Naar de content

Gunstige factoren voor bètacellen

Een pillenstrip met blauwe en rode pillen. Een hand reikt naar de pillenstrip. De achtergrond is wit.
Een pillenstrip met blauwe en rode pillen. Een hand reikt naar de pillenstrip. De achtergrond is wit.
Flickr.com, Taston via CC BY-ND 2.0

Bètacellen in de eilandjes van Langerhans zijn kwetsbaar. Ze gaan bijvoorbeeld dood door bepaalde vetzuren en ontstekingsstoffen (cytokinen) die in het menselijk lichaam gemaakt worden. Bij gezonde mensen is dat geen groot probleem. Maar bij patiënten met diabetes, waar de bètacellen toch al onder vuur liggen, kan het desastreus zijn. Biotechnologisch bedrijf Galapagos is op zoek naar factoren die de overleving van bètacellen kunnen verbeteren.

“We hebben inmiddels zo’n honderdduizend compounds gescreend”, vertelt onderzoeker Richard Janssen. “Veel daarvan remmen de geprogrammeerde celdood (apoptose) van bètacellen en we gaan nu verder uitzoeken welke stoffen dat het beste doen. Dat doen we door de compounds los te laten op menselijke bètacellijnen.”

Stress-condities

“We willen graag weten wat zo’n stof doet met de bèta cell health, de gezondheid van bètacellen”, gaat Janssen verder. “We kijken of de stoffen de overleving van bètacellen bevorderen en of de cellen in stresscondities ook gevoelig blijven voor glucose, en insuline blijven produceren. We zijn nu nog bezig met cellijnen, maar uiteindelijk willen we de werking van de beste compounds ook bevestigen met donormateriaal.”

Nieuwe medicijnen kunnen voorkomen dat patiënten afhankelijk worden van injecties met insuline.

Stichting Biowetenschappen en Maatschappij

In de online uitgave ‘Op weg naar genezing van Diabetes Type 1’ lees je alles over de nieuwste ontwikkelingen in het diabetesonderzoek. Klik op de afbeelding om te openen (nieuw venster).

Nieuwe medicijnen

Doel van deze zoektocht is voor Galapagos primair het ontwikkelen van een medicijn dat de gezondheid van bètacellen kan bevorderen. Zo’n medicijn kan op verschillende manieren ingezet worden. Janssen: “De eerste optie is het medicijn direct toedienen aan een diabetespatiënt. We hopen zo de overleving van de bètacellen die nog over zijn te kunnen bevorderen, en zodoende te voorkomen dat patiënten afhankelijk worden van injecties met insuline.”

“Een tweede optie is het succes van eilandjestransplantatie verhogen”, gaat Janssen verder. “Je kunt een medicijn toedienen tijdens het opgroeien van de eilandjes. Of meegeven aan de patiënt tijdens transplantaties, zowel in traditionele vorm als in combinatie met biomaterialen. De combinatie met biomaterialen is waarschijnlijk vooral interessant voor medicijnen die anders moeilijk zijn toe te dienen, bijvoorbeeld omdat ze snel worden afgebroken.” Mogelijkheden genoeg dus. “Zeker”, zegt Janssen, “Maar, realiseer je wel, de zoektocht naar medicijnen is nog een proces van jaren.”

ReactiesReageer