waarom willen we zo graag bij de zee zijn

Het aftellen is begonnen. Ik vertrek bijna naar de parel van de Indische Oceaan: Sri Lanka. Eerst twee weken rondtrekken om uiteindelijk te relaxen op het strand. Dat is ook gelijk het toeristische deel van de reis want zon, zee en strand blijven populair. Maar hoe komt dat eigenlijk?

1 maart 2016

Aantrekkingskracht

Sea View Hotel, Villa Sea View en Sea View Inn: zomaar wat hotelnamen die ik vind tijdens mijn zoektocht naar mooie slaapplekken in Sri Lanka. Misschien niet de meest originele namen, maar wel slim. Ik klik daar toch wat sneller op. En ik niet alleen. We betalen graag wat extra om vanuit onze hotelkamer naar de zee te kunnen staren. Uitzicht op zee. Dat is onze droom.

Relaxen na een lange werkdag op het strand van Texel
privearchief Nikki Dijkstra

Hoe komt het eigenlijk dat de zee zo’n grote aantrekkingskracht heeft? Dat vroeg Wallace J. Nichols, een enthousiaste mariene bioloog, zich ook al een tijd af. Toch leerde hij al snel om deze vraag niet te stellen. Als wetenschapper moet je namelijk niet te veel met emoties bezig zijn. “Keep that fuzzy stuff out of your mind, young man” is dan ook de reactie die hij kreeg toen hij probeerde een beetje emotie in zijn proefschrift te stoppen. Verboden terrein dus.

Blue Mind

Jaren later kreeg hij het toch voor elkaar om met een groep zeeonderzoekers, communicatiewetenschappers, natuurbeschermers en neurobiologen eindelijk deze vraag te onderzoeken. Er verscheen zelfs een boek: Blue Mind: The Surprising Science That Shows How Being Near, In, or Under Water Can Make You Happier, Healthier, More Connected, and Better at What You Do. De titel zegt het al. Een boek vol positieve verhalen over de zee.

Naast het schrijven vertelt hij ook graag over deze Blue Mind-visie. Zijn presentaties zitten vol mooie quotes en verhalen. Je wilt gelijk je jas aantrekken voor een stevige strandwandeling. Hij praat erg makkelijk. Dat is ook te zien in het onderstaande Engelstalige filmpje.

Tja, dit is toch andere koek dan de soms wat saaie wetenschapspresentaties. Toch mis ik de echte achtergrond achter zijn beweringen. Wat gebeurt er nou precies in de hersenen als we aan het strand liggen? Maar ach, de meeste mensen zitten daar misschien helemaal niet op te wachten. Ze willen vooral worden geïnspireerd. Hij drijft dan ook de spot met mensen als ik. “Moet ik jullie de citaten sturen?”, zegt hij tijdens de presentatie. Het publiek lacht en applaudisseert.

Feelgood-cocktail aan zee

Toch kan ik het niet laten om op zoek te gaan naar de achterliggende literatuur. En dat blijken best leuke onderzoeken te zijn. Zo blijk je minder van het stresshormon cortisol aan te maken als je in het water ligt (dit kan dus ook gelijk mijn liefde voor het bad verklaren!).

Verder kan het kijken naar water al zorgen voor het vrijkomen van een hele reeks feel good stoffen zoals serotonine en dopamine. Zo ontstaat er dus een feestje in de hersenen.

Genieten van een feelgood-cocktail aan zee op Sri Lanka
Iris Liu via Flickr

Natuurlijk, deze combinatie van hersenwetenschap en waterbeleving staat nog in de kinderschoenen. Wallace J. Nichols zegt dat zelf ook. Er moet nog heel wat gebeuren. Maar voor nu neem ik genoegen met deze nieuwe kennis. En ga ik in Sri Lanka van deze feelgood-cocktail genieten. Proost!