Naar de content

Het verhaal in de muziek

Tim Povel één van de winnaars van de KNAW Onderwijsprijs 2015

Tim Povel met zijn docenten poseren voor een deur.
Tim Povel met zijn docenten poseren voor een deur.
KNAW

Twaalf middelbare scholieren met een excellent werkstuk zijn beloond met de KNAW Onderwijsprijs. Elk jaar kiest de jury deze winnaars uit de ongeveer 500 ingezonden werkstukken, drie winnaars per profiel. Tim Povel van het Hermann Wesselink College in Amstelveen viel in de prijzen met zijn werkstuk Het verhaal van de muziek voor het profiel Cultuur en Maatschappij. ‘Briljant’, volgens de jury. Bij dit werkstuk komt een bonus: Tims eigen compositie, uitgevoerd door het schoolorkest.

Winnaars van de KNAW Onderwijsprijs 2015. Klik op de afbeelding om te vergroten.

KNAW

De KNAW Onderwijsprijs is in het leven geroepen om docenten in het voortgezet onderwijs en hun leerlingen, de nieuwe generaties talentvolle onderzoekers, te stimuleren om samen een onderzoek op te zetten. Volgens de KNAW is inspirerend onderwijs cruciaal om de fascinatie voor en kennis van wetenschap over te dragen.

Ruim 200 scholen beproefden hun geluk. Samen stuurden ze ongeveer 500 profielwerkstukken van hun leerlingen in (zelf mogen scholieren dat niet doen) met een mooie aanbevelingsbrief, waar een panel van onderwijsdeskundigen een voorselectie uit maakte.

De uiteindelijke KNAW-jury van wetenschappers uit allerlei disciplines heeft vervolgens drie werkstukken per profiel (Natuur en Techniek, Natuur en Gezondheid, Economie en Maatschappij en Cultuur en Maatschappij) tot winnaar uitgeroepen. De juryleden beoordeelden de profielwerkstukken onder andere op originaliteit van het onderwerp, vakinhoudelijke opzet van het onderzoek en de wetenschappelijke kwaliteit van het geheel. Geen geringe opgave voor middelbare scholieren.

Een verhaal vertellen met muziek

Een opvallende winnaar dit jaar is Tim Povel (Cultuur en Maatschappij). De nu 18-jarige Tim begon in de vijfde aan zijn profielwerkstuk Het verhaal van de muziek. Hierin beschrijft hij hoe hij twee bestaande verhalen uit de kinderverhalenbundel Misschien wisten zij alles. 214 verhalen over de eekhoorn en de andere dieren van Toon Tellegen vertaalde naar een eigengemaakte muziekcompositie. Hij koos deze verhalenbundel vanwege de korte verhalen met diepere lagen. Voor het schrijven van het muziekstuk deed hij eerst onderzoek naar de manier waarop zowel schrijvers van literatuur als componisten van muziek gebruikmaken van het leidmotief, een steeds terugkerend muzikaal thema dat vaak gekoppeld is aan bepaalde emoties of personen. Denk aan James Bond en zijn bekende deuntje.

Tim analyseert in zijn onderzoek de Franse musicus Hector Berlioz (1803-1869) en diens werk. Volgens Tim verwerkte Berlioz in 1830 voor het eerst het leidmotief en wel in zijn compositie Symphonie fantastique. In zijn profielwerkstuk geeft Tim een uitgebreide analyse van deze compositie. Op basis van deze analyse zoekt hij naar bruikbare elementen als leidmotief in het werk van Tellegen. Zijn onderzoek brengt hij samen in één verhaallijn, en werkt hij tevens uit tot een nieuw muziekstuk.

Tijdens het werken aan zijn eigen muziekcompositie, moest Tim wel rekening houden met het aantal leden van het schoolorkest, hun niveau en de beschikbare instrumenten. Uiteindelijk is de compositie uitgevoerd door twaalf musici van het schoolorkest, waaronder de rector.

In de prijzen

Tim schreef dit werkstuk vanuit zijn passie voor muziek. Vanwege zijn lichamelijke beperking zal hij nooit een instrument op hoog niveau kunnen bespelen, maar dat houdt hem niet tegen om zijn eigen muziek te componeren en zijn droom na te jagen: na de zomervakantie gaat hij Compositie studeren aan het Conservatorium van Amsterdam. Hier komt zijn prijs, 1500 euro te besteden aan zijn studie, goed van pas.

Tim Povel met zijn docenten poseren voor een deur.

Tim Povel met zijn docenten. Tim is een van de winnaars van de KNAW Onderwijsprijs 2015.

KNAW

Zijn twee begeleiders, Andrea Kunne (Duits) en Oeds van Middelkoop (Nederlands), waren erg onder de indruk van zijn werkstuk en stuurden het naar de KNAW-jury. Kunne: “Het verhaal van de muziek is een profielwerkstuk van een ongelooflijk hoog niveau van een zeer gedreven leerling. Tim heeft een enorm gevoel voor taal en is een erg knappe musicus!” Tim kreeg van hen een welverdiende 9 als cijfer voor zijn werkstuk en won ook al de aanmoedigingsprijs van het Prinses Christina Compostie Concours 2015. Bij de KNAW-Onderwijsprijs vallen ook de docenten van de winnende scholieren in de prijzen: zij mogen dit jaar gezamenlijk op reis naar een culturele stad in Europa.

h2. KNAW-juryrapport

De jury beoordeelt dit bijzonder persoonlijke werkstuk, waarin de aspecten muziek, verhaal en compositie perfect in elkaar over lopen, als ‘briljant’. De jury is erg onder de indruk van de originaliteit en de creativiteit van dit project, waarin Tim Povel een parallel probeert te leggen tussen verbeelding in klank en tekst, en hierin ook slaagt. Daarnaast heeft zij ook diepe bewondering voor de manier waarop Tim muziek en tekst heeft geanalyseerd en dit heeft weten te vertalen naar een nieuwe creatie, waarin elementen van beide aspecten terugkomen. De gelaagdheid van het onderzoek trekt de kwaliteit van het werkstuk naar een nog hoger niveau. Tenslotte is het gehele onderzoek ook nog eens op een zeer doeltreffende en creatieve manier uitgewerkt. Na het beluisteren van de fraaie muziekcompositie werd de jury alleen maar nog meer gesterkt in haar oordeel. De jury vond het fascinerend om te zien hoe iemand van zo’n jonge leeftijd op deze wijze vorm kan geven aan een echte passie, want dit ademt het werkstuk werkelijk uit!

Bron: KNAW-juryrapport

Het werkstuk ‘Het verhaal van de muziek’ is te downloaden op de website van de KNAW.

ReactiesReageer