Naar de content

Hoe vroeg kun je met Engels beginnen?

Flickr, jess2284 via CC BY 2.0

Wat zijn de voor- en nadelen van vroeg Engels onderwijs? Promovenda He Sun deed er onderzoek naar in China, waar Engelse les voor kleuters enorm populair is. Ze ontdekte dat veel Chinese ouders hun kind twee keer per week naar een particulier taalinstituut sturen om ze Engels te leren. Maar dat haalt weinig uit als je er buiten de les niets mee doet.

30 oktober 2015

In Nederland wordt veel gediscussieerd over Engelstalig onderwijs aan kleuters. Een goede Engelse taalvaardigheid is voor je latere carrière vaak een pré. Dus waarom zou je er niet zo vroeg mogelijk mee beginnen? Wat tegen vroeg vreemde talenonderwijs pleit, is dat er veel kinderen zijn met een taalachterstand in het Nederlands. Belasten we die kinderen niet te veel met nog een extra taal?

He Sun deed onderzoek naar vroeg Engels onderwijs in China. Engelse les voor kinderen vanaf twee jaar is daar enorm populair. Toch hebben de kinderen er een harde dobber aan: anders dan in Nederland, is er in China buiten het klaslokaal maar weinig Engels taalaanbod.

Weinig bekend

Sun verbleef tijdens haar Groningse promotieonderzoek drie keer drie maanden in China. Voor de promovenda was dat geen probleem, aangezien een groot deel van haar familie daar woont. Eén van haar vrienden maakte op de momenten dat zij in Nederland verbleef, extra videomateriaal. Op die manier kon ze met haar studie niet alleen de breedte, maar ook de diepte in. Ze vergeleek een groot aantal Engels lerende kleuters, maar volgde daarnaast een aantal kinderen afzonderlijk in de verschillende fasen van taalverwerving.

Voor haar eerste twee studies volgde Sun gedurende een jaar 120 kinderen tussen de twee en zes jaar oud. Deze kinderen volgden allemaal Engelse les in een particulier taalinstituut. Het waren veelal kinderen van hoogopgeleide ouders. Onder deze groep is vroege Engelse les erg populair. En dat terwijl er nog maar weinig bekend is over het effect van vroeg vreemdetalenonderwijs in China.

De resultaten van dit onderzoek stemmen vooralsnog niet erg positief. Sun ontdekte namelijk dat de kleuters na een half jaar gemiddeld dertig tot veertig nieuwe woorden hebben geleerd. Dat is niet veel als je bedenkt dat een kleuter in zijn moedertaal zo’n vijfhonderd woorden per half jaar leert.

Elektronische hulp

“Ouders beseffen vaak niet goed waar ze aan beginnen”, stelt de promovenda. “Uit het onderzoek kwam naar voren dat externe factoren, zoals gebruik van het Engels buiten het klaslokaal, belangrijker zijn dan interne factoren, zoals IQ.” En dat betekent dat kleuters ook buiten de lesuurtjes iets met het Engels moeten doen, wil het goed beklijven. Daar zit juist het probleem. “Deze ouders komen vaak zo laat thuis van hun werk dat ze geen tijd meer hebben om hun kind een verhaaltje voor te lezen.”

Maar Sun weet ook wel dat je niet kunt verwachten dat ouders hierin radicaal veranderen. Daarom houdt ze zich nu bezig met het ontwikkelen van elektronische apparaten die kleuters helpen bij het leren van het Engels. Denk aan een elektronisch prentenboek, of een smart pen reader, waarbij je een plaatje aanstipt en vervolgens de Engelse uitspraak te horen krijgt.

Stille periode

In haar laatste twee studies volgde Sun een klein aantal kinderen. Uit één van die studies kwam naar voren dat bij kleuters het temperament een belangrijke factor is voor de manier waarop het Engels wordt verworven. Het gaat dan om karaktertrekken die grotendeels erfelijk zijn, zoals introvert of extravert. “Sommige kinderen hebben een heel lange stille periode, waarin ze de taal nog niet spreken. Maar dat betekent niet dat ze in die periode niks leren. Soms kunnen ze na zo’n periode van goed luisteren opeens heel veel zeggen.” Het is belangrijk dat de docent weet hoe hij moet omgaan met deze verschillende temperamenten. “Dat is vaak nog niet het geval”, zegt Sun, “want het zijn docenten die vooral ervaring hebben met het lesgeven aan volwassenen.”

Andere situatie

Het vroeg Engels onderwijs in China kan dus nog wel wat verbeterd worden door meer individuele aandacht. En ook ouders moeten zich voortaan nog eens goed achter hun oren krabben als ze hun kind op Engelse les doen. Is er buiten de school ook ruimte voor Engelstalige input? Want met alleen een paar uurtjes les in de week kom je er niet. “Dat is een belangrijke afweging”, aldus de promovenda. “Als je er geen extra tijd in kunt steken, kun je het beter niet doen. Want het gaat wel van hun speeltijd af.”

Aan ouders in Nederland zou Sun overigens niet hetzelfde advies geven als aan ouders in China. “De situatie in Nederland is nogal anders: hier komen kinderen buiten school veel meer in aanraking met het Engels. Door televisie maar ook doordat er veel meer Engelssprekenden in Nederland wonen. Bovendien is de afstand tussen het Nederlands en het Engels minder groot dan die tussen het Chinees en het Engels. Dat maakt het makkelijker om die taal te leren.”

Op de vraag of ze Nederlandse ouders aan zou raden om hun kinderen vroeg kennis te laten maken met het Engels zegt ze dan ook: “Why not?” Baat het niet, dan schaadt het niet. Ze verwijst hiermee naar onderzoek van haar Nederlandse collega’s. Daaruit blijkt vooralsnog dat de beheersing van het Nederlands niet te lijden heeft onder de nieuwe taal.

Bron:
ReactiesReageer