NEMO Kennislink krijgt regelmatig lezersvragen. Jack vroeg zich af waar de oerknal plaatsvond. Redacteur Roel van der Heijden geeft antwoord.
‘Around the Sun’ is geïnspireerd op een van de eerste populairwetenschappelijke werken over het universum. De film is prachtig, maar vraagt veel van de kijker.
Op aarde is het meten van afstanden makkelijk, maar daarbuiten is het lastiger. Astronomen gebruiken verschillende methodes om afstanden en de uitdijing van het heelal te bepalen, en die spreken elkaar soms tegen. Hoe groot is het universum eigenlijk, en welke peilstokken gebruiken we?
Wij kunnen slechts 15 procent van álle materie zien of aanraken. De overige 85 procent is nooit door de mens waargenomen, daarom noemen we het donkere materie. Drie experts gingen tijdens NEMO Kennislink Live met moderator Desiree Hoving in gesprek over hun onderzoek naar donkere materie.
In ‘We hebben geen idee?!’ behandelen Daniel Whiteson en Jorge Cham de grootste mysteries van het universum. Met grappige plaatjes en mooie vergelijkingen maken ze ingewikkelde natuurkunde toegankelijk, al zul je na afloop van het boek nog wel met vragen blijven zitten.
Strikt genomen weten we niets over buitenaardse beschavingen. Maar aan meningen daarover heeft het nooit ontbroken. Twee astrobiologen komen nu met een vernieuwde formule, die de kans analyseert dat op een planeet zoals de aarde leven ontstaat.
De redactie van Kennislink krijgt regelmatig lezersvragen. Zo vroeg Erik zich af waarin het universum expandeert. De vraag wordt beantwoord door Kennislink-redacteur Roel van der Heijden.
Botsingen tussen moleculen zijn nog altijd een raadsel voor fysici. Een experiment onder leiding van Nijmeegse onderzoekers is in staat het langgezochte licht op de zaak te werpen. Voor het eerst wisten ze een botsing tussen twee moleculen zo te controleren dat ze bestudeerbaar zijn, schrijven...
“Ik wil het graag met jullie hebben over niets.” Met deze woorden begon de Amerikaanse theoretisch natuurkundige en kosmoloog prof. dr. Lawrence Krauss zijn masterclass over het ontstaan van het universum in het KennisCafé in de Balie.
Donkere materie blijft voorlopig in nevelen gehuld. De gevoeligste detector ooit heeft vooralsnog geen overtuigend bewijs gevonden voor de deeltjes die veel natuurkundigen als een goede kandidaat zien voor het mysterieuze spul in ons heelal. Moet men op zoek naar iets anders?
Het moet er zijn, alleen kunnen we het niet zien: de raadselachtige donkere materie en donkere energie in het heelal. Henk Hoekstra is een van de vele kosmologen die dolgraag wil weten waar deze substanties precies uit bestaan. Hij kreeg er een Europese onderzoekssubsidie van 1,3 miljoen euro ...
De Nobelprijs voor de Natuurkunde gaat dit jaar naar drie astronomen die bewezen dat ons heelal versneld uitdijt. De baanbrekende vondst werd gedaan door de afstand van verre supernova’s te bepalen. Het Nobel-comité vond dat ze daarmee een grotendeels onbekend deel van het universum bloo...
Voor de derde keer heeft een experiment aanwijzingen gevonden voor deeltjes die de mysterieuze donkere materie zouden vormen, het onzichtbare spul waarmee het overgrote deel van ons heelal is gevuld. Mysterie opgelost, zou je denken. Nee hoor, integendeel.
Ook in de ruimte kunnen astronomen weer rustig ademhalen. Met dank aan de Europese ruimtetelescoop Herschel. Die heeft na lang zoeken voor het eerst zuurstofmoleculen gevonden in het heelal.
Antimaterie is bijzonder boeiend, maar doorgaans erg moeilijk te vangen. De antideeltjes bestaan in hun natuurlijke toestand maar een fractie van een seconde. Wetenschappers bij CERN in Zwitserland slagen er nu in een groepje antiatomen een kwartier lang op te slaan. Lang genoeg om eraan te me...
In het fundamenteel wetenschappelijk onderzoek is behalve kennis en inzicht ook schoonheid te vinden. Dat laat de tentoonstelling “Schoonheid in de wetenschap” in het Museum Boijmans van Beuningen zien. Zo levert astronomisch onderzoek schitterende beelden van het heelal op.
Aan alles komt een einde, zo ook aan het bestaan van de aarde. Maar hoe?
Het meest bekende en dichtstbijzijnde hemellichaam vanaf de aarde is de maan. Hij is eenvoudig te bestuderen, en mensen zijn er zelfs al geweest! Toch is er nog geen sluitend antwoord op wat misschien wel de eenvoudigste vraag lijkt: hoe komt de maan daar? De theorieën lopen uiteen van een doo...
Stel dat het toch een keer misgaat. Over vijf miljard is de aarde onbewoonbaar omdat de zon is opgebrand, of er slaat een object in waardoor een stofwolk ons van het licht afschermt. Misschien raakt de aarde wel gewoon vol. Waar kunnen we dan heen? Zouden we op de maan kunnen wonen, of op Mars...
Fritz Zwicky moet in 1933 hebben gedacht dat hij een hele grote rekenfout had gemaakt. Hij mat de snelheden van een aantal sterrenstelsels, en vond dat ze veel sneller gingen dan voorheen gedacht. Zo snel, dat er vijftig keer zoveel massa nodig is dan hij kon zien om de zwaartekracht op te lev...
Zo’n honderd jaar geleden zag het heelal er een stuk simpeler uit dan nu. Het was een oneindig grote leegte, waarin her en der verspreid sterrenstelsels voorkomen. Maar dankzij moderne telescopen en de relativiteitstheorie van Einstein weten we nu dat het niet zo eenvoudig is. De afstand tusse...
Eén van de meest mysterieuze processen in het heelal is stergeboorte. We hebben talloze stofwolken in de ruimte gevonden die we kunnen aanwijzen als ‘kraamkamers van het heelal’, regio’s waar heel veel jonge sterren ontstaan. Maar hoe gaat dat precies? Wat voor zetje heeft het sterrenstof nodi...
Wie naar de sterren kijkt, kijkt terug in de tijd. Het licht van verre sterrenstelsels is miljoenen of zelfs miljarden jaren op weg naar ons, en het plaatje dat wij zien is eigenlijk een oeroude impressie van een object dat misschien niet meer bestaat. Als je ver genoeg terug kijkt, dan zou je...
Als het heelal uitdijt, waarin dijt het dan uit? Hoe oud is het heelal eigenlijk? En hoe weten we zo zeker dat er een oerknal was? Deze week bij de Universiteit van Nederland een week lang colleges van prof. dr. Ralph Wijers, directeur van het Amsterdamse Sterrenkundig Instituut Anton Pannekoe...
Het ontstaan van leven is moeilijk te begrijpen, er is immers geen mens bij aanwezig geweest. De wetenschap probeert uit te zoeken of bouwstenen van leven op de aarde zelf of elders in het heelal zijn gevormd.
Sterrenkundigen van de universiteit van Hawaï zeggen direct bewijs te hebben gevonden voor het bestaan van de zogeheten donkere energie. Donkere energie is de naam die gegeven is aan de mysterieuze kracht die het heelal – tegen de zwaartekracht in – versneld doet uitdijen.
Een internationaal team van sterrenkundigen heeft met behulp van de grote radiotelescoop van Green Bank het bestaan van acht nieuwe organische moleculen in de interstellaire ruimte aangetoond.
Over het heelal is één ding met zekerheid bekend: het bestaat voornamelijk uit raadsels. Er moet bijvoorbeeld veel meer materie zijn dan de standaardtheorie voorspelt, maar niemand weet uit wat voor deeltjes die bestaat. Kosmologen slaan elkaar om de oren met nieuwe theorieën.
De ‘diepste’ foto’s van het heelal geven de grens aan van het universum en zeggen iets over het ontstaan ervan. Mis, zeggen critici, er moeten verderop ook sterren zijn.
Iedereen heeft tijdens een heldere sterrenavond wel eens een blik omhoog geworpen, en daarbij een van de belangrijkste eigenschappen van het heelal ontdekt: het is leeg, donker en zo op het oog vrijwel onveranderlijk. Maar helemaal leeg, donker en onveranderlijk is het heelal nu ook weer niet....