natuurlijk niet bij, vier miljard jaar geleden, toen de allereerste cel ontstond. Het blijft dus speculeren hoe het is gegaan. Op basis van experimenten denken onderzoekers uit de Verenigde Staten nu te weten hoe onderdelen van de primitieve cel samenkwamen.
Zoals wij een Ikea-kast in elkaar zetten, zo bouwt een cel machines: vanuit losse onderdelen en met behulp van gereedschappen. Als een vakman neemt de cel het erg nauw bij het in elkaar timmeren van de onderdelen, benadrukken celbiologen van de Kansas State University.
De maliënkolder is sinds de middeleeuwen uit het straatbeeld verdwenen. Maar bacteriën dragen hem nog steeds. En de manier waarop zij hun beschermende jas maken staat nu volop in de belangstelling bij chemici. Want aan zulke sterke nanomaterialen hebben mensen ook wat.
Tijdens zijn studie scheikunde aan de universiteit van Nanking (China) las Jiawen Chen in zijn studieboeken over de moleculaire motoren van hoogleraar organische chemie Ben Feringa. Vandaag verdedigt hij zijn proefschrift aan de Rijksuniversiteit Groningen, met resultaten die misschien ooit oo...
Materiaal dat supersterk is maar toch zo zacht als pudding. De natuur maakt het. Denk maar aan de draden van een spinnenweb. Wagenings onderzoeker Jasper van der Gucht wil in het lab ook zulke handige materialen maken. Lukt dat al een beetje? Hij vertelt het op Kennislink.
Sommige wetenschappers kunnen eindeloos vertellen over hun onderzoek. De Nijmeegse chemicus Wilhelm Huck is zo iemand. Vraag hem naar zijn hobby’s en het gesprek komt vanzelf weer terug op de wetenschap. Zelf proberen een cel te maken is dan ook fascinerend werk.
Moleculen zo ontwerpen dat ze uit zichzelf grotere moleculen vormen die giftig zijn voor kankercellen. Dat is het recente werk van chemici van de Universiteit van Warwick.
Sommige moleculen vormen in water spontaan een membraan waardoor een bolletje ontstaat. Soms ontstaan zelfs meerdere membranen om elkaar heen, zoals bij laagjes van een ui. Onderzoekers van de Universiteit van Pennsylvania kunnen nu precies voorspellen hoe groot de bolletjes worden. Dat maakt ...
Moleculaire vezels die zichzelf continue vanuit kleine bouwblokken in elkaar zetten om vervolgens weer uit elkaar te vallen, zijn moeilijk in beeld te brengen. Eindhovense wetenschappers ontwikkelden een nieuwe microscooptechniek waarmee ze het gedrag van de wriemelende slierten eindelijk kunn...
Zilveren nanodeeltjes, die onderling in een structuur van meerdere lagen geordend liggen, gaan plotseling uit zichzelf draaien als er druk op uitgeoefend wordt. De zo ontstane moleculaire machines scharnieren en draaien in harmonie. Amerikaanse wetenschappers brachten dit ongewone gedrag van h...
Sommige nanodeeltjes klitten in een reageerbuis uit zichzelf samen tot een grotere structuur. Dat is bekend. Een Amerikaans onderzoeksteam ontdekte dat deeltjes die aan elkaar binden stroming veroorzaken waarop andere deeltjes meedrijven. Een onverwachte maar interessante vondst. De structuur ...