Naar de content

Lui oog aan het werk gezet

Een kind met één afgeplakt oog kleurt in een kleurboek.
Een kind met één afgeplakt oog kleurt in een kleurboek.
Wikimedia Commons by CC0

Na een leeftijd van 8 à 10 jaar is een lui oog niet meer te genezen, zegt de wetenschap. Maar onderzoekers hebben nu een mogelijke therapie ontdekt, die ervoor kan zorgen dat het gezichtsvermogen van volwassenen met een lui oog toch sterk kan verbeteren.

Een kind met een pleister op zijn oog. De pleister heeft een mooie afbeelding van een dinosaurus en het kind is er dan ook erg trots op. Het heeft een lui oog, ook wel amblyopie genoemd. Bij amblyopie ziet het oog er normaal uit, maar het kind kan niet goed zien. Het heeft moeite om scherp te zien en om contrast te zien, oftewel het oog is lui. Als een kind nog jong is kan zijn goede oog afgeplakt worden, zodat zijn luie oog getraind wordt om beter te gaan zien.

Als een lui oog onbehandeld blijft zal het oog niet volledig ontwikkelen, wat kan leiden tot permanent gezichtsverlies. Het wordt nu aangenomen dat behandeling van een lui oog na de leeftijd van 8 à 10 jaar niet meer succesvol kan zijn.

Daar is nu verandering in gekomen. Onderzoekers uit Californië en China hebben een mogelijke therapie gevonden voor een lui oog, die ook bij volwassenen kan werken. Zij rapporteren een verbetering van 70% bij proefpersonen met een leeftijd van gemiddeld 19 jaar met een lui oog. Na een jaar was nog steeds 90% van de verbetering behouden.

23 proefpersonen werden getraind door een computerprogramma met zogenaamde Gabor-afbeeldingen. Dit zijn afbeeldingen gemaakt volgens een ingewikkelde wiskundige formule, bedacht door de natuurkundige Gabor, de uitvinder van het hologram. De afbeeldingen bevatten verschillen in contrast en scherpte. Bij dit onderzoek keek een proefpersoon naar een setje van drie contrasterende donkere en lichte ovalen. De afbeeldingen kwamen op verschillende tijden in beeld op een grijze achtergrond, waarna de proefpersoon moest aangeven wanneer hij de afbeelding zag. Na een gemiddelde van 12 trainingen met zo’n 900 afbeeldingen per training konden de proefpersonen de letter E op een oogkaart veel beter lezen dan voorheen.

De conclusie van het onderzoek is dat de ogen van volwassen nog wel enige plasticiteit bevatten, waardoor ze door training toch kunnen verbeteren. Voor kinderen bestaat de huidige behandeling alleen uit het afplakken van het goede oog. Volgens onderzoeker Lu lijkt de actieve Gabor-training in combinatie met het afplakken de beste oplossing voor kinderen met een lui oog.

Soms kan een lui oog alleen genezen worden door een operatie, maar meestal is het oog helemaal gezond. Lu: “Het probleem zit eigenlijk in de hersenen. Het is een neuraal gebrek”. De onderzoekers willen hun methode nu gaan testen op patiënten in een kliniek in China en misschien een thuis-trainingsprogramma gaan ontwikkelen. Het zou zelfs een officiële geneeskundige behandeling kunnen worden.

Zie ook: