Naar de content

Moleculen aan de muur

Virtuele tentoonstelling: Leven bouwen met moleculen

A. Ryabchun en N. Katsonis

Wetenschappers zien de prachtigste beelden als ze in het lab structuren bestuderen met een microscoop. In deze virtuele tentoonstelling ervaar je hoe het is om leven na te bootsen met moleculen. Kijk mee met chemici die in het lab allerlei zelf-organiserende structuren creëren en bestuderen met een microscoop.

Soms zoeken moleculen elkaar op, stoten elkaar af, vormen een draad, een netwerk, een bol, een cilinder… Zulke moleculen – die zich verzamelen tot een complexe structuur en elkaar beïnvloeden – noem je een moleculair systeem. 4 miljard jaar geleden organiseerden moleculen zich zelfs zo ver, dat daar uiteindelijk de eerste cel uit is ontstaan. Leven op aarde was een feit.

Als de natuur zoveel orde kan creëren uit chaos, kan dat dan ook in het lab? Kunnen wetenschappers hun moleculaire systeem zo ontwerpen, dat we het levend kunnen noemen? Kunnen ze hun systemen met elkaar laten communiceren? Wat kunnen ze creëren met de organisatorische kunsten van vloeibare kristallen? Deze virtuele tentoonstelling van NEMO Kennislink en Research Center for Functional Molecular Systems biedt je een kijkje over de schouders van Sijbren Otto, Ilja Voets, Ben Feringa, Ghislaine Vantomme, Paul Kouwer en diverse andere chemie-kunstenaars.

Piepklein

Voordat je naar binnen gaat, moet je weten dat alles wat je in deze tentoonstelling te zien krijgt klein is, heel erg klein. Een millimeter kun je met het blote oog nog herkennen. Denk aan de dikte van een cd of de streep van een viltstift. In 1 zo’n millimeter passen 1000 micrometers (µm). De cellen op de beelden in deze tentoonstelling zijn enkele tientallen micrometers groot. In 1 micrometer passen dan weer 1000 nanometers (nm). Eiwitten zijn relatief grote moleculen, wel enkele nanometers groot.

De meeste beelden zijn opnames van een lichtmicroscoop. Soms kwamen andere technologieën van pas, zoals de extreem gedetailleerde elektronenmicroscoop. Dit lees je in de bijschriften onder de foto’s.

Ga mee de virtuele vloer op! Dat kan hieronder (tip: maak de voorstelling fullscreen via het open vierkantje linksboven) of klik hier.

Teksten tentoonstelling: Michelle Wijma

Interactie design: Bertrand Burgers