Naar de content

Ontsteking van de bloedvaten

Een close-up van een eicel die via een naald kunstmatig bevrucht wordt.
Een close-up van een eicel die via een naald kunstmatig bevrucht wordt.
Shutterstock

Vasculitis is een ontsteking van de bloedvaten waarbij de witte bloedcellen de bloedvatwand aantasten. De behandeling is afhankelijk van het type vasculitis en bestaat voornamelijk uit onderdrukking van de ontsteking met afweeronderdrukkende middelen.

30 september 2018

Vasculitis is een ontsteking van de bloedvaten waarbij de witte bloedcellen de bloedvatwand aantasten. Deze auto-immuunziekte geeft in het begin algemene klachten zoals koorts, gewichtsverlies, spierpijn, gewrichtspijn en nachtzweten. De verdere symptomen zijn afhankelijk van de aangedane organen. Meestal is de oorzaak niet bekend zoals in het geval van primaire vasculitis.

Vasculitis kan ook veroorzaakt worden door een infectie, medicijnen of als complicatie voorkomen bij een ontstekingsziekte zoals reuma (secundaire vasculitis). Er bestaan meerdere karakteristieke ziektebeelden die zijn gebaseerd op vasculitis. Deze worden meestal ingedeeld op basis van de grootte van de ontstoken bloedvaten namelijk: klein, middelgroot en grote bloedvaten-vasculitis.

Door de ontsteking verliest de bloedvatwand zijn structuur. Dit kan leiden tot een bloedvat­vernauwing waardoor stroomafwaarts een zuurstoftekort (weefsel-ischemie) ontstaat en mogelijk weefsel afsterft (infarct) in het aangedane orgaan. Ook kan een bloeding optreden door verzwakking van de bloedvatwand. Om te bepalen of er sprake is van vasculitis wordt een stukje weefsel weggenomen (biopsie) en meestal een röntgenonderzoek verricht. Ook kan de aanwezigheid van auto-anti­stoffen in het bloed gericht tegen de eigen witte bloedcellen (de ANCA-test) wijzen op vasculitis.

De behandeling is afhankelijk van het type vasculitis en bestaat voornamelijk uit onderdrukking van de ontsteking met afweeronderdrukkende middelen, zoals corticosteroïden (prednison), chemotherapeutica en de nieuwere biologicals zoals bijvoorbeeld rituximab en tocilizumab die respectievelijk B-cellen onderdrukken of de werking van interleukine-6 blokkeren. Door de ontwikkeling van vele nieuwe biologicals en andere medicijnen met een specifiek aangrijpingspunt in het afweersysteem, zullen er in de toekomst waarschijnlijk nieuwe meer gerichte behandelingen komen.

Auto-inflammatoire en auto-immuunziekten: wat is het verschil?

Afweerziekten kunnen zich uiten als auto-immuunziekten waarbij een deel van het verworven afweersysteem (B-cellen, T-cellen) zich tegen het eigen lichaam keert. Er is een groep ziekten die daarop lijkt, dit zijn de zogenaamde auto-inflammatoire ziekten. Bij deze ziekten wordt niet het verworven deel van de afweer, maar het aangeboren deel van de afweer actief. Het richt zich niet tegen een specifiek deel van het lichaam, maar zorgt wel voor koorts en andere algemene ontstekingsverschijnselen.

Auto-immuunziekten zijn chronisch en gaan dus meestal niet over. Auto-inflammatoire ziekten kunnen langdurig zijn zoals de ziekte van Crohn in de darmen, maar kunnen zich ook openbaren als aanvallen van koorts die in de regel enkele uren tot dagen duren. Dit laatste noemt men het periodieke koortssyndroom.

Dit artikel is een publicatie van Stichting Biowetenschappen en Maatschappij
ReactiesReageer