Naar de content

Studenten ontwerpen naald die zichzelf terugtrekt

Freddy Schinkel / Willem Kolff Stichting

Misprikken is een belangrijk probleem bij dialyse. Het kan leiden tot complicaties zoals een onderhuidse bloeding of infectie. Een studententeam van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) komt met een mogelijke oplossing: een naald die zich na het aanprikken automatisch terugtrekt.

In oktober wonnen Leidse studenten met hun idee van een automatisch terugtrekkende naald de finale van Battle of the Universities, een wedstrijd met als doel jonge wetenschappers uit te dagen om met vernieuwende oplossingen te komen voor de behandeling van nierziekten. De studenten krijgen een prijs van 7500 euro om hun concept verder te ontwikkelen.

Standaard dialysenaald (links) naast de automatisch terugtrekkende naald (rechts).

 Freddy Schinkel / Willem Kolff Stichting

Angst voor prikken

Zij presenteerden hun idee tijdens het jubileumsymposium van de Nierstichting en de Willem Kolff Stichting, aan een jury bestaande uit vooraanstaande wetenschappers op het gebied van nierziekten. NEMO Kennislink was erbij.

Om het probleem van misprikken in kaart te brengen, interviewden de studenten vijftien verpleegkundigen en vierentwintig dialysepatiënten. Van de verpleegkundigen vertelden er zeven weleens mis te prikken bij het aansluiten op dialyse. Zestien patiënten verklaarden dat er bij het aansluiten soms door een bloedvat heen was geprikt.

Voor patiënten is misprikken pijnlijk. Bovendien ontstaat vaak een onderhuidse bloeding en soms ook een infectie. Daardoor is de vaattoegang meestal tijdelijk onbruikbaar. Af en toe kan de vaattoegang na misprikken helemaal niet meer gebruikt worden. Zowel bij patiënten als bij verpleegkundigen kan er na misprikken bovendien angst ontstaan voor de volgende keer aanprikken.

Twee millimeter

Om dit probleem op te lossen bedachten de studenten een naald die zichzelf terugtrekt zodra hij in contact komt met bloed. Het aanprikken gaat hetzelfde als met een gewone naald. Op het moment dat er, via een gaatje aan de zijkant van de naald, bloed naar binnen stroomt, schiet er een veertje los en trekt de naald zich automatisch terug in de schacht. In het bloedvat blijft een stomp, ijzeren staafje achter waardoor het mogelijk is om ook gewoon te dialyseren.

Teamcaptain Wouter Geelhoud legt uit hoe het systeem werkt. Via gaatjes (hier weergegeven als streepjes) aan de zijkanten van de naald stroomt bloed naar binnen. Op het moment dat bloed het membraan in het midden van het buisje bereikt, scheurt deze en schiet het veersysteem los waardoor de naald zich automatisch terugtrekt.

 Freddy Schinkel / Willem Kolff Stichting

De studenten testten hun automatisch terugtrekkende naald op een siliconen slangetje met vloeistof. Steeds als de naald ongeveer twee millimeter door de wand heen was, trok de punt van de naald zichzelf terug. Het systeem zorgt ervoor dat de naald ver genoeg het bloedvat in gaat, maar niet zo ver dat hij ook door de tegenoverliggende vaatwand heen prikt.

Prangende vragen

De naald is inmiddels ook getest op bloedvaten van overleden proefdieren en de studenten hebben patent aangevraagd op hun idee. Hun geldprijs willen ze gebruiken om hun vinding verder te ontwikkelen, bijvoorbeeld door nieuwe prototypen te bouwen. De jury had na afloop van de presentatie namelijk nog wat prangende vragen over de veiligheid. Wat gebeurt er bijvoorbeeld als het veersysteem niet goed werkt en daardoor te vroeg los schiet of juist helemaal niet los schiet?

De jury roemt het idee van de Leidse studenten vanwege zijn eenvoud en vanwege het feit dat er al goede stappen zijn gezet richting concrete toepassing. Ook patiënten zien een naald die zichzelf terugtrekt blijkbaar wel zitten. Zij riepen het LUMC-team tijdens de wetenschapsdag voor nierpatiënten massaal uit tot winnaar van de Battle of the Universities.

ReactiesReageer