Kristel Doreleijers
Faces of Science

Kristel Doreleijers

Taalwetenschapper, TU en MI

  • email
  • x
  • linkedin

"Het begrijpen van taalvariatie en taalverandering gaat in essentie ook over het begrijpen van mens én maatschappij."


Wie:
Kristel Doreleijers

Wat:
Taalwetenschapper

Waar:
Tilburg University en Meertens Instituut

Studie:
Nederlandse taal en cultuur (BA), Neerlandistiek (MA), Meertaligheid en Taalverwerving (MA), allemaal aan de Universiteit Utrecht.

Promotie gaat over:
Taalvariatie en -verandering in de aanduiding van woordgeslacht in het Nederlands en de dialecten van Noord-Brabant.

Ik koos dit vakgebied omdat:
Ik haal veel plezier uit het bestuderen ván taal, het schrijven en spreken óver taal en het creatief omgaan mét taal.

Geboren:
17 juni 1993 in Veldhoven

Leukste aan wetenschapper zijn:
Dat ik dingen ontdek die nog niemand weet. Daardoor voeg ik echt iets toe aan kennis over de wereld. Taal is een heel alledaags fenomeen, maar slechts weinig mensen staan erbij stil hoe bijzonder taal eigenlijk is. Pas tijdens mijn studie Nederlands kwam ik erachter dat je taal niet vanzelfsprekend moet vinden. Door taal vanuit verschillende perspectieven te bestuderen ontdek je de enorme systematiek en ook de sociale en culturele lading die erachter zit. Daar verras en boei je mensen echt mee. Ik vind het heel fijn als inzichten ook écht de samenleving bereiken, en dat bijvoorbeeld het onderwijs en taalbeleid ervan kunnen profiteren.

Meest bijzondere moment als wetenschapper:
Eigenlijk ervaar ik bijna elke dag wel zo’n moment. De ene keer groot (een publicatie of een media-optreden), de andere keer klein (een nieuw inzicht, een boeiend artikel, een interessante taaluiting of een leuke reactie op mijn onderzoek). Al die momenten samen maken wetenschap bijzonder: je beseft dat je bezig bent met onderzoek dat nog niet eerder door iemand (exact op die manier) is gedaan en dat je met het werk dat je doet bijdraagt aan meer kennis over jouw onderwerp.

Moeilijkste aan wetenschapper zijn:
Je hebt soms wel veel geduld nodig. Het kan lang duren voordat je resultaat ziet van je werk. Bijvoorbeeld doordat je moet wachten op goedkeuring van een ethische commissie om te starten met een onderzoek, omdat onvoorziene omstandigheden (zoals corona) veldwerk bemoeilijken, of omdat het nu eenmaal lang duurt voordat een artikel wordt gepubliceerd (daar komt intensieve peer-review bij kijken). Als je enthousiast bent over je onderzoek wil je graag zo snel mogelijk je inzichten met de wereld delen. Het schrijven van blogs is daarvoor wel een goede manier: die zijn laagdrempelig en bieden je de kans om tijdens het onderzoeksproces al te vertellen over waar je mee bezig bent.

Hobby’s:
zwemmen en mode

Wat hoop je met bloggen voor Faces of Science te bereiken:
Ik wil jongeren graag laten zien waarom het zo leuk en interessant is om taal te (be)studeren. Als je eindexamen doet voor het schoolvak Nederlands dan verwacht je misschien dat je bij de studie Nederlands of Taalwetenschappen ook alleen maar bezig bent met het begrijpen en verklaren van moeilijke teksten. Maar er is zoveel meer, en met die onderzoekswereld (of toch een deel daarvan) wil ik taalliefhebbers laten kennismaken. Bovendien is bloggen een manier om ook creatief met taal bezig te zijn naast het onderzoek.

Wie is je grote voorbeeld?:
Ik heb niet echt een groot voorbeeld of een idool. Al geniet ik natuurlijk wel van mooie prestaties, van sport tot wetenschap.

Wat wilde je worden toen je 7 was:
Topzwemster. Ik heb tot mijn 23e heel fanatiek gezwommen.

En toen je 17 was:
Ook nog steeds topzwemster. Toen ik 18 was verbeterde ik het Nederlands record 18-jarigen op de 200 meter schoolslag, en twee jaar later werd ik Nederlands kampioene op die afstand. Helaas werd ik daarna herhaaldelijk geveld door een vervelende blessure, en daardoor besloot ik me te richten op mijn studie.

Leukste reactie op je onderzoek:
Ik kreeg heel leuke reacties op mijn live optredens op televisie en radio. Het is superfijn om te horen dat mensen met plezier luisterden. Ze geven bijvoorbeeld aan dat ze meer leerden over taal of dat ze zijn gerustgesteld over taalverandering. Mijn belangrijkste doelstellingen van wetenschapscommunicatie zijn mensen enthousiasmeren en informeren, en als die twee samen gaan is dat heel mooi. Soms vind ik heel negatieve reacties trouwens ook interessant, bijvoorbeeld van mensen die van mening zijn dat elke vorm van taalverandering een teken is van taalverloedering. De stelligheid waarmee zij soms uit de hoek komen verbaast me. Maar ik word er ook nieuwsgierig van: hoe komt het dat mensen zo emotioneel reageren op taal? Reacties leiden nogal eens tot nieuwe inzichten of onderzoeksvragen.


Ik en de media

Bestaat er wel slecht Nederlands? Mijn optreden bij de “Universiteit van Nederland”:

Interview in NRC over mijn promotieonderzoek op 28 augustus 2022

Optreden bij NPO Radio 1 op 18 augustus 2022 (rond minuut 20)

Eindhovens Dagblad

‘Alleen in de film Hemelrijken bestellen ze in Eindhoven patat: social media ontploft over dialectblunders.’ Telefonisch interview met het Eindhovens Dagblad, 16 januari 2020

NWO

Paradox: Brabantse dialecten vervagen en versterken. NWO.nl Cases, 13 mei 2020

Interview bij Fris! op NPO Radio 1

Live te gast bij Fris! op NPO Radio 1, ‘Het Gaelic moet weer populair worden onder jongeren’, 5 juli 2020

Talkshow KRAAK op Omroep Brabant

Live te gast bij talkshow KRAAK op Omroep Brabant, 2 mei 2021

Interview bij De Taalstaat op NPO Radio 1

Live te gast bij De Taalstaat op NPO Radio 1, 22 mei 2021

Interview Univers Online

13 vragen aan Kristel Doreleijers: ‘De ambitie die ik voor zwemmen had, heb ik nu voor onderzoek doen’, Univers Online, 28 maart 2022

De taaltrots kwam te laat in Brabant, dus zeg maar houdoe tegen dialect: ‘Zelfs de zachte g is niet veilig’

Alle publicaties van Kristel Doreleijers