Meer CO₂, minder voedingsstoffen

Op dit moment hebben één tot twee miljard mensen wereldwijd een tekort aan één of meerdere voedingsstoffen. Vaak gaat het om mensen in kwetsbare gebieden, zoals Afrika, Zuid-Oost Azië en het Midden Oosten, die voor hun voedingsstoffen volledig afhankelijk zijn van tarwe of rijst.

Bijna alle planten, en dus ook voedselgewassen, doen aan fotosynthese. Ze nemen water en CO₂ op en zetten dit via een chemische reactie om in glucose en zuurstof. Op dit moment is CO₂ de beperkende factor voor planten. Zodra ze alle beschikbare CO₂ hebben opgenomen, stoppen ze met groeien. Over een aantal jaar is CO₂ niet langer de beperkende factor. Planten kunnen dan dus langer door blijven groeien, terwijl ze geen voedingsstoffen meer opnemen uit de bodem. Wat je dan krijgt is een hogere, maar minder voedzame, opbrengst.

Meer dierlijk voedsel?

Dat dit mechanisme weleens zou kunnen kloppen, blijkt uit het feit dat het toevoegen van extra CO₂ al veel gedaan wordt in kassen. “In kassen is geen beperking van nutriënten en dus kunnen planten dankzij deze behandeling langer doorgroeien en tegelijkertijd voldoende voedingsstoffen opnemen”, legt Aarts uit. Een oplossing voor het dreigende tekort aan voedingsstoffen ligt dus voor de hand. Is het niet mogelijk nutriënten toe te voegen aan de bodem waar voedselgewassen groeien? “Ja, dat zou je kunnen doen”, reageert Aarts. “Maar dat kost geld en het gaat om gebieden die qua ontwikkeling al aan de onderkant zitten. Ik denk dus niet dat het praktisch haalbaar is.”

Overgaan op een nieuw dieet is een ander alternatief, maar ook hier zitten haken en ogen aan. “IJzer en zink zitten wel in planten, maar het is niet erg makkelijk beschikbaar. Uit dierlijk voedsel kunnen we deze mineralen veel makkelijker opnemen. Mensen met een risico op een tekort aan voedingsstoffen zouden dus meer dierlijk voedsel kunnen eten, maar dat heeft ook consequenties. De productie van dierlijk voedsel laat een grotere voetafdruk na dan de productie van plantaardig voedsel.”