Naar de content

Zonder handen werken in de ruimte

Studenten testen hersengestuurd systeem tijdens paraboolvlucht

Novespace/CNES/DLR/ESA

Vier studenten testen deze week tijdens een paraboolvlucht of astronauten in een ruimteschip zouden kunnen werken door niet hun handen, maar alleen hun hersenen te gebruiken. De Nederlandse studenten zijn een van de eersten die onderzoeken of hersengestuurd computeren mogelijk is in gewichtsloze toestand.

Hersengestuurd computeren wordt al gebruikt door mensen met een verlamming, zoals bij de ziekte ALS. Zo’n systeem waarmee je met je hersenactiviteit een computer, tablet of robot kan aansturen, heet een brein-computer-interface (BCI). Patiënten met ALS kunnen met BCI bijvoorbeeld communiceren of een kunstarm bewegen. Of deze techniek ook toegepast kan worden in de ruimtevaart is nog onbekend.

Aliens verslaan

Om dit te onderzoeken hebben vier masterstudenten Cognitieve Neurowetenschappen uit Leiden, Utrecht en Nijmegen een computerspel ontwikkeld dat gespeeld wordt met hersensignalen. In het spel moet de speler met een raket aliens verslaan in de ruimte. Drie proefpersonen hebben de afgelopen maanden in het laboratorium hard geoefend. Door te denken aan bewegingen in hun linker- of rechterhand kunnen ze van links naar rechts bewegen met de raket en de aliens neerschieten. Deze week mogen de proefpersonen in Bordeaux laten zien hoe dit ze in gewichtsloze toestand afgaat.

Het Brainfly team laat hun proefpersoon oefenen met de BCI.

 Brainfly team / Radboud Universiteit

Paraboolvlucht

De studenten doen mee aan het “Fly Your Thesis”-project van de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA. Hun team Brainfly is door de ESA uitgekozen om voor hun masterscriptie onderzoek uit te voeren tijdens drie paraboolvluchten in Bordeaux. In een paraboolvlucht wordt gewichtsloosheid ervaren door ongeveer 30 keer een vrije val van 20 seconden te maken. Geen van de studenten heeft eerder een paraboolvlucht gemaakt, dus de zenuwen zijn aanwezig. “Het is een hele rare, stressvolle situatie die je je gewoon niet kunt voorstellen, of waar je aan kunt wennen”, vindt student Anouck Schippers van de Universiteit Utrecht.

Op dit moment treffen de studenten de laatste voorbereidingen. “Deze week hadden we heel veel checks en keuringen om te zorgen dat alles veilig is en goed gaat verlopen”, vertelt Schippers. Als alles goed verloopt zijn de studenten en proefpersonen op 5, 6 en 7 december in de lucht te vinden. Na afloop gaan ze bekijken of de proefpersonen aliens even goed kunnen verslaan in gewichtsloze toestand als in het laboratorium.

Werken met je hersenen

Het werk van een astronaut kan door BCI makkelijker en veiliger worden. Nu werken ze veelal met dikke handschoenen in kleine ruimtes, wat bewegen lastig maakt. “Wij hopen astronauten een extra middel te geven om hun taken uit te voeren tijdens hun missies, waarbij ze alleen hun hersenen hoeven te gebruiken”, aldus de studenten.

Dit artikel is geschreven door een student van de master Science Communication aan de Vrije Universiteit. Onze redacteur Anne van Kessel heeft de studenten begeleid bij het schrijven van een nieuwsbericht.

ReactiesReageer