De ontwikkeling van steeds betere meettechnieken en meetapparatuur maakt het mogelijk gassen en deeltjes in onze buitenlucht steeds nauwkeuriger te meten. Zelfs op nanoschaal kunnen tegenwoordig fijnstofdeeltjes worden gemeten. Kennislink bericht in dit dossier luchtkwaliteit over (nieuwe) meettechnieken, meetresultaten, normen voor luchtkwaliteit en gezondheidsonderzoek.
Meten van luchtkwaliteit
Europa bepaalt niet alleen de regels voor luchtkwaliteit in alle lidstaten, maar ook de wijze waarop luchtkwaliteit gemeten moet worden. In Nederland voert het RIVM de regie over het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit. Daarnaast worden er op vrijwillige basis door gezondheidsdiensten metingen uitgevoerd met het oog op de volksgezondheid. De normstelling is een combinatie van politieke besluitvorming en de mogelijkheden die de wetenschap biedt.
Wondermiddel voor schone lucht?
Epidemiologie en luchtgerelateerde ziekten
Met epidemiologische studies wordt de relatie tussen onder meer milieuomstandigheden en de volksgezondheid in kaart gebracht, zoals de prevalentie van astma. Nederland behoort samen met België en Italië tot de top drie landen in Europa waar de luchtkwaliteit vrij slecht is. Deels komt dit door import van fijnstof maar Nederland heeft als landbouw- transportland ook last van zijn eigen emissies.
Makkelijker ademen dankzij micro-organismen
Citizen science
Steeds vaker worden burgers betrokken bij het doen van metingen voor de wetenschap, zogeheten citizen science. Dat geldt ook voor metingen naar luchtkwaliteit. In 2013 initieerde de Universiteit van Leiden een groot project, iSpex, waarin iedereen met een smartphone werd opgeroepen een opzetstukje aan te vragen en hiermee op bepaalde dagen een foto te maken van de lucht. Dit eerste onderzoek was vooral bedoeld om een nieuwe methode voor luchtmetingen te ontwikkelen, die bovendien zeer veel metingen verspreid over Nederland oplevert.
Luchtkwaliteit meten met satellieten
Satellieten zijn belangrijk voor de metingen aan de atmosfeer. De verbeterde interpretatie van satellietbeelden levert een steeds hogere resolutie op.