Burn-outklachten? Hardlopen helpt

Sneller relaxen

De Vries deed eerst een experiment met 97 studenten met vermoeidheidsklachten. De studenten leden onder zware studiestress, maar waren nog in staat om te studeren. Geen van hen deed aan sport. De studenten werden over twee groepen verdeeld. De ene groep deed zes weken runningtherapie, waarbij de deelnemers twee keer per week in een groepje op rustig tempo liepen onder begeleiding van een trainer, en nog één keer zelf. Mensen uit de controlegroep belandden op de wachtlijst en mochten na afloop van het experiment alsnog het loopprogramma volgen.

Elke deelnemer vulde aan het begin en meteen na het experiment een vragenlijst in over de mentale gesteldheid. Wat bleek? De vermoeidheid was na afloop bij de hardlopers meer weggevaagd dan bij de stilzitters. Ook had deze groep minder ‘herstel’ nodig na een lange studiedag: ze konden sneller relaxen en de studie van zich afzetten. Als klap op de vuurpijl gaven de bewegers aan beter te kunnen functioneren dan de inactieve groep.

Krachtige remedie

De gunstige effecten hielden tot drie maanden na het programma aan. “Tachtig procent van de studenten bleef bewegen na die zes weken. Dat kan een belangrijke verklaring zijn voor deze bevinding”, licht De Vries telefonisch toe.

Zelfs bij mensen na die zes weken stopten met bewegen, bleef het effect aan. Ze verslechterden niet, terwijl de mensen die daarna bleven bewegen nog ietsje vooruit gingen. “Het zou kunnen dat het effect van het hardlopen wegvaagt zodra je ermee stopt. Dat het effect toch aanbleef, kan komen doordat ze zich tijdens het beweegprogramma bewust zijn geworden van hun studiegedrag en hun vermoeidheid. En dat ze meer dingen in hun dagelijks leven zijn gaan veranderen. Maar dat is speculeren.”

In een tweede studie met oververmoeide werknemers boekte runningtherapie hetzelfde succes: de deelnemers sliepen beter en voelden zich beter in staat om te werken. Hardlopen lijkt daarmee een krachtige remedie tegen langdurige studie- en werkgerelateerde vermoeidheid. Helpt runningtherapie ook bij het eindstadium, de echte burn-out? De Vries acht het mogelijk, al is het voor iemand die met een burn-out op de bank zit al moeilijk om overeind te komen. “Misschien dat beweging kan helpen als de ergste uitputtingsverschijnselen wat minder zijn geworden, en dan als aanvulling op een andere therapie.”

Buitenlucht

Er blijft nog wel een mysterie over. Voelen de studenten en werknemers zich daadwerkelijk beter door zich fysiek in te spannen? Of zijn het de psychologische ingrediënten van runningtherapie die voor het succes zorgen? Waarom runningtherapie werkt is nog niet helemaal opgehelderd. Het gaat waarschijnlijk om een wisselwerking tussen neurobiologische en psychische effecten, legt De Vries uit. “Door je in te spannen gaat er meer bloed naar het brein en komen er hersenstofjes vrij die je een voldaan gevoel kunnen geven.” Aan de helende werking van sporten zit ook een sterke psychologische kant, vermoedt ze. Samen sporten zou zorgen voor meer sociale steun. Een andere theorie is dat succeservaringen het zelfvertrouwen opkrikken, wat van pas komt op het werk. Bovendien kan een gezamenlijk rondje hardlopen in de buitenlucht als afleiding dienen van negatieve gedachten.

Op basis van haar studies raadt De Vries oververmoeide studenten en werknemers aan om regelmatig aan lichaamsbeweging te doen. Matig intensieve beweging, want doseren is belangrijk. “Keihard een uur spinnen en daarna kapot thuiskomen is waarschijnlijk niet verstandig als je al gestrest of vermoeid bent, omdat er dan veel lichamelijk herstel nodig is terwijl je al zo vermoeid bent. Ik adviseer regelmatig bewegen op een lage intensiteit, zodat een gesprek voeren nog mogelijk is. Verder is het van belang om lichaamsbeweging op zo’n manier in te richten dat je helemaal loskomt van je studie of werk, bijvoorbeeld door te bewegen in de natuur.”