Naar de content

In welke steden richten hoosbuien de meeste schade aan?

Den Haag het hardst getroffen volgens nieuwe neerslagindex

Flickr, Wouter Hoogstra via CC BY-NC-ND 2.0

Met de nieuwe neerslagindex geven onderzoekers aan hoe goed de provinciehoofdsteden stortbuien aankunnen. En worden ze met elkaar vergeleken. Den Haag komt als slechtste uit de bus.

Extreme neerslag in de stad zorgt al regelmatig voor problemen.

 Staffan Cederborg, flickr.com CC BY-SA 2.0

Na een warme dag wordt de hemel opeens donker en valt er in korte tijd net zoveel regen naar beneden als normaal in een hele maand. Vanwege de klimaatverandering wordt vaker extreme neerslag verwacht. Bachelorstudent Tjerk Krijger bracht samen met zijn begeleiders Bas Kolen en Saskia van Vuren van de TU Delft in kaart hoe goed de twaalf provinciehoofdsteden ertegen beschermd zijn.

Rangschikking

Daarbij keken ze naar meerdere factoren. Zo namen de onderzoekers verschillende soorten neerslagpatronen mee, keken ze naar de hoeveelheid water die een straat kan bergen en welke delen van de stad vaak overstromen. “Bovendien onderzochten we de invloed van verschillende soorten buien, die bijvoorbeeld eens in de honderd of eens in de duizend jaar vallen. Dit vergeleken we met allerlei andere data zoals de bebouwing en de hoeveelheid inwoners. We maakten er als het ware allemaal verschillende lagen van een kaart van, die we op elkaar legden om tot een totaalberekening en -plaatje te komen”, zegt onderzoeker Bas Kolen van de TU Delft. “We hebben alleen open data gebruikt, zodat iedereen de berekeningen ook zelf kan maken.”

Het overstromingsrisico gerelateerd aan extreme neerslag voor de provinciehoofdsteden. De omvang van het bolletje geeft de omvang van het risico aan.

 TU Delft

Den Haag scoort volgens de berekeningen het minst goed van alle provinciehoofdsteden. De impact van extreme neerslag is daar het grootst. Dat is geen verrassing: van de twaalf steden is Den Haag het grootst, meest dichtbevolkt en daar heeft een overstroming de grootste economische gevolgen. “Dat is een terechte constatering. In Den Haag is ook het aandeel van het verhard oppervlak fors. Idealiter wil je alle steden van Nederland vergelijken. In dit onderzoek hielden we het aantal beperkt en wilden we vooral de methode testen. Er is al veel aandacht voor grote steden als Amsterdam en Rotterdam, daarom kozen we voor de provinciehoofdsteden. Maar het is inderdaad geen verrassing dat Den Haag dan hoog scoort.”

Door steden met elkaar te vergelijken in een rangschikking wil Kolen niet een stad er negatief uitlichten, maar de resultaten van het onderzoek tastbaar maken. Er bestaan wereldwijd al veel rangschikkingen, bijvoorbeeld op het gebied van welvaart maar die zijn vaak niet kwantitatief en onafhankelijk te reproduceren. “Wij maakten een eerste index op basis van deltasteden over de hele wereld bij rivieroverstromingen. Dit inspireerde ons om het ook in Nederland te doen. Een ranking maakt de onderzoeksresultaten concreet en spoort de steden aan om er wat mee te doen.”

Strijd tegen water

Wat kan je als stad verbeteren aan de opvang van neerslag? Meer groenstroken aanleggen ligt voor de hand. Maar veel oplossingen zijn duur, volgens Kolen. Stel je maakt het riool breder of je legt een waterplein aan, zoals in Rotterdam. “De aanleg ervan kost veel geld. Terwijl stortbuien zeer lokaal vallen en je van te voren niet precies weet waar dat gaat gebeuren. Het is niet zoals een dijk, waarbij je op een plek het water tegenhoudt en een groot gebied beschermt.”

Misschien is het wel beter om schade te accepteren, stelt Kolen. “En te aanvaarden dat straten af en toe blank staan. Je kan ook de drempel van huizen verhogen. Maar natuurlijk moet je wel bij onderhoud aan de weg, riool of een plein nadenken over oplossingen. Ook bij nieuwbouw is het een uitgelezen moment om in het ontwerp oplossingen voor wateroverlast te verzinnen.”

Kolen hoopt om de paar jaar de neerslagindex uit te brengen. Hij wil het ook graag uitbreiden naar meerdere plaatsen in Nederland. “Zodat duidelijker wordt hoe steden ervoor staan en wat realistische ambities zijn in de strijd tegen het water.”

ReactiesReageer