Verdamping als groene energiebron

Verdamping is niet alleen een duurzame energiebron, het is ook een bron die makkelijk te reguleren is. Dit in tegenstelling tot zonne- en windenergie, waarbij we zijn overgeleverd aan de grillen van de natuur. Op bewolkte en windstille dagen moet je dan misschien blijven terugvallen op fossiele energiebronnen, zoals gas.

Regelbare verdampingsinstallaties zijn daarom de perfecte aanvulling, schrijven wetenschappers van de Columbia universiteit in New York. Bovendien kunnen ze overmatige verdamping in droge gebieden tegengaan. Ze publiceren hun bevindingen deze week in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications. Hebben we deze energiebron jarenlang over het hoofd gezien?

Verdampingsgenerator

In feite is verdampingsenergie een soort zonne-energie: de zon verwarmt water dat verdampt en weer afkoelt. In hun artikel stellen de onderzoekers dat verdamping wereldwijd goed is voor een gemiddelde energiepotentie van 80 watt per vierkante meter. Daaruit zou ongeveer 10 watt per vierkante meter te ‘oogsten’ zijn (genoeg voor een flinke ledlamp), ook op momenten dat de zon niet schijnt, want water slaat de zonnewarmte op. De beschikbare energie is overigens afhankelijk van weerfactoren zoals temperatuur, relatieve luchtvochtigheid en wind.

Het karretje was geen snelheidsmonster en ook de ‘generator’ produceerde geen grote hoeveelheid elektriciteit. Maar de onderzoekers lieten ermee zien dat het in ieder geval mógelijk is om energie te winnen uit verdamping. Nu, twee jaar later, berekenen ze het potentieel van deze energiebron, en die blijkt groot te zijn. Bijkomstig voordeel van een verdampingsinstallatie is volgens de onderzoekers het feit dat het de verdampingssnelheid van het oppervlaktewater kan vertragen. In warme en droge regio’s is dat een zegen.

Niet efficiënt

Het is echter de vraag of het allemaal zo’n vaart loopt. Het onderzoek gaat uit van de situatie waarin een groot deel van de verdampingsenergie van vrijwel álle meren in de VS wordt geoogst. Praktisch lijkt dat onmogelijk. Het bedekken van al dat oppervlaktewater zal nogal een aanslag zijn op de natuur en op menselijke activiteiten, zoals transport en pleziervaart. Verder is het onwaarschijnlijk dat dergelijke installaties honderd procent efficiënt zijn.

Neem het feit dat drijvende installaties de opname van zonlicht juist blokkeren. Desgevraagd beaamt hoofdonderzoeker Ozgur Sahin dit risico. “Als de installaties zonlicht reflecteren dan zou dat de efficiëntie inderdaad verlagen”, schrijft hij per mail. “Maar als het grootste deel van het licht erdoorheen valt dan is het geen probleem. Je kunt er rekening mee houden in het ontwerp door de stroken bewegend materiaal verticaal te plaatsen.”