Jaarlijks reikt de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) de Onderwijsprijs uit voor de beste VWO profielwerkstukken. Dit jaar vielen op 11 juni twee geschiedeniswerkstukken in de prijzen, over embedded journalism in oorlogsgebieden en genocide in Bosnië-Herzegovina. In dit deel de auteurs van embedded journalism aan het woord.
Karlien de Boer en Martine Röell
Karlien en Martine zijn twee vriendinnen van het Stedelijk Gymnasium Haarlem. Samen schreven ze het profielwerkstuk Journalistiek of ‘hoernalistiek’? Een onderzoek naar in hoeverre we embedded journalism in Kamp Holland te Uruzgan als een verantwoorde vorm van oorlogsjournalistiek kunnen beschouwen.
Pakkende titel dames. Hoe kwamen jullie erbij om je werkstuk over dit onderwerp te schrijven?
“We wilden heel graag een origineel, maar actueel onderwerp tegelijkertijd. We hadden ook andere onderwerpen overwogen, zoals de Duitse propaganda in de Tweede Wereldoorlog, maar toen we het boek van oorlogsjournalist Joeri Boom tegenkwamen over zijn ervaringen in Uruzgan, waren we verkocht.”
En wat is het antwoord op jullie eigen vraag: journalistiek of ‘hoernalistiek’?
“Aan de hand van de Code voor de Journalistiek hebben wij gekeken in hoeverre we embedded journalism in Kamp Holland te Uruzgan als een verantwoorde vorm van oorlogsjournalistiek beschouwen. (Bij embedded journalism schikt de journalist zich naar de groepering waarbij hij bescherming zoekt, bijvoorbeeld het leger.)”
“We zijn tot de conclusie gekomen dat embedded journalism geen verantwoorde vorm van oorlogsjournalistiek is, maar tegelijkertijd heeft het zijn waarde. Het is van belang dat er een goede balans tussen embedded journalism en zijn tegenhanger unembedded journalism is. Alleen op die manier is het thuisfront optimaal te voorzien van informatie.”
Jullie hebben verschillende oorlogsjournalisten geïnterviewd. Wat sprak jullie het meest aan?
“We hebben als eerste Natalie Righton geïnterviewd. Zij werkt als unembedded journalist en woont al drie jaar in Kabul. Ook werkt zij af en toe als embedded journalist, waardoor zij zeer goed op de hoogte is van de beide vormen van journalistiek. Vervolgens hebben we met Arnold Karksens gesproken. Hij is een felle tegenstander van embedded journalism en daardoor voor ons een zeer interessante en waardevolle bron.”
“Een deel van onze titel hebben we aan hem te danken, aangezien hij embedded journalisten ‘hoernalisten’ noemde. We waren zeer gefascineerd door de sterke opinie van Karskens, maar ook door de bijzondere ervaringen van Righton, die als vrouwelijke en westerse journaliste in het gevaarlijke Kabul woont. Zij is momenteel met haar documentaire Extreem leven op Nederland 2 te zien en deze documentaire is echt heel stoer.”
Welke aspecten zou de wetenschap verder moeten onderzoeken, volgens jullie?
“Wat wij een zeer interessant aspect van ons werkstuk vonden tijdens ons onderzoek, was het onderwerp framing: de zaken in een kader zetten dat positief is voor de ander. Iemand overtuigen door de werkelijkheid vanuit een ander perspectief, afgezwakt of onvolledig weer te geven.”
“Om betrokkenheid bij de militairen in Uruzgan en steun voor de missie te stimuleren, liet het leger veel journalisten embedded meereizen naar Uruzgan. Zo konden ze de inhoud van de berichtgeving ten gunste van hen manipuleren, want de inhoud van de berichtgeving uit het conflictgebied bepaalt namelijk niet alleen wat er in het nieuws komt, maar ook hoe mensen daarover kunnen gaan denken.”
Door oorlogsjournalisten mee te nemen naar Uruzgan, konden ze de journalisten laten schrijven over hoe goed zij het daar in Uruzgan deden. Dit is een zeer interessant aspect van journalistiek, waar volgens ons meer aandacht aan besteed mag worden. Veel mensen weten niet hoeveel er bereikt kan worden met framing.”
Hoe heeft het schrijven van dit werkstuk invloed gehad op jullie als persoon?
“Martines keuze om culturele antropologie te studeren, is met behulp van het schrijven van dit werkstuk bevestigd. Karlien vond de internationale context zeer interessant, en daarom gaat zij International relations and international organizations studeren. Beide vonden we verschillende aspecten van het werkstuk interessant en diegene die dat stukje interessant vond, schreef over dat aspect van embedded journalism.”
Hebben jullie een winnende tip voor het schrijven van een profielwerkstuk voor de leerlingen van volgend jaar?
“Schrijf over iets wat je oprecht boeit. Anders gaat het niet werken. We hebben zo veel vrienden gezien die hun onderwerp saai en oninteressant vonden en daarom gingen ze er niet voor. Wij vonden embedded journalism heel leuk en actueel, daarom kregen we er plezier in om er over te schrijven!”
http://youtu.be/vW36QazGUSc
KNAW Onderwijsprijs
De KNAW-Onderwijsprijs is een jaarlijkse prijs voor de beste vwo-profielwerkstukken van Nederland. Het doel van de prijs: het stimuleren van de kwaliteit van het Nederlandse onderwijs. De jury van wetenschappers beoordeelt de werkstukken onder andere op creativiteit en gedegen onderzoek.
Dit jaar hadden 165 scholen 370 werkstukken ingestuurd voor de KNAW-Onderwijsprijs. Uit al deze inzendingen zijn de drie beste werkstukken van elk profiel gekozen.
De winnaars ontvangen een studiebeurs van 1500 euro voor hun eerste studiejaar.
