Persoonlijke zoektocht rond vaccineren

In het openingsbeeld van Family Shots brengt de Duitse documentairemaker David Sieveking met zijn vrouw Jessica en dochtertje Zaria een bezoek aan de dokter. Papa David laat zich die dag hervaccineren, in de hoop dat peuter Zaria zijn voorbeeld zal volgen. Zaria weigert. Na deze opening maakt de documentaire een sprong terug in de tijd, naar het moment dat moeder Jessica zwanger was.

Heftige periode

De zwangerschap verloopt voorspoedig, tot het moment dat de arts tijdens een controle in het ziekenhuis voorstelt om Jessica opnieuw te vaccineren tegen tetanus en difterie. Dit is nodig om te voorkomen dat de baby tijdens de geboorte besmet raakt met deze ernstige ziekten. Jessica twijfelt, maar laat zich toch vaccineren. Niet lang daarna krijgt ze buikgriep en komen er weeën op gang. Jessica is wekenlang aan bed gekluisterd en leeft met de voortdurende angst om haar ongeboren kind te verliezen. In deze periode raakt ze ervan overtuigd dat aluminiumzouten in vaccins voor haar klachten hebben gezorgd.

Door de manier waarop David deze heftige periode in beeld heeft gebracht, krijg je als kijker sympathie voor het standpunt van Jessica. Het gaat immers om haar ervaring, die ook nog onderschreven wordt door de verloskundige: ‘Vaccineren van zwangeren is niet nodig. Ik en mijn collega’s hebben nog nooit een geval van neonatale tetanus gezien. Als je er gevoelig voor bent, kun je op een vaccin reageren met weeën’.

Verwarrend

Het verhaal wordt toch wat verwarrend als antropoloog en arts Peter Aaby aan het woord komt over de niet-specifieke effecten van sommige vaccins. Hij stelt dat geïnactiveerde vaccins soms meer kwaad doen dan goed. Ze beschermen wel tegen de ziekte waarvoor ze bedoeld zijn, maar maken de ontvanger gevoeliger voor andere infecties. Dit wordt in de documentaire gebracht als een feit, maar het bewijs voor deze stelling is niet overtuigend. Veel studies die niet-specifieke effecten aantonen zijn gedaan in Afrika, waar sterfte sowieso vaak voorkomt. Er zijn geen data die een toename in sterfte direct kunnen koppelen aan vaccinatie en er zijn ook studies die laten zien dat de totale sterfte juist afneemt na vaccinatie. De WHO stelt op haar website dat ‘er niet-specifieke effecten zouden kunnen zijn’, maar dat er vooralsnog geen reden is om vaccinatieschema’s aan te passen.

Vader David is onder de indruk van de resultaten van Aaby en gaat in dit geval niet verder op onderzoek uit. Tenminste, niet met de camera erbij. En dat is jammer, want je lijkt daardoor een stukje van zijn zoektocht te missen. David blijft namelijk wel overtuigd van het nut van vaccineren. Krijgt Zaria uiteindelijk haar prikjes? Dat blijft tot het einde spannend.