Naar de content

Vijf digitale technieken die de zorg ontlasten

Pixabay

De werkdruk in de zorg is de afgelopen jaren flink toegenomen. Mogelijk biedt technologie de oplossing. Op 4 november vertelde medisch bioloog Martijn de Groot in De Studio van NEMO over verschillende toepassingen van digitale technologie die nu al een verschil maken in de zorg.

Sinds de invoering van de marktwerking binnen de zorg in 2006 spenderen zorgverleners gemiddeld 40 procent van hun tijd aan administratieve taken. Hierdoor blijft er minder tijd over voor de patiënten, wat resulteert in een grotere vraag naar personeel. Waar in de jaren zeventig een op de twaalf mensen werkzaam was in de zorg, is dat tegenwoordig al een op de zeven. En als we de huidige kwaliteit van de zorg willen behouden, zal in de toekomst misschien zelfs een op de drie mensen in de zorg moeten werken. Volgens Martijn de Groot, medisch bioloog aan de Radboud Universiteit, kan digitale technologie een oplossing bieden voor dit probleem.

De Groot is gefascineerd door de wisselwerking tussen mens en techniek, in het bijzonder als het gaat om de gezondheidszorg. Hij is tevens hoofd van Radboudumc Health Innovation Labs, dat zich richt op de ontwikkeling van persoonsgerichte, duurzame en betaalbare zorg. Tijdens een lezing in De Studio van NEMO gaf hij onlangs een aantal voorbeelden van digitale technologie die de zorg kunnen ontlasten.

1. Apps om een diagnose te stellen

Er zijn verschillende algoritmes ontwikkeld waarmee je snel en veilig zelf een diagnose kan stellen, zo vertelde De Groot. Een voorbeeld hiervan is de app Babychecker, waarmee snel en gemakkelijk bepaald kan worden of er sprake is van een risicovolle zwangerschap. De app is ontwikkeld vanuit de gedachte dat een zwangerschap van een meerling of een stuitligging in ontwikkelingslanden vaak gevaarlijk is voor zowel moeder als kind. Zeker als het dichtstbijzijnde ziekenhuis drie uur rijden is. Daarnaast krijgen aanstaande moeders niet standaard een echo, waardoor ze ook niet weten of ze bijvoorbeeld een tweeling krijgen. “Voor Babychecker is een algoritme ontwikkeld waarbij je alleen maar de echokop in de smartphone hoeft te pluggen.” Vervolgens beweeg je de telefoon drie keer van boven naar beneden en drie keer van links naar rechts over de buik – dat is het, de echo is gemaakt. “Geweldige triage, iedereen kan het doen!”

2. Zorg op afstand

Een andere innovatie is zorg op afstand. Een voorbeeld hiervan is een app waarmee je een foto meteen kan delen met de zorgverlener. “Wij zijn nu zelf bezig met een applicatie om wonden te beoordelen,” aldus De Groot. Na een operatie mag je vaak al na een paar dagen weer naar huis. Je moet dan wel na een paar weken terugkomen om de heling van de wond te laten beoordelen. Meestal ziet de arts in één oogopslag hoe het ermee gaat, maar als patiënt ben je zo een halve dag kwijt aan het ziekenhuisbezoek. Via de app deel je eenvoudig een foto van de wond met de zorgverlener, die de wond dan meteen kan beoordelen. Volgens De Groot is de stip op de horizon dat die foto wordt beoordeeld door AI. “De AI zegt vervolgens: ‘die wond heelt fantastisch, je hoeft niet te komen’ of ‘die wond is verschrikkelijk, spring onmiddellijk in de auto.’ Daar werken we nu naartoe.”

3. Draagbare technologie

Ook draagbare technologie wordt steeds meer gebruikt binnen de zorg. Denk bijvoorbeeld aan polsbandjes die constant lichaamsfuncties zoals bloeddruk, hartslag en temperatuur in de gaten houden. “Als je op de Intensive Care (IC) ligt, worden deze functies constant gemonitord met verschillende machines. Maar op het moment dat je naar een andere afdeling gaat, worden die lichaamsfuncties nog maar drie keer per dag handmatig gemeten.” Het komt wel eens voor dat een patiënt tussen die metingen door zo sterk achteruitgaat dat hij toch weer naar de IC moet. Met behulp van draagbare technologie kunnen alle patiënten constant in de gaten worden gehouden: je ziet het dus meteen als iemand achteruitgaat. “Het is niet alleen handig in verband met IC-planning, maar ook tijdens corona was dit een godsgeschenk. Het scheelt veel tijd en afval als je een patiënt van een afstandje kan monitoren.”

Eerder dit jaar besprak NEMO Kennislink in dit artikel de toename van e-health door de coronacrisis. Daarnaast zetten we de voor- en nadelen van digitale gezondheidszorg op een rij. Je leest het hier.

De zorg maakt al handig gebruik van robots. Dit is bijvoorbeeld de Da Vinci-robot, die helpt bij ingewikkelde operaties. Links zie je de instrumenten waarmee de operatie wordt uitgevoerd, rechts kan de chirurg het apparaat bedienen.

Cmglee, wikimedia commons, CC BY-SA 3.0

4. Robots in de zorg

Op dit moment worden er al robots gebruikt in de zorg, zo vertelt De Groot. “Chirurgen bedienen bijvoorbeeld met een joystick de geavanceerde robot Da Vinci.” Niet alleen werkt deze robots met enorme precisie onder elke hoek, maar ze kunnen ook van een afstand bediend worden. Een Nederlandse chirurg kan zo operaties over de hele wereld uitvoeren, gewoon vanuit zijn of haar eigen ziekenhuis. Andere robots springen bij in de apotheek. De apotheker typt een recept in, waarna de robot de juiste medicatie uit het magazijn haalt en er een etiket opplakt. Deze toepassing lijkt misschien wat minder spannend, maar het scheelt de apotheker wel heel veel tijd.

5. Kunstmatige intelligentie

Steeds meer vormen van zorg maken gebruik van kunstmatige intelligentie. In 2018 waren er al bots die zelfstandig de telefoon beantwoordden. De Groot ziet hier ook toepassingen voor in de zorg. “Ik stel mij bijvoorbeeld een zelfstandige fysiotherapeut voor die net bezig is met de behandeling van een patiënt als de telefoon gaat. Dan kan het heel handig zijn als de telefoon zelf een afspraak kan inplannen.” Sommige bots bestaan alleen uit een stem, maar er zijn nu ook steeds meer bots die ook op een scherm te zien zijn. Deze bots letten niet alleen op wat je zegt, maar ook op je gezichtsuitdrukking of de manier waarop je beweegt. Het doel is om een heel natuurlijke, menselijke interactie te hebben. Deze techniek staat nog in de kinderschoenen, maar misschien is dit wel de zorg van de toekomst, aldus De Groot.

Poll
Poll

Hoe ziet de ziekenhuiszorg er volgens jou over 200 jaar uit?

Luister hier naar de volledige lezing van Martijn de Groot over digitale technologie in de gezondheidszorg.

ReactiesReageer